پرش به محتوا

سلاسل الحدید في تقیید إبن أبي‌الحدید: تفاوت میان نسخه‌ها

بدون خلاصۀ ویرایش
جز (جایگزینی متن - ' »' به '»')
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۲۵: خط ۲۵:
| پیش از =  
| پیش از =  
}}
}}
''' سلاسل الحدید فی تقیید ابن أبی الحدید '''، از آثار محدث، متکلم، رجال‌شناس و فقیه اخباری قرن دوازدهم هجری قمری، [[بحرانی، یوسف بن احمد | یوسف بن احمد بحرانی]] (متوفای۱۱۸۶ ق) اثری کلامی و نقدی جامع بر آراء و تفاسیر شاعر، ادیب، متکلم معتزلی و فقیه شافعى قرن هفتم هجری قمری، [[ابن ابی‌الحدید، عبدالحمید بن هبةالله | ابن ابى‌الحدید]] (586-656ق) دربارهٔ امامت، خلافت، و عملکرد صحابه در [[شرح نهج‌البلاغة (ابن ابی‌الحديد) | شرح نهج‌البلاغه]] است. نگارنده این اثر را با هدف دفاع از مبانی اعتقادی شیعه و پاسخ به شبهاتی که شارح بر اساس دیدگاه‌های اعتقادی اعتزلی و فقه شافعی مطرح کرده، به نگارش درآورده است. پژوهشگر معاصر، [[محمد عیسی آل مکباس]] این کتاب را تصحیح و تحقیق کرده است.
''' سلاسل الحدید فی تقیید ابن أبی الحدید'''، از آثار محدث، متکلم، رجال‌شناس و فقیه اخباری قرن دوازدهم هجری قمری، [[بحرانی، یوسف بن احمد |یوسف بن احمد بحرانی]] (متوفای۱۱۸۶ ق) اثری کلامی و نقدی جامع بر آراء و تفاسیر شاعر، ادیب، متکلم معتزلی و فقیه شافعى قرن هفتم هجری قمری،[[ابن ابی‌الحدید، عبدالحمید بن هبةالله | ابن ابى‌الحدید]] (586-656ق) دربارهٔ امامت، خلافت، و عملکرد صحابه در [[شرح نهج‌البلاغة (ابن ابی‌الحديد) |شرح نهج‌البلاغه]] است. نگارنده این اثر را با هدف دفاع از مبانی اعتقادی شیعه و پاسخ به شبهاتی که شارح بر اساس دیدگاه‌های اعتقادی اعتزلی و فقه شافعی مطرح کرده، به نگارش درآورده است. پژوهشگر معاصر، [[آل‌مکباس، محمد|محمد عیسی آل مکباس]] این کتاب را تصحیح و تحقیق کرده است.


==هدف و روش==
==هدف و روش==
* [[محمد عیسی آل مکباس]] تأکید دارد که این کتاب با هدف نقادی دیدگاه‌های نادرست [[ابن ابی‌الحدید، عبدالحمید بن هبةالله | ابن ابى‌الحدید]] درباره امامت نوشته شده ولی به پایان نرسیده و علتش را به نقل از [[بحرانی، یوسف بن احمد | یوسف بن احمد بحرانی]] عبارت از اشتغال به نگارش کتاب [[الحدائق الناضرة في أحكام العترة الطاهرة]] دانسته است. <ref> مقدمه محقق، ج1، ص6- 7. </ref>
* [[آل‌مکباس، محمد|محمد عیسی آل مکباس]] تأکید دارد که این کتاب با هدف نقادی دیدگاه‌های نادرست [[ابن ابی‌الحدید، عبدالحمید بن هبةالله | ابن ابى‌الحدید]] درباره امامت نوشته شده ولی به پایان نرسیده و علتش را به نقل از [[بحرانی، یوسف بن احمد | یوسف بن احمد بحرانی]] عبارت از اشتغال به نگارش کتاب [[الحدائق الناضرة في أحكام العترة الطاهرة]] دانسته است. <ref> مقدمه محقق، ج1، ص6- 7. </ref>


==ساختار و محتوا==
==ساختار و محتوا==
* [[بحرانی، یوسف بن احمد | یوسف بن احمد بحرانی]] ابتدا بخشی از کلام [[امام علی (ع)]] یا مطلبی از [[ابن ابی‌الحدید، عبدالحمید بن هبةالله | ابن ابى‌الحدید]] نقل می‌کند و سپس به تفصیل به نقد و بررسی سخن [[ابن ابی‌الحدید، عبدالحمید بن هبةالله | ابن ابى‌الحدید]] می‌پردازد. گفتنی است که جلد اول از متن اصلی نسخه خطی این کتاب، موجود نیست <ref> همان، ج1، ص7. </ref> و نسخه حاضر از 2 جزء به ترتیب ذیل تشکیل شده است:
* [[بحرانی، یوسف بن احمد | یوسف بن احمد بحرانی]] ابتدا بخشی از کلام [[امام علی علیه‌السلام|امام علی (ع)]] یا مطلبی از [[ابن ابی‌الحدید، عبدالحمید بن هبةالله | ابن ابى‌الحدید]] نقل می‌کند و سپس به تفصیل به نقد و بررسی سخن [[ابن ابی‌الحدید، عبدالحمید بن هبةالله | ابن ابى‌الحدید]] می‌پردازد. گفتنی است که جلد اول از متن اصلی نسخه خطی این کتاب، موجود نیست <ref> همان، ج1، ص7. </ref> و نسخه حاضر از 2 جزء به ترتیب ذیل تشکیل شده است:
* جزء اول: از عتاب [[امام علی (ع)]] بر طلحه و زبیر تا خطبه یادکرد آل محمد علیهم السلام
* جزء اول: از عتاب [[امام علی علیه‌السلام|امام علی (ع)]] بر طلحه و زبیر تا خطبه یادکرد آل محمد علیهم السلام
* جزء دوم: از نامه [[امام علی (ع)]] به کوفیان تا نامه [[امام علی (ع)]] به مالک اشتر.
* جزء دوم: از نامه [[امام علی علیه‌السلام|امام علی(ع)]] به کوفیان تا نامه [[امام علی علیه‌السلام|امام علی(ع)]] به مالک اشتر.


==نمونه مباحث==
==نمونه مباحث==
* اگر گفته شود: «[[امام علی (ع)]] قسم خورده است که رغبتی به خلافت ندارد، در حالی که با خلفای پیشین مجادله کرد و با آنان به نزاع و مخاصمه برخاست و مردم را علیه آنان به یاری طلبید و اگر یاوری می‌یافت با آنان می‌جنگید، و همه این‌ها ظاهراً بر رغبت دلالت دارد.»، پس همان‌طور که گفتم پاسخ آن پیش‌تر بیان شد، با آنچه در جای دیگری تقریر کردیم مبنی بر اینکه هیچ یک از کارهای او (علیه‌السلام) در روز سقیفه و همچنین در روز شورا، برای طمع در خلافت و امید به رسیدن به آن نبود، زیرا او (علیه‌السلام) علم و یقین داشت به آنچه سرور فرستادگان به او سپرده و خبر داده بود مبنی بر اینکه امامت در زمان آن سه غاصب به او نمی‌رسد و به آن دست نمی‌یابد و مردم او را اجابت نمی‌کنند و یاری‌اش نمی‌دهند. همه این‌ها نزد او معلوم بود، همان‌طور که کلام پیشین او دلالت دارد که هیچ چیزی بر سرش نمی‌گذرد مگر آنکه به او رسیده باشد، و همانا آنچه او از آن امور معدود انجام داد، برای اتمام حجت بر آن امت برگشته از دین بود به سبب مخالفتشان با اوامر خدا و رسولش (ص) در حق او (علیه‌السلام).... <ref> متن کتاب، ج1، ص21. </ref>
* اگر گفته شود: «[[امام علی علیه‌السلام|امام علی(ع)]] قسم خورده است که رغبتی به خلافت ندارد، در حالی که با خلفای پیشین مجادله کرد و با آنان به نزاع و مخاصمه برخاست و مردم را علیه آنان به یاری طلبید و اگر یاوری می‌یافت با آنان می‌جنگید، و همه این‌ها ظاهراً بر رغبت دلالت دارد.»، پس همان‌طور که گفتم پاسخ آن پیش‌تر بیان شد، با آنچه در جای دیگری تقریر کردیم مبنی بر اینکه هیچ یک از کارهای او (علیه‌السلام) در روز سقیفه و همچنین در روز شورا، برای طمع در خلافت و امید به رسیدن به آن نبود، زیرا او (علیه‌السلام) علم و یقین داشت به آنچه سرور فرستادگان به او سپرده و خبر داده بود مبنی بر اینکه امامت در زمان آن سه غاصب به او نمی‌رسد و به آن دست نمی‌یابد و مردم او را اجابت نمی‌کنند و یاری‌اش نمی‌دهند. همه این‌ها نزد او معلوم بود، همان‌طور که کلام پیشین او دلالت دارد که هیچ چیزی بر سرش نمی‌گذرد مگر آنکه به او رسیده باشد، و همانا آنچه او از آن امور معدود انجام داد، برای اتمام حجت بر آن امت برگشته از دین بود به سبب مخالفتشان با اوامر خدا و رسولش (ص) در حق او (علیه‌السلام).... <ref> متن کتاب، ج1، ص21. </ref>


==پانویس==
==پانویس==