العشرات في غريب اللغة: تفاوت میان نسخه‌ها

| پیش از =  

}}

کتاب شامل شصت «عشره» (کلمات ده‌گانه) یا باب لغوی در توضیح و تشریح کلمات و لغات غریب و دیریاب عربی است. با اینکه طبق نام کتاب، همه ابواب کتاب باید ده واژه را شامل شود، اما بعضی از ابواب، کمتر از ده کلمه توضیحی را در خود جای‌داده است که برخی از آنها، شامل معانی و برخی دیگر نیز شامل مفردات هستند. اگر باب آخر کتاب را با ابواب قبلی آن مقایسه کنیم، حقیقت آنچه گفته شد، بیشتر آشکار می‌شود.

برخی از کلمات این ابواب، همان‌طور که در فصل دوم آمده است، تنها از نظر وزن با یکدیگر مطابقت دارند نه از لحاظ مبنی، هرچند اگر ازاین‌جهت نیز مطابق به نظر برسند. مانند کلمه «الهرمان»، «الحمران»، «الکوفان» و... بر وزن «فعلان»، با الف و نون زائده، برخلاف کلمه «المکتان» به معنی «الکفيل» که مانند این کلمات نیست، زیرا الف و نون آن اصلی است<ref>متن کتاب، ص30</ref>.

برخی از مفردات و واژگان کتاب، غیر عربی و اعجمی هستند، مانند «السرفغانة» در باب بیست و هشتم که به معنی «برطلة الحارس» می‌باشد<ref>همان، ص 86</ref>، <ref>مقدمه محقق، ص19</ref>.

نکته قابل‌توجه در تمام ابواب کتاب، این است که برخی از واژگان و مفردات، بسیار عجیب‌وغریب بوده و بنابراین جای تعجب نیست که معجم‌‎ها و فرهنگ‌های لغات مختلف، از برخی از آنها، خالی باشد<ref>مقدمه محقق، ص20</ref>.

ویژگی دیگر کتاب آن است که ابواب از لحاظ تعداد شاهد، با یکدیگر متفاوت هستند، به‌گونه‌ای که برخی کاملا بدون شاهد هستند و در برخی، به یک یا دو شاهد اکتفا شده و برخی دیگر، سهم بیشتری از شواهد را به خود اختصاص داده‌اند<ref>همان</ref>.