۱۴۷٬۰۲۷
ویرایش
ترجمه کتاب النجارة (در هندسه عملی): تفاوت میان نسخهها
بدون خلاصۀ ویرایش
Hbaghizadeh (بحث | مشارکتها) جز (جایگزینی متن - 'مقدمه نويس' به 'مقدمهنويس') |
Hbaghizadeh (بحث | مشارکتها) بدون خلاصۀ ویرایش |
||
| (۵ نسخهٔ میانیِ ایجادشده توسط همین کاربر نشان داده نشد) | |||
| خط ۶: | خط ۶: | ||
| پدیدآوران = | | پدیدآوران = | ||
[[ابوالوفای بوزجانی، محمد بن محمد]] (نويسنده) | [[ابوالوفای بوزجانی، محمد بن محمد]] (نويسنده) | ||
[[آقایانی چاوشی، جعفر ]] (محقق و مصحح) | [[آقایانی چاوشی، جعفر]] (محقق و مصحح) | ||
[[آقایانی چاوشی، جعفر ]] ( مترجم) | [[آقایانی چاوشی، جعفر]] (مترجم) | ||
[[ویتراک، برنارد]] ( مقدمهنويس) | [[ویتراک، برنارد]] (مقدمهنويس) | ||
|زبان | |زبان | ||
| زبان = فارسی - فرانسوی | | زبان = فارسی - فرانسوی | ||
| کد کنگره = | | کد کنگره =QA ۴۴۴/الف۲ف۹۰۴۱ ۱۳۸۹ | ||
| موضوع =ریاضیات اسلامی - متون قدیمی تا قرن 14 - هندسه - متون قدیمی تا قرن 14 | | موضوع =ریاضیات اسلامی - متون قدیمی تا قرن 14 - هندسه - متون قدیمی تا قرن 14 | ||
|ناشر | |ناشر | ||
| خط ۲۷: | خط ۲۷: | ||
| پیش از = | | پیش از = | ||
}} | }} | ||
'''ترجمه كتاب النجارة'''، ترجمه فارسی كتاب النجارة (در هندسه عملی) ابوالوفا محمد بن محمد بوزجانی (328-388ق)، از جمله متون ریاضیات اسلامی است که به قلم مترجمی ناشناخته صورت گرفته است. این اثر بههمراه مقدمه برنارد ویتراک و ترجمه فرانسوی اثر به طبع رسیده است. | '''ترجمه كتاب النجارة'''، ترجمه فارسی كتاب النجارة (در هندسه عملی) [[ابوالوفای بوزجانی، محمد بن محمد|ابوالوفا محمد بن محمد بوزجانی]] (328-388ق)، از جمله متون ریاضیات اسلامی است که به قلم مترجمی ناشناخته صورت گرفته است. این اثر بههمراه مقدمه [[ویتراک، برنارد|برنارد ویتراک]] و ترجمه فرانسوی اثر به طبع رسیده است. | ||
==سبک نگارش== | ==سبک نگارش== | ||
| خط ۳۶: | خط ۳۶: | ||
==درباره ترجمه== | ==درباره ترجمه== | ||
از کتاب بوزجانی دو ترجمه فارسی قدیمی موجود است. اولین آن ترجمه حاضر است که فاقد تاریخ است. اما ترجمه دوم بهوسیله ابواسحاق کوبنانی ریاضیدان ایرانی در نیمه دوم قرن نهم صورت گرفته است. فرانس وپکه از روی همین ترجمه فارسی رساله ابوالوفا را مورد تجزیه و تحلیل علمی قرار داده است<ref>ر.ک: همان، صفحه بیستوسه</ref>. ازآنجاکه متن عربی اثر در دسترس نیست، نمیتوان در رابطه با ترجمه کتاب اظهار نظر دقیقی نمود، اما با اعتماد بر دقت مصحح کتاب میتوان گفت ترجمه اگرچه به قلم امروزین نیست، اما ترجمه دقیقی است و البته برخی نواقص ترجمه نیز توسط مصحح از نسخههای دیگر به آن افزده شده است<ref>ر.ک: متن کتاب، ص66، پاورقی 1</ref>. | از کتاب [[ابوالوفای بوزجانی، محمد بن محمد|بوزجانی]] دو ترجمه فارسی قدیمی موجود است. اولین آن ترجمه حاضر است که فاقد تاریخ است. اما ترجمه دوم بهوسیله [[ابواسحاق کوبنانی]] ریاضیدان ایرانی در نیمه دوم قرن نهم صورت گرفته است. فرانس وپکه از روی همین ترجمه فارسی رساله [[ابوالوفای بوزجانی، محمد بن محمد|ابوالوفا]] را مورد تجزیه و تحلیل علمی قرار داده است<ref>ر.ک: همان، صفحه بیستوسه</ref>. ازآنجاکه متن عربی اثر در دسترس نیست، نمیتوان در رابطه با ترجمه کتاب اظهار نظر دقیقی نمود، اما با اعتماد بر دقت مصحح کتاب میتوان گفت ترجمه اگرچه به قلم امروزین نیست، اما ترجمه دقیقی است و البته برخی نواقص ترجمه نیز توسط مصحح از نسخههای دیگر به آن افزده شده است<ref>ر.ک: متن کتاب، ص66، پاورقی 1</ref>. | ||
==گزارش محتوا== | ==گزارش محتوا== | ||
| خط ۴۲: | خط ۴۲: | ||
* مقدمه مصحح: مقدمه مصحح بهتفصیل در پنج بخش زیر به جنبههای مختلف این اثر میپردازد: | * مقدمه مصحح: مقدمه مصحح بهتفصیل در پنج بخش زیر به جنبههای مختلف این اثر میپردازد: | ||
# بخش اول (شرح حال و آثار ابوالوفای بوزجانی): این بخش به زندگینامه کامل ابوالوفا محمد بن محمد بوزجانی میپردازد و ویژگیهای شخصیت علمی برجسته او را شرح میدهد. همچنین به معرفی آثار موجود و مفقود این ریاضیدان نامدار میپردازد و فهرستی از تألیفات او را ارائه میدهد <ref>ر.ک: مقدمه مصحح، صفحات هفده تا بیست</ref>. | # بخش اول (شرح حال و آثار [[ابوالوفای بوزجانی، محمد بن محمد|ابوالوفای بوزجانی]]): این بخش به زندگینامه کامل [[ابوالوفای بوزجانی، محمد بن محمد|ابوالوفا محمد بن محمد بوزجانی]] میپردازد و ویژگیهای شخصیت علمی برجسته او را شرح میدهد. همچنین به معرفی آثار موجود و مفقود این ریاضیدان نامدار میپردازد و فهرستی از تألیفات او را ارائه میدهد <ref>ر.ک: مقدمه مصحح، صفحات هفده تا بیست</ref>. | ||
# بخش دوم (بررسی کتابشناختی كتاب النجارة): در این قسمت، به بررسی نسخ خطی متعدد كتاب النجارة موجود در کتابخانههای مختلف (مانند نسخههای تهران و پاریس) پرداخته میشود. همچنین، شروح نوشتهشده بر این کتاب و ترجمههای فارسی آن مورد تحلیل قرار میگیرند <ref>ر.ک: همان، صفحات بیستودو و بیستوسه</ref>. | # بخش دوم (بررسی کتابشناختی كتاب النجارة): در این قسمت، به بررسی نسخ خطی متعدد كتاب النجارة موجود در کتابخانههای مختلف (مانند نسخههای تهران و پاریس) پرداخته میشود. همچنین، شروح نوشتهشده بر این کتاب و ترجمههای فارسی آن مورد تحلیل قرار میگیرند <ref>ر.ک: همان، صفحات بیستودو و بیستوسه</ref>. | ||
# بخش سوم (بحث در اصالت انتساب كتاب النجارة هندسی به ابوالوفا): این بخش به اصالت انتساب کتاب به ابوالوفا بوزجانی میپردازد و دلایل مستند بر این انتساب را ارائه میدهد. همچنین، به اتهامات نادرست مبنی بر انتساب این کتاب به دیگران (مانند فارابی) پاسخ داده و نظرات برخی پژوهشگران مانند وپکه را نقد و بررسی میکند<ref>ر.ک: همان، صفحات بیستوچهار تا بیستونه</ref>. | # بخش سوم (بحث در اصالت انتساب كتاب النجارة هندسی به [[ابوالوفای بوزجانی، محمد بن محمد|ابوالوفا]]): این بخش به اصالت انتساب کتاب به ابوالوفا بوزجانی میپردازد و دلایل مستند بر این انتساب را ارائه میدهد. همچنین، به اتهامات نادرست مبنی بر انتساب این کتاب به دیگران (مانند [[فارابی، محمد بن محمد|فارابی]]) پاسخ داده و نظرات برخی پژوهشگران مانند وپکه را نقد و بررسی میکند<ref>ر.ک: همان، صفحات بیستوچهار تا بیستونه</ref>. | ||
# بخش چهارم (تحلیل زبانشناختی ترجمههای فارسی كتاب النجارة): این قسمت به تحلیل واژگان و سبک نگارش ترجمههای فارسی کتاب، بهویژه نسخههای موجود در دانشگاه تهران و پاریس، اختصاص دارد. در این بخش، مقایسهای فنی از اصطلاحات بهکاررفته در متن صورت گرفته و واژهشناسی تخصصی کتاب تشریح شده است<ref>ر.ک: همان، صفحات سیویک تا چهلوهشت</ref>. | # بخش چهارم (تحلیل زبانشناختی ترجمههای فارسی كتاب النجارة): این قسمت به تحلیل واژگان و سبک نگارش ترجمههای فارسی کتاب، بهویژه نسخههای موجود در دانشگاه تهران و پاریس، اختصاص دارد. در این بخش، مقایسهای فنی از اصطلاحات بهکاررفته در متن صورت گرفته و واژهشناسی تخصصی کتاب تشریح شده است<ref>ر.ک: همان، صفحات سیویک تا چهلوهشت</ref>. | ||
# بخش پنجم (ابوالوفا مبتکر هندسه عملی در جهان اسلام): این بخش به اوضاع سیاسی و فرهنگی دوران زندگی ابوالوفا میپردازد و نوآوری او در هندسه عملی را بهتفصیل شرح میدهد. مقدمهای علمی بر خود كتاب النجارة ارائه شده و ارتباط آن با هندسه یونانی و ویژگیهای خاص آن بررسی میشود<ref>ر.ک: همان، صفحات پنجاهودو تا شصتوشش</ref>. | # بخش پنجم ([[ابوالوفای بوزجانی، محمد بن محمد|ابوالوفا]] مبتکر هندسه عملی در جهان اسلام): این بخش به اوضاع سیاسی و فرهنگی دوران زندگی [[ابوالوفای بوزجانی، محمد بن محمد|ابوالوفا]] میپردازد و نوآوری او در هندسه عملی را بهتفصیل شرح میدهد. مقدمهای علمی بر خود كتاب النجارة ارائه شده و ارتباط آن با هندسه یونانی و ویژگیهای خاص آن بررسی میشود<ref>ر.ک: همان، صفحات پنجاهودو تا شصتوشش</ref>. | ||
* متن كتاب النجارة (در هندسه عملی): متن اصلی کتاب، شامل یازده باب است که بهترتیب به مباحث هندسه عملی میپردازد: | * متن كتاب النجارة (در هندسه عملی): متن اصلی کتاب، شامل یازده باب است که بهترتیب به مباحث هندسه عملی میپردازد: | ||
| خط ۶۲: | خط ۶۲: | ||
==پانویس== | ==پانویس== | ||
{{پانویس}} | |||
==منابع مقاله== | ==منابع مقاله== | ||
پیشگفتار، مقدمه مصحح و متن کتاب. | پیشگفتار، مقدمه مصحح و متن کتاب. | ||
==وابستهها== | ==وابستهها== | ||
| خط ۷۷: | خط ۷۱: | ||
[[رده:کتابشناسی]] | [[رده:کتابشناسی]] | ||
[[رده:علوم]] | |||
[[رده:مقالات بازبینی | [[رده:ریاضیات]] | ||
[[رده:مقالات بازبینی شده2 تیر 1404]] | |||
[[رده:مقاله نوشته شده در تاریخ تیر 1404 توسط سید محمد رضا موسوی]] | [[رده:مقاله نوشته شده در تاریخ تیر 1404 توسط سید محمد رضا موسوی]] | ||
[[رده:مقاله بازبینی شده در تاریخ تیر 1404 توسط محسن عزیزی]] | [[رده:مقاله بازبینی شده در تاریخ تیر 1404 توسط محسن عزیزی]] | ||