۴۲۵٬۲۲۵
ویرایش
بررسی زبان‌شناختی وجوه و نظایر در قرآن کریم: تفاوت میان نسخه‌ها
بررسی زبان‌شناختی وجوه و نظایر در قرآن کریم (نمایش مبدأ)
نسخهٔ ۱۴ نوامبر ۲۰۱۶، ساعت ۱۸:۴۸
، ۱۴ نوامبر ۲۰۱۶جایگزینی متن - ' ' به ' '
جز (جایگزینی متن - 'ابن قتيبه' به 'ابن قتيبه ') |
جز (جایگزینی متن - ' ' به ' ') |
||
| خط ۱۷۴: | خط ۱۷۴: | ||
فصل سوم: وجه مشكل قرآن | فصل سوم: وجه مشكل قرآن | ||
از جمله دانشهايى كه در همان آغاز در تمدّن اسلامى به وجود آمد، دانشى است به نام «مشكل القرآن». اين دانش در كتابهايى كه به جمع‌آورى انواع علوم قرآنى پرداخته‌اند، نامهاى ديگرى هم دارد. زركشى در البرهان آن را «موهم الاختلاف» ناميده است و [[سيوطى]] در نوع چهل و هشتم «مشكل القرآن و موهم الاختلاف و التناقض». قديمى‌ترين اثر در اين موضوع كتاب «الرّد على الملحدين فى تشابه القرآن» از قطرب، زبان‌شناس معروف عرب مى‌باشد. درحالى‌كه نام «مشكل القرآن» شهرت يافت و كاربرد آن در نوشته‌هايى چون «تأويل مشكل القرآن» از [[ابن قتیبه، عبدالله بن مسلم|ابن قتيبه]] | از جمله دانشهايى كه در همان آغاز در تمدّن اسلامى به وجود آمد، دانشى است به نام «مشكل القرآن». اين دانش در كتابهايى كه به جمع‌آورى انواع علوم قرآنى پرداخته‌اند، نامهاى ديگرى هم دارد. زركشى در البرهان آن را «موهم الاختلاف» ناميده است و [[سيوطى]] در نوع چهل و هشتم «مشكل القرآن و موهم الاختلاف و التناقض». قديمى‌ترين اثر در اين موضوع كتاب «الرّد على الملحدين فى تشابه القرآن» از قطرب، زبان‌شناس معروف عرب مى‌باشد. درحالى‌كه نام «مشكل القرآن» شهرت يافت و كاربرد آن در نوشته‌هايى چون «تأويل مشكل القرآن» از [[ابن قتیبه، عبدالله بن مسلم|ابن قتيبه]] و «الفوائد فى مشكل القرآن» از عزّ بن عبد السّلام (ت 66 ه) فراوان رواج يافت. | ||
حدّ مشترك ميان دو كلمه «متشابه» و «مشكل» همان اشتباه كردن است. سپس نوعى «انتقال» يا «انتقال معنايى» رخ داده است و بر هرچه كه مبهم يا موجب اشتباه مى‌شود به واسطه گسترش دلالت از أصل وضع آن، اطلاق مى‌گردد. | حدّ مشترك ميان دو كلمه «متشابه» و «مشكل» همان اشتباه كردن است. سپس نوعى «انتقال» يا «انتقال معنايى» رخ داده است و بر هرچه كه مبهم يا موجب اشتباه مى‌شود به واسطه گسترش دلالت از أصل وضع آن، اطلاق مى‌گردد. | ||
| خط ۱۸۰: | خط ۱۸۰: | ||
اما مفاهيم «اختلاف» و «تعارض» و «تناقض» كه از اجزاى نامهاى متضادى است كه بر اين نوع اطلاق كرده‌اند، خاستگاه همه به نوعى خاص از مشكلاتى است كه اين دانش به بررسى آن مى‌پردازد؛ و گاهى به همين نام ناميده مى‌شود. شايد از قبيل اطلاق جزء بر كل باشد. | اما مفاهيم «اختلاف» و «تعارض» و «تناقض» كه از اجزاى نامهاى متضادى است كه بر اين نوع اطلاق كرده‌اند، خاستگاه همه به نوعى خاص از مشكلاتى است كه اين دانش به بررسى آن مى‌پردازد؛ و گاهى به همين نام ناميده مى‌شود. شايد از قبيل اطلاق جزء بر كل باشد. | ||
مبحث 1- مشكل زبانى در كتابهاى مشكل القرآن با بررسى دو كتاب «تأويل مشكل القرآن» از [[ابن قتیبه، عبدالله بن مسلم|ابن قتيبه]] | مبحث 1- مشكل زبانى در كتابهاى مشكل القرآن با بررسى دو كتاب «تأويل مشكل القرآن» از [[ابن قتیبه، عبدالله بن مسلم|ابن قتيبه]] و مشكل القرآن در بررسى زركشى | ||
2- بررسى برخى بافتهايى كه [[ابن قتیبه، عبدالله بن مسلم|ابن قتيبه]] | 2- بررسى برخى بافتهايى كه [[ابن قتیبه، عبدالله بن مسلم|ابن قتيبه]] در كتابش به آن پرداخته است و إشكال در آنها ناشى از چند معنا بودن لفظ مى‌باشد؛ براى روشن شدن دو امر زير، از ميان آنچه كه در كتابهاى وجوه آمده است، به بررسى واژگانى مى‌پردازيم: | ||
1- چگونه واژگان وجوه، بخش زيادى از مسائل علوم قرآنى را نشان مى‌دهند؟ | 1- چگونه واژگان وجوه، بخش زيادى از مسائل علوم قرآنى را نشان مى‌دهند؟ | ||