۱۴۶٬۰۷۸
ویرایش
طبیب القلوب؛ کهنترین اربعین حدیثی شناختهشده در زبان فارسی: تفاوت میان نسخهها
طبیب القلوب؛ کهنترین اربعین حدیثی شناختهشده در زبان فارسی (نمایش مبدأ)
نسخهٔ ۱۲ مهٔ ۲۰۲۵، ساعت ۰۹:۵۲
، ۱۲ مهجایگزینی متن - 'ه اند.' به 'هاند.'
Hbaghizadeh (بحث | مشارکتها) جز (جایگزینی متن - ' ، ' به '، ') |
Hbaghizadeh (بحث | مشارکتها) جز (جایگزینی متن - 'ه اند.' به 'هاند.') برچسبها: ویرایش همراه ویرایش از وبگاه همراه |
||
| خط ۴۶: | خط ۴۶: | ||
مطابق بررسیها تنها دو منبع از این کتاب یاد کردهاند؛ نخست همشهری مؤلف یعنی عبدالجلیل قزوینی رازی در کتاب «النقض» که آن را حدود پنجاه سال بعد از «طبیب القلوب» تألیف کرده و دوم [[حاجی خلیفه، مصطفی بن عبدالله|حاجی خلیفه]] در «[[کشف الظنون عن أسامي الکتب و الفنون (حاجی خلیفه)|کشف الظنون]]». | مطابق بررسیها تنها دو منبع از این کتاب یاد کردهاند؛ نخست همشهری مؤلف یعنی عبدالجلیل قزوینی رازی در کتاب «النقض» که آن را حدود پنجاه سال بعد از «طبیب القلوب» تألیف کرده و دوم [[حاجی خلیفه، مصطفی بن عبدالله|حاجی خلیفه]] در «[[کشف الظنون عن أسامي الکتب و الفنون (حاجی خلیفه)|کشف الظنون]]». | ||
به نظر میرسد بنیاد اولیه «طبیب القلوب» همان مجالس وعظی است که برای فراوی برپا | به نظر میرسد بنیاد اولیه «طبیب القلوب» همان مجالس وعظی است که برای فراوی برپا میکردهاند. اگرچه مؤلف به این نکته تصریحی ندارد؛ اما ساختار کتاب بهویژه نوع بیان حکایات و ترجمههای گزینشی آیات قرآن این احتمال را تقویت میکند که «طبیب القلوب» را تدوینی از تقریرهای فراوی در مجالس وعظ و املا بدانیم. به تصریح مؤلف این کتاب محصول سال ۵۰۰ هجری در بغداد است. فراوی در این زمان در بغداد مجالس وزن و املای حدیث داشته و بعید نیست که یک سلسله از این مجالس را به بیان و شرح چهل حدیث از پیامبر اختصاص داده باشد. | ||
این کتاب در یک مقدمه و چهل بخش مجزا با ساختار یکسان آمده است. در هر بخش، نخست حدیثی از قول پیامبر نقل شده و ذیل آن برگردان فارسی این حدیث آمده است. این برگردان معمولاً با عنوان «پارسی حدیث» یا «ترجمه» مشخص شده است. مؤلف کوشیده در ترجمۀ پارسی تا حد ممکن به متن حدیث پایبند بماند و از ترجمۀ آزاد خودداری کرده است. پس از ترجمۀ حدیث، آیه یا بخشی از یک آیۀ قرآن ذکر میشود که با حدیث منقول در هر بخش مناسبت معنایی دارد. این قسمت که در تمام چهل بخش با عبارات «این منشور مصطفی است؛ توقیعش از قرآن» آغاز میشود، ترجمۀ پارسی آیه را نیز دارد. در نهایت هر کدام از بخشهای چهلگانه با یک حکایت مرتبط و گاهی به جای حکایت از سخن یا سخنی از بزرگان دین یا صوفیه به سرانجام میرسد. | این کتاب در یک مقدمه و چهل بخش مجزا با ساختار یکسان آمده است. در هر بخش، نخست حدیثی از قول پیامبر نقل شده و ذیل آن برگردان فارسی این حدیث آمده است. این برگردان معمولاً با عنوان «پارسی حدیث» یا «ترجمه» مشخص شده است. مؤلف کوشیده در ترجمۀ پارسی تا حد ممکن به متن حدیث پایبند بماند و از ترجمۀ آزاد خودداری کرده است. پس از ترجمۀ حدیث، آیه یا بخشی از یک آیۀ قرآن ذکر میشود که با حدیث منقول در هر بخش مناسبت معنایی دارد. این قسمت که در تمام چهل بخش با عبارات «این منشور مصطفی است؛ توقیعش از قرآن» آغاز میشود، ترجمۀ پارسی آیه را نیز دارد. در نهایت هر کدام از بخشهای چهلگانه با یک حکایت مرتبط و گاهی به جای حکایت از سخن یا سخنی از بزرگان دین یا صوفیه به سرانجام میرسد. | ||