مردم نیامده‌اند: سفرنامۀ خراسان میرزا مهدی بدایع‌نگار (لاهوتی): تفاوت میان نسخه‌ها

جز
جایگزینی متن - 'سیدع' به 'سید ع'
جز (جایگزینی متن - 'سیدع' به 'سید ع')
خط ۳۹: خط ۳۹:
سفرنامۀ دوم که در حاشیۀ سفرنامۀ اول نوشته شده است، مربوط به سفر بعدی او به مشهد است که در سال 1343 قمری/ 1303 خورشیدی و بسیار خلاصه و فقط برای ثبت خاطرات نوشته شده است و اهمیت سفرنامۀ اول را ندارد؛ اما از حیث مشاهدۀ تغییرات در وضع راه‌ها و نحوۀ مسافرت طی بیست سال درخور توجه است.
سفرنامۀ دوم که در حاشیۀ سفرنامۀ اول نوشته شده است، مربوط به سفر بعدی او به مشهد است که در سال 1343 قمری/ 1303 خورشیدی و بسیار خلاصه و فقط برای ثبت خاطرات نوشته شده است و اهمیت سفرنامۀ اول را ندارد؛ اما از حیث مشاهدۀ تغییرات در وضع راه‌ها و نحوۀ مسافرت طی بیست سال درخور توجه است.


سفرنامۀ اول از چند منظر دارای اهمیت است: اطلاعاتی از جغرافیای شهرها و روستاها و استراحت‌گاه‌های بین راه تهران ـ مشهد می‌دهد؛ اطلاعاتی از مخارج سفر و قیمت اجناس و خوراکی‌ها می‌دهد؛ نویسنده از رهگذر روایتش از اقامت در گناباد شرحی از وضع دراویش آنجا و شیوۀ معیشت‌هان می‌دهد؛ توصیف جامعی از شهر مشهد می‌دهد که تا حد زیادی دقیق است؛ هم‌زمان با به توپ بسته‌شدن مجلس توسط نیروهای محمدعلی شاه است و همین موضوع سبب شده است در مسیر برگشت به برخی تبعیدی‌ها از جمله سید محمد طباطبایی برخورد و تصویری از همراهان آنان بدهد؛ ملاقاتی هم با سید مصطفی تهرانی (سمسار» دارد که خود او هم در سفرنامه‌اش گزارشی از این دیدار به دست داده است؛ دربارۀ رجال میانی کشور اطلاعاتی می‌دهد که در دیگر منابع کمتر می‌توان ردی از آنها پیدا کرد مثل سیدعلی سیستانی پدربزرگ و هم‌نام آیت‌الله سیستانی.
سفرنامۀ اول از چند منظر دارای اهمیت است: اطلاعاتی از جغرافیای شهرها و روستاها و استراحت‌گاه‌های بین راه تهران ـ مشهد می‌دهد؛ اطلاعاتی از مخارج سفر و قیمت اجناس و خوراکی‌ها می‌دهد؛ نویسنده از رهگذر روایتش از اقامت در گناباد شرحی از وضع دراویش آنجا و شیوۀ معیشت‌هان می‌دهد؛ توصیف جامعی از شهر مشهد می‌دهد که تا حد زیادی دقیق است؛ هم‌زمان با به توپ بسته‌شدن مجلس توسط نیروهای محمدعلی شاه است و همین موضوع سبب شده است در مسیر برگشت به برخی تبعیدی‌ها از جمله سید محمد طباطبایی برخورد و تصویری از همراهان آنان بدهد؛ ملاقاتی هم با سید مصطفی تهرانی (سمسار» دارد که خود او هم در سفرنامه‌اش گزارشی از این دیدار به دست داده است؛ دربارۀ رجال میانی کشور اطلاعاتی می‌دهد که در دیگر منابع کمتر می‌توان ردی از آنها پیدا کرد مثل سید علی سیستانی پدربزرگ و هم‌نام آیت‌الله سیستانی.


هیچ‌کدام از این سفرنامه‌ها اسمی ندارد و عنوان کتاب از مصحح است. سبک نوشتاری [[بدایع‌نگار، میرزا مهدی|بدایع‌نگار]] بسیار ساده و روان است و پیچیدگی زبانی ندارد. قالبش «روزنوشت» است و بنا به ماهیت این نوع نوشته فاقد انسجام و تدوین «خاطره‌نویسی» است.
هیچ‌کدام از این سفرنامه‌ها اسمی ندارد و عنوان کتاب از مصحح است. سبک نوشتاری [[بدایع‌نگار، میرزا مهدی|بدایع‌نگار]] بسیار ساده و روان است و پیچیدگی زبانی ندارد. قالبش «روزنوشت» است و بنا به ماهیت این نوع نوشته فاقد انسجام و تدوین «خاطره‌نویسی» است.