از طلسم تا تاریخ: ایران عصر شاه عباس از منظر علوم غریبه: تفاوت میان نسخه‌ها

جز
جایگزینی متن - ' .' به '.'
بدون خلاصۀ ویرایش
جز (جایگزینی متن - ' .' به '.')
خط ۳۷: خط ۳۷:
«لیمیا»ی صفوی مشحون از ماجراها و شخصیت‌هایی است که به لحاظ تاریخی اثبات‌شدنی هستند و چنان جزئیات رویدادها با زمانه و زمینۀ صفویه پیوند دارند که تردید اندکی در اصالت آنها برجای می‌ماند. بررسی رویدادهای ذکرشده نشان می‌دهد که همۀ آنها در عصر شاه عباس اول صفوی رخ داده است؛ بنابراین نویسنده باید معاصر با این پادشاه و به دلیل ماهیت این رویدادها که دسترسی به حلقۀ اول اطرافیان شاه را ضروری می‌ساخت، از نزدیکان وی بوده باشد.
«لیمیا»ی صفوی مشحون از ماجراها و شخصیت‌هایی است که به لحاظ تاریخی اثبات‌شدنی هستند و چنان جزئیات رویدادها با زمانه و زمینۀ صفویه پیوند دارند که تردید اندکی در اصالت آنها برجای می‌ماند. بررسی رویدادهای ذکرشده نشان می‌دهد که همۀ آنها در عصر شاه عباس اول صفوی رخ داده است؛ بنابراین نویسنده باید معاصر با این پادشاه و به دلیل ماهیت این رویدادها که دسترسی به حلقۀ اول اطرافیان شاه را ضروری می‌ساخت، از نزدیکان وی بوده باشد.


زنان از جمله بازیگران اصلی این رساله هستند؛ گرچه در موارد قابل توجهی هویت آنها به علل فرهنگی پوشیده مانده است. بسیاری از شخصیت‌های مورد اشاره در این رساله در متن رویدادهای مشهور ثبت شده و در تواریخ این روزگار قرار ندارند: زنان بی‌نام‌و‌نشان درباری، برخی مستوفیان و کارگزاران گمنام، بعضی فرماندهان و افسران دون‌پایه، فرزندان و همسران مقامات عالی‌شأن و کنشگران ناشناس علوم غریبه. این حاشیه‌نشینان در کنار برجسته‌ترین شخصیت‌ها از جمله شاه عباس، غیاث‌الدین منصور دشتکی، شیخ بهایی، خلیفه‌سلطان و الله‌وردی‌خان در فضایی آکنده از رقابتی پنهان برای غلبه بر دشمن، رهایی از مرگ، نجات از مخمصمه‌های مالی، خلاصی از غضب پادشاه و ...، پیشامدهایی خواندنی را در زیر پوست تاریخ صفویه خلق کرده که دسترسی به تنها بخشی از این جریان پیوسته و عظیم به تراوش قلم راوی میسر شده است.
زنان از جمله بازیگران اصلی این رساله هستند؛ گرچه در موارد قابل توجهی هویت آنها به علل فرهنگی پوشیده مانده است. بسیاری از شخصیت‌های مورد اشاره در این رساله در متن رویدادهای مشهور ثبت شده و در تواریخ این روزگار قرار ندارند: زنان بی‌نام‌و‌نشان درباری، برخی مستوفیان و کارگزاران گمنام، بعضی فرماندهان و افسران دون‌پایه، فرزندان و همسران مقامات عالی‌شأن و کنشگران ناشناس علوم غریبه. این حاشیه‌نشینان در کنار برجسته‌ترین شخصیت‌ها از جمله شاه عباس، غیاث‌الدین منصور دشتکی، شیخ بهایی، خلیفه‌سلطان و الله‌وردی‌خان در فضایی آکنده از رقابتی پنهان برای غلبه بر دشمن، رهایی از مرگ، نجات از مخمصمه‌های مالی، خلاصی از غضب پادشاه و...، پیشامدهایی خواندنی را در زیر پوست تاریخ صفویه خلق کرده که دسترسی به تنها بخشی از این جریان پیوسته و عظیم به تراوش قلم راوی میسر شده است.


بر این اساس این کتاب، روایتگر بخشی نه‌چندان شناخته‌شده از تاریخ ایران در عصر شاه عباس اول صفوی است. علوم غریبه به عنوان علومی برای کنترل جهان و پیش بینی امور آینده همواره در طول تاریخ ایران مورد رجوع و توجه بوده است. با این حال این نوع دانش های خفیه چنان که باید و شاید چندان به حوزه تاریخ نگاری مدرن راه نیافته اند که برخی از دلایل آن در مقدمه این کتاب مورد بررسی قرار گرفته است. پژوهشگر کوشیده است بر اساس متنی که تا پیش از این گمان می‌رفت متعلق به عصر تیموریان است، منظری نو از تاریخ صفویه را فراروی خواننده قرار دهد. خواننده در این کتاب با لایه‌ای شگفت از زندگی اجتماعی در عصر صفویه روبرو است که در آن باور به نیروهای فراطبیعی و کوشش برای چیرگی بر آنها با استفاده از علوم غریبه امری غالب است و بی‌تردید برای مخاطبان علاقه‌مند به تاریخ غریب و گیرا.<ref> [https://literaturelib.com/books/13206 ر.ک: پایگاه کتابخانه تخصصی ادبیات]</ref>
بر این اساس این کتاب، روایتگر بخشی نه‌چندان شناخته‌شده از تاریخ ایران در عصر شاه عباس اول صفوی است. علوم غریبه به عنوان علومی برای کنترل جهان و پیش بینی امور آینده همواره در طول تاریخ ایران مورد رجوع و توجه بوده است. با این حال این نوع دانش های خفیه چنان که باید و شاید چندان به حوزه تاریخ نگاری مدرن راه نیافته اند که برخی از دلایل آن در مقدمه این کتاب مورد بررسی قرار گرفته است. پژوهشگر کوشیده است بر اساس متنی که تا پیش از این گمان می‌رفت متعلق به عصر تیموریان است، منظری نو از تاریخ صفویه را فراروی خواننده قرار دهد. خواننده در این کتاب با لایه‌ای شگفت از زندگی اجتماعی در عصر صفویه روبرو است که در آن باور به نیروهای فراطبیعی و کوشش برای چیرگی بر آنها با استفاده از علوم غریبه امری غالب است و بی‌تردید برای مخاطبان علاقه‌مند به تاریخ غریب و گیرا.<ref> [https://literaturelib.com/books/13206 ر.ک: پایگاه کتابخانه تخصصی ادبیات]</ref>