پرش به محتوا

علوم قرآن در تفسیر المیزان و آثار علامه طباطبایی قدس‌سره: تفاوت میان نسخه‌ها

جز
جایگزینی متن - ' ' به ' '
جز (جایگزینی متن - 'تفسير الميزان' به 'تفسير الميزان ')
جز (جایگزینی متن - ' ' به ' ')
خط ۳۹: خط ۳۹:


== معرفى اجمالى ==
== معرفى اجمالى ==
'''علوم قرآن در [[الميزان في تفسير القرآن|تفسير الميزان]] '''، اثر محمدباقر ملكيان (متولد اصفهان، 1342ش) است. نويسنده در اثر حاضر، مباحث گوناگون علوم قرآن (مانند تعريف و تاريخ علوم قرآن، معنا و موارد استعمال كلمه وحى، وجوهى در تفسير انزال وحى بر قلب پيامبر(ص)، مصونيت وحى از خطا، اعجاز قرآن، اشكال بر ادعاى عدم اختلاف در قرآن و پاسخ آن، شبهه نسخ و اختلاف در قرآن، تحدى قرآن به علم، اخبار غيبى و بلاغت، نمونه‌هايى از معارضاتى كه با قرآن شده، مصونيت قرآن از تحريف، فرق بين انزال و تنزيل، وجه تسميه قرآن، نظريه صرفه، علت اختلاف موارد تحدى، روش تفسيرى و طبقات مفسرين، منظور از تفسير به رأى، اقوال مختلف در تفسير محكم و متشابه، مراد از هفت حرف و...) را از منظر [[الميزان في تفسير القرآن|تفسير الميزان]] و ديگر آثار علامه [[طباطبایی، محمدحسین|سيد محمدحسين طباطبايى]] (تبريز 1282، 1360ش، قم) گزارش كرده و توضيح داده است. نام كامل كتاب عبارت است از: «علوم قرآن در [[الميزان في تفسير القرآن|تفسير الميزان]] و آثار [[طباطبایی، محمدحسین|علامه طباطبايى]] (قدس سره)».
'''علوم قرآن در [[الميزان في تفسير القرآن|تفسير الميزان]] '''، اثر محمدباقر ملكيان (متولد اصفهان، 1342ش) است. نويسنده در اثر حاضر، مباحث گوناگون علوم قرآن (مانند تعريف و تاريخ علوم قرآن، معنا و موارد استعمال كلمه وحى، وجوهى در تفسير انزال وحى بر قلب پيامبر(ص)، مصونيت وحى از خطا، اعجاز قرآن، اشكال بر ادعاى عدم اختلاف در قرآن و پاسخ آن، شبهه نسخ و اختلاف در قرآن، تحدى قرآن به علم، اخبار غيبى و بلاغت، نمونه‌هايى از معارضاتى كه با قرآن شده، مصونيت قرآن از تحريف، فرق بين انزال و تنزيل، وجه تسميه قرآن، نظريه صرفه، علت اختلاف موارد تحدى، روش تفسيرى و طبقات مفسرين، منظور از تفسير به رأى، اقوال مختلف در تفسير محكم و متشابه، مراد از هفت حرف و...) را از منظر [[الميزان في تفسير القرآن|تفسير الميزان]] و ديگر آثار علامه [[طباطبایی، محمدحسین|سيد محمدحسين طباطبايى]] (تبريز 1282، 1360ش، قم) گزارش كرده و توضيح داده است. نام كامل كتاب عبارت است از: «علوم قرآن در [[الميزان في تفسير القرآن|تفسير الميزان]] و آثار [[طباطبایی، محمدحسین|علامه طباطبايى]] (قدس سره)».


== ساختار ==
== ساختار ==
خط ۵۵: خط ۵۵:
1. نويسنده در مقدمه‌اش كه آن را در قم، در تاريخ شهريور 1388 نوشته، چند نكته را يادآور شده است:
1. نويسنده در مقدمه‌اش كه آن را در قم، در تاريخ شهريور 1388 نوشته، چند نكته را يادآور شده است:


الف)- [[طباطبایی، محمدحسین|علامه طباطبايى]] هرچند - به‌صورت مستقل - از مباحث علوم قرآن سخنى به ميان نياورده‌اند، ولى در لابه‌لاى [[الميزان في تفسير القرآن|تفسير الميزان]] مباحث ارزشمندى در اين زمينه به چشم مى‌خورد كه مى‌توان آنها را در يك مجموعه و به‌عنوان مقدمه‌ى تفسير گردآورى كرد. ما در اين مجال در پى آن بوده‌ايم كه اين مباحث را از [[الميزان في تفسير القرآن|تفسير الميزان]] استخراج نماييم. البته در پى اين منظور از سه اثر ديگر هم بهره جسته‌ايم: 1. قرآن در اسلام، نگاشته [[طباطبایی، محمدحسین|علامه طباطبايى]]؛ 2. مهر تابان، نگاشته مرحوم آيت‌الله سيد محمدحسين حسينى تهرانى؛ 3. در محضر [[طباطبایی، محمدحسین|علامه طباطبايى]]، تأليف محمدحسين رخشاد. در اين سه اثر - خصوصا نگاشته اول - بسيارى از مباحث علوم قرآنى از ديدگاه [[طباطبایی، محمدحسین|علامه طباطبايى]] بررسى شده است.
الف)- [[طباطبایی، محمدحسین|علامه طباطبايى]] هرچند - به‌صورت مستقل - از مباحث علوم قرآن سخنى به ميان نياورده‌اند، ولى در لابه‌لاى [[الميزان في تفسير القرآن|تفسير الميزان]] مباحث ارزشمندى در اين زمينه به چشم مى‌خورد كه مى‌توان آنها را در يك مجموعه و به‌عنوان مقدمه‌ى تفسير گردآورى كرد. ما در اين مجال در پى آن بوده‌ايم كه اين مباحث را از [[الميزان في تفسير القرآن|تفسير الميزان]] استخراج نماييم. البته در پى اين منظور از سه اثر ديگر هم بهره جسته‌ايم: 1. قرآن در اسلام، نگاشته [[طباطبایی، محمدحسین|علامه طباطبايى]]؛ 2. مهر تابان، نگاشته مرحوم آيت‌الله سيد محمدحسين حسينى تهرانى؛ 3. در محضر [[طباطبایی، محمدحسین|علامه طباطبايى]]، تأليف محمدحسين رخشاد. در اين سه اثر - خصوصا نگاشته اول - بسيارى از مباحث علوم قرآنى از ديدگاه [[طباطبایی، محمدحسین|علامه طباطبايى]] بررسى شده است.


ب)- در تدوين اين اثر سعى كرده‌ايم تا حد ممكن جمله‌بندى‌هاى مرحوم علامه در الميزان دچار تغيير نشود و اگر به ضرورت جملاتى ديگر را - بر اساس آثار ديگر - كم و زياد و يا پس و پيش كرده‌ايم، به حداقل تصرفات بسنده نموده‌ايم.
ب)- در تدوين اين اثر سعى كرده‌ايم تا حد ممكن جمله‌بندى‌هاى مرحوم علامه در الميزان دچار تغيير نشود و اگر به ضرورت جملاتى ديگر را - بر اساس آثار ديگر - كم و زياد و يا پس و پيش كرده‌ايم، به حداقل تصرفات بسنده نموده‌ايم.
۴۲۵٬۲۲۵

ویرایش