مناهج التحصيل و نتائج لطائف التأويل في شرح المدونة وحل مشكلاتها: تفاوت میان نسخه‌ها

'''مناهج التحصيل و نتائج لطائف التأويل في شرح المدونة و حل مشكلاتها'''، تألیف [[ابی‌الحسن‌ علی‌ بن‌ سعید الرجراجی]] (زنده در اواسط قرن 7ق)، شرحی بر [[المدونة الكبرى]] [[ابوعبدالله مالک بن انس اصبحی]] (۹۳-۱۷۹ق) در مسائل فقه مالکی است.

المدونة الكبرى، مجموعه‌ای از 6200 مسئله به شکل سؤال و جواب‌های فقهی در عبادات و معاملات، مرتب‌شده بر اساس ابواب فقه و دربردارنده روایت مالک بن انس از صحابه و تابعین است که شاگرد وی، [[عبدالرحمن بن قاسم عتقی]] (191ق/806م)، آن را روایت کرده است؛ بدین جهت معتبرترین و اصلی‌ترین کتاب روایی فروع در فقه مالکی محسوب می‌شود و [[عبدالسلام بن سعید تنوخی]]، مشهور به سَحْنُون (۱۶۰-۲۴۰ق)، آن را تدوینی دوباره دانسته است؛ به‌همین مناسبت به مدونه سحنون نیز شهرت دارد.

تقاضای تعدادی از شاگردان در جمع و تدوین مباحثی که در مجالس درس المدونة مطرح می‌شود و نیز دلسوزی و پشتیبانی از دانش‌آموختگانی که در ابتدای راه هستند و از اصطلاح مشایخ به‌دور افتاده‌اند، باعث تألیف کتاب گردیده است<ref>ر.ک: مقدمه شارح، ج1، ص36-37</ref>.

کتاب‌های بسیاری با محوریت المدونة شامل تقیید، تعلیق، اختصار، حاشیه، تهذیب و شرح نوشته شده است<ref>ر.ک: ابوعجیله، مصطفی عبدالرحیم، ص349-366</ref>.

مناهج التحصيل، از مهم‌ترین شروح مدونه، پربارترین، گسترده‌ترین و پرفایده‌ترین آن‌هاست؛ زیرا همه ابواب المدونة را شرح کرده و به حل مشکلات و توضیح مطالب پیچیده آن همت گمارده است<ref>ر.ک: مقدمه محقق، ج1، ص10-8؛ مقدمه شارح، همان، ص46-36</ref>.

علی بن سعد رجراجی می‌نویسد: در این شرح فوائد را خلاصه کرده و قواعد اصلی را به دست داده‌ام، مسائل المدونة را خلاصه کرده و محل بحث را مشخص نموده‌ام، اقوال را بیان کرده و مشکلات و محتملات را با دلایل و متون موافق مذهب تبیین کرده‌ام. در این امور، بهترین روش و ترتیب را در تحریر و تهذیب و چینش دلایل و استنباط دلیل همراه با بیان اسباب اختلاف نظر علما و ادغام اقوال و حل اشکال، به خرج داده‌ام؛ به‌گونه‌ای که در کتاب‌های پیشین بدین شکل انجام نگرفته است<ref>ر.ک: مقدمه شارح، همان، ص46-43</ref>.