تحکیم العقول في تصحیح الأصول: تفاوت میان نسخه‌ها

تحکیم العقول في تصحیح الأصول (نمایش مبدأ)

نسخهٔ ‏۱۴ فوریهٔ ۲۰۲۵، ساعت ۱۹:۵۹

۲۰۲ بایت اضافه‌شده ، ۱۴ فوریه

بدون خلاصۀ ویرایش

Hbaghizadeh

دیوان‌سالاران، مدیران

۱۴۶٬۵۳۱

ویرایش

@@ خط ۲۵: / خط ۲۵: @@
 | پیش از =
 }}
-'''تحكيم العقول في تصحيح الأصول'''، اثر حاکم ابوسعید محسن بن محمد بن کرامی جشمی بیهقی (رمضان‌ 413‌ق/دسامبر 1022م)، فقیه، مفسر، متکلم و دانشمند جامع حنفی، معتزلی - زیدی، در عقاید و کلام زیدیه با روش عقلی و استفاده از کتاب و سنت و اجماع است.
+'''تحكيم العقول في تصحيح الأصول'''، اثر [[جشمی، محسن بن محمد|حاکم ابوسعید محسن بن محمد بن کرامی جشمی بیهقی]] (رمضان‌ 413‌ق/دسامبر 1022م)، فقیه، مفسر، متکلم و دانشمند جامع حنفی، معتزلی - زیدی، در عقاید و کلام زیدیه با روش عقلی و استفاده از کتاب و سنت و اجماع است.
 ==جایگاه حاکم ابوسعید==
-در میان عالمان زیدی ایرانی، نام حاکم جشمی به دلیل اعتبار و کثرت آثار وی شهرت فراوانی دارد<ref>ر.ک: یزدی، علی، ص14</ref>.
+در میان عالمان زیدی ایرانی، نام [[جشمی، محسن بن محمد|حاکم جشمی]] به دلیل اعتبار و کثرت آثار وی شهرت فراوانی دارد<ref>ر.ک: یزدی، علی، ص14</ref>.
 جشمی از نسل محمد بن حنفیه بوده، ولی خانواده وی‌ به‌ نسب‌ علوی مشهور نبوده‌اند<ref>ر.ک: مقدمه کتاب، ص6</ref>.
-وی در علم کلام، تفسیر، فقه، تاریخ و حدیث دارای جایگاه والا و تألیفات گران‌قدری می‌باشد و از علمای مشهور مکتب جبایی معتزله بعد از قاضی عبدالجبار بود و خلاصه افکار و آرای معتزله، خصوصا در تفسیر و کلام به وی منتهی می‌شود<ref>ر.ک: همان، ص11</ref>.
+وی در علم کلام، تفسیر، فقه، تاریخ و حدیث دارای جایگاه والا و تألیفات گران‌قدری می‌باشد و از علمای مشهور مکتب جبایی معتزله بعد از [[قاضی عبدالجبار بن احمد|قاضی عبدالجبار]] بود و خلاصه افکار و آرای معتزله، خصوصا در تفسیر و کلام به وی منتهی می‌شود<ref>ر.ک: همان، ص11</ref>.
 وی چهل‌ودو‌ کتاب تألیف کرده، که‌ برخی‌ از آنها به فارسی بوده‌ است‌. بسیاری از نگاشته‌های وی به یمن رسیده و در آنجا اعتبار والایی در میان‌ عالمان‌ زیدی به دست آورده است‌ و کرارا‌ در‌ آثار زیدی از‌ او‌ به «الحاكم» یاد شده‌ است<ref>ر.ک: یزدی، علی، ص14</ref>.
-حاکم جشمی عالم حنفی معتزلی، در اواخر‌ زندگی‌ خود به‌طور کامل به زیدیه گروید و کتاب‌هایی را در عقیده امامت و فقه‌ زیدیه‌ تحریر نمود<ref>ر.ک: مقدمه کتاب، ص9</ref>.
+[[جشمی، محسن بن محمد|حاکم جشمی]] عالم حنفی معتزلی، در اواخر‌ زندگی‌ خود به‌طور کامل به زیدیه گروید و کتاب‌هایی را در عقیده امامت و فقه‌ زیدیه‌ تحریر نمود<ref>ر.ک: مقدمه کتاب، ص9</ref>.
 ==جایگاه تحكيم العقول و محتوای آن==
-از آثار گمشده حاکم جشمی که تا این اواخر تصور بر نبود آن می‌رفت، کتابی در کلام به نام‌ «تحكيم العقول في تصحيح الأصول» بوده است<ref>ر.ک: یزدی، علی، ص14</ref>.
+از آثار گمشده [[جشمی، محسن بن محمد|حاکم جشمی]] که تا این اواخر تصور بر نبود آن می‌رفت، کتابی در کلام به نام‌ «تحكيم العقول في تصحيح الأصول» بوده است<ref>ر.ک: یزدی، علی، ص14</ref>.
 کتاب را برخی «تحكيم العقول في الأصول» و بعضی دیگر «تحكيم العقول في علم الأصول» نامیده‌اند.
 حاکم در ابتدای کتاب در بیان علت تألیف اثر خود، از لزوم آشنایی‌ با حق‌ و اهل حق سخن گفته و به دلیل لزوم تألیف اثری در این باب اشاره کرده است.
 وی معتقد است در این کتاب به نکات عمده‌ای از دلایل عقلی و کتاب و سنت و اجماع، اشاره داشته و آشکار نموده است که این موارد باهم توافق داشته و تناقض و اختلافی را در پی ندارند<ref>ر.ک: مقدمه کتاب، ص30 و 19</ref>.