۱۴۶٬۱۱۳
ویرایش
شاهنامه فردوسی: هزارهباوری و رستم دستان (نمایش مبدأ)
نسخهٔ ۱۵ ژانویهٔ ۲۰۲۵، ساعت ۲۱:۰۳
، ۱۵ ژانویهبدون خلاصۀ ویرایش
Hbaghizadeh (بحث | مشارکتها) (صفحهای تازه حاوی «{{جعبه اطلاعات کتاب | تصویر =NURهزارهباوری و رستم دستانJ1.jpg | عنوان =هزارهباوری و رستم دستان | عنوانهای دیگر = |پدیدآورندگان | پدیدآوران = فیلم، محمدحسین (نویسنده) |زبان | زبان = | کد کنگره = | موضوع = |ناشر | ناشر =پژواک فرزان | مکان نشر =تهران |...» ایجاد کرد) |
Hbaghizadeh (بحث | مشارکتها) بدون خلاصۀ ویرایش |
||
| خط ۲۵: | خط ۲۵: | ||
| پیش از = | | پیش از = | ||
}} | }} | ||
'''شاهنامه فردوسی: هزارهباوری و رستم دستان''' نألیف دکتر محمدحسین | '''شاهنامه فردوسی: هزارهباوری و رستم دستان''' نألیف دکتر [[فیلم، محمدحسین|محمدحسین فیلُم]]، [[فردوسی، ابوالقاسم|فردوسی]] از نامههای پراکنده در دست هر موبدی که نبردی به پیوند او کس گمان، پی افکند از نظم کاخی بلند. این نظم را میتوان در چینش شخصیتهای اسطورهای در سه دورۀ هزارهای [[شاهنامه فردوسی (نشر قطره)|شاهنامه]] دید و رشتۀ پیوند این چینش را هم میتوان گسترش الگوی آغازین تمایز روشنایی و تاریکی به قلمرو دیگر تقابلها و همچنین برداشت ویژۀ اسطورهای [[شاهنامه فردوسی (نشر قطره)|شاهنامه]] از «عدد» دانست. | ||
==گزارش کتاب== | ==گزارش کتاب== | ||
فردوسی از نامههای پراکنده در دست هر موبدی که نبردی به پیوند او کس گمان، پی افکند از نظم کاخی بلند. این نظم را میتوان در چینش شخصیتهای اسطورهای در سه دورۀ هزارهای شاهنامه دید و رشتۀ پیوند این چینش را هم میتوان گسترش الگوی آغازین تمایز روشنایی و تاریکی به قلمرو دیگر تقابلها و همچنین برداشت ویژۀ اسطورهای شاهنامه از «عدد» دانست. | [[فردوسی، ابوالقاسم|فردوسی]] از نامههای پراکنده در دست هر موبدی که نبردی به پیوند او کس گمان، پی افکند از نظم کاخی بلند. این نظم را میتوان در چینش شخصیتهای اسطورهای در سه دورۀ هزارهای [[شاهنامه فردوسی (نشر قطره)|شاهنامه]] دید و رشتۀ پیوند این چینش را هم میتوان گسترش الگوی آغازین تمایز روشنایی و تاریکی به قلمرو دیگر تقابلها و همچنین برداشت ویژۀ اسطورهای [[شاهنامه فردوسی (نشر قطره)|شاهنامه]] از «عدد» دانست. | ||
بینش اسطورهای عدد «1» را در وجود پدر میدید و آسمان را هم پدر میپنداشت. عدد «2» را در هستی مادر میدید و زمین را هم مادر میدانست، عدد «3» را آمیزهای از عدد 1 و 2، آمیزهای از پدر و مادر و همچنین آمیزهای از بارش آسمان و زمین گمان میبرد. کوه و رود را هم فرزند میخواند، کوه پسر و رود دختر. | بینش اسطورهای عدد «1» را در وجود پدر میدید و آسمان را هم پدر میپنداشت. عدد «2» را در هستی مادر میدید و زمین را هم مادر میدانست، عدد «3» را آمیزهای از عدد 1 و 2، آمیزهای از پدر و مادر و همچنین آمیزهای از بارش آسمان و زمین گمان میبرد. کوه و رود را هم فرزند میخواند، کوه پسر و رود دختر. | ||
| خط ۴۰: | خط ۴۰: | ||
در بخش دوم هزارۀ سوم، اندیشۀ اسطورهای به سامانبخشی دستآوردهایش در زمینۀ تمایز مفاهیم متضاد میپردازد و همۀ دستآوردهایش را هم به شخصیت اسطورهای رستم مرتبط میکند. رستم در نخستین کنش خود به جنگ دیوان پنهانکنندۀ آفتاب میرود که یادآور ستیزۀ آغازین روشنایی و تاریکی در اسطورههای کهنتر است، با گذر از هفت خان به بلوغ و برنایی میرسد، جفتجو میگردد و تهمینه همسرش نادانسته فرزند خود را میکشد و در داستان پسین، دایۀ یک ایزدگیاهی از مام زمین به نام سیاوش شده و او را میپرورد. همراه با فرزند سیاوش، دوران فرمانروایی آرمانی کیخسرو را میآفریند. در روزگار گشتاسپ از چاه شغاد با تیری، درخت میانتهی و برادر ناتنی را به یکدیگر میدوزد و جان میدهد. | در بخش دوم هزارۀ سوم، اندیشۀ اسطورهای به سامانبخشی دستآوردهایش در زمینۀ تمایز مفاهیم متضاد میپردازد و همۀ دستآوردهایش را هم به شخصیت اسطورهای رستم مرتبط میکند. رستم در نخستین کنش خود به جنگ دیوان پنهانکنندۀ آفتاب میرود که یادآور ستیزۀ آغازین روشنایی و تاریکی در اسطورههای کهنتر است، با گذر از هفت خان به بلوغ و برنایی میرسد، جفتجو میگردد و تهمینه همسرش نادانسته فرزند خود را میکشد و در داستان پسین، دایۀ یک ایزدگیاهی از مام زمین به نام سیاوش شده و او را میپرورد. همراه با فرزند سیاوش، دوران فرمانروایی آرمانی کیخسرو را میآفریند. در روزگار گشتاسپ از چاه شغاد با تیری، درخت میانتهی و برادر ناتنی را به یکدیگر میدوزد و جان میدهد. | ||
همین باور به ستیزۀ اهورامزدا و اهریمن در گسترۀ زمانی هزارهای را میتوان به گونهای دیگر در ساختار بخش اسطورهای شاهنامۀ فردوسی از آغاز پادشاهی کیومرث تا پادشاهی کیخسرو دید. در | همین باور به ستیزۀ اهورامزدا و اهریمن در گسترۀ زمانی هزارهای را میتوان به گونهای دیگر در ساختار بخش اسطورهای [[شاهنامه فردوسی (نشر قطره)|شاهنامۀ فردوسی]] از آغاز پادشاهی کیومرث تا پادشاهی کیخسرو دید. در [[شاهنامه فردوسی (نشر قطره)|شاهنامه]]، هزارۀ نخست شامل فرمانروایی کیومرث، هوشنگ، تهمورث و جمشید است که همۀ آنان در روایتهای کهنتر نزد اقوام گوناگون ایرانی نخستین انسان و نخستین شهریار پنداشته شدهاند. هزارۀ دوم دوران هزارسالۀ پادشاهی ضحاک است. هزارۀ سوم نیز از پادشاهی فریدون آغاز و با جاودانه شدن کیخسرو پایان مییابد.<ref>[https://literaturelib.com/books/4350 پایگاه کتابخانه تخصصی ادبیات]</ref> | ||
==پانويس == | ==پانويس == | ||
<references /> | <references /> | ||