پرش به محتوا

موش و گربه عبید زاکانی: پیشینه، دگردیسی، روایت‌ها: تفاوت میان نسخه‌ها

جز
جایگزینی متن - 'یـ' به 'ی'
جز (جایگزینی متن - ' ،' به '،')
جز (جایگزینی متن - 'یـ' به 'ی')
خط ۲۵: خط ۲۵:
| پیش از =
| پیش از =
}}
}}
'''موش و گربه عبید زاکانی: پیشینه، دگردیسی، روایت‌ها''' تألیف [[حقیقی، فرزام|فرزام حقیقی]]، این کتاب برای نخستین بار نشان می‌دهد ادبیات و فرهنگ ما با یک موش و گربه مواجه نبوده است، بلکه کاتبان و علاقه‌مندان این قصه که عموماً مردمانی عامی بوده‌اند در درازای زمان موش و گربه‌های گوناگونی را برساخته‌ و آنچه را خود می‌خواسته‌اند به قالب این قصه و به نام [[عبید زاکانی، عبیدالله|عبید زاکانی]] درآورده‌اند. این کتاب شرح شناسایی موش و گربۀ اصیـل، دیگر روایت‌ها و دگردیسی این موش و گربه‌هاست.
'''موش و گربه عبید زاکانی: پیشینه، دگردیسی، روایت‌ها''' تألیف [[حقیقی، فرزام|فرزام حقیقی]]، این کتاب برای نخستین بار نشان می‌دهد ادبیات و فرهنگ ما با یک موش و گربه مواجه نبوده است، بلکه کاتبان و علاقه‌مندان این قصه که عموماً مردمانی عامی بوده‌اند در درازای زمان موش و گربه‌های گوناگونی را برساخته‌ و آنچه را خود می‌خواسته‌اند به قالب این قصه و به نام [[عبید زاکانی، عبیدالله|عبید زاکانی]] درآورده‌اند. این کتاب شرح شناسایی موش و گربۀ اصیل، دیگر روایت‌ها و دگردیسی این موش و گربه‌هاست.


==گزارش کتاب==
==گزارش کتاب==
بی‌تردید بیشتر ایرانیان چه زبان مادری‌شان فارسی بوده باشد چه آن را در مکتب و مدرسه آموخته باشند، این قصه را خوانده یا به نحوی شنیده‌اند. نظیره‌ها، روایت‌ها و موش و گربه‌هایی به آذری، کردی و حتی اردو نشان از گسترش این قصه دارد. موش و گربه و خاصه روایت‌هایی از آن، بیشتر با ذوق تودۀ مردم مطابقت دارد و در پژوهش در باب آن باید به فرهنگ ایشان توجه کرد. روایت‌های متفاوت موش و گربه با همۀ تفاوت‌ها یک قصه بیش نیست؛ درست همانند همۀ اقوام ایرانی که با همۀ تفاوت‌هایشان زیبایی را و ایران را ساخته‌اند.
بی‌تردید بیشتر ایرانیان چه زبان مادری‌شان فارسی بوده باشد چه آن را در مکتب و مدرسه آموخته باشند، این قصه را خوانده یا به نحوی شنیده‌اند. نظیره‌ها، روایت‌ها و موش و گربه‌هایی به آذری، کردی و حتی اردو نشان از گسترش این قصه دارد. موش و گربه و خاصه روایت‌هایی از آن، بیشتر با ذوق تودۀ مردم مطابقت دارد و در پژوهش در باب آن باید به فرهنگ ایشان توجه کرد. روایت‌های متفاوت موش و گربه با همۀ تفاوت‌ها یک قصه بیش نیست؛ درست همانند همۀ اقوام ایرانی که با همۀ تفاوت‌هایشان زیبایی را و ایران را ساخته‌اند.


این منظومه از گذشته به [[عبید زاکانی، عبیدالله|عبید زاکانی]] منسوب بوده است؛ اما به دلیل تفاوت‌های سبکی‌اش با شعرِ فارسی سدۀ هشتم، برخی از محققان در انتساب آن به عبید تردید کرده‌اند. این کتاب برای نخستین بار نشان می‌دهد ادبیات و فرهنگ ما با یک موش و گربه مواجه نبوده است، بلکه کاتبان و علاقه‌مندان این قصه که عموماً مردمانی عامی بوده‌اند در درازای زمان موش و گربه‌های گوناگونی را برساخته‌ و آنچه را خود می‌خواسته‌اند به قالب این قصه و به نام [[عبید زاکانی، عبیدالله|عبید زاکانی]] درآورده‌اند. این کتاب شرح شناسایی موش و گربۀ اصیـل، دیگر روایت‌ها و دگردیسی این موش و گربه‌هاست.
این منظومه از گذشته به [[عبید زاکانی، عبیدالله|عبید زاکانی]] منسوب بوده است؛ اما به دلیل تفاوت‌های سبکی‌اش با شعرِ فارسی سدۀ هشتم، برخی از محققان در انتساب آن به عبید تردید کرده‌اند. این کتاب برای نخستین بار نشان می‌دهد ادبیات و فرهنگ ما با یک موش و گربه مواجه نبوده است، بلکه کاتبان و علاقه‌مندان این قصه که عموماً مردمانی عامی بوده‌اند در درازای زمان موش و گربه‌های گوناگونی را برساخته‌ و آنچه را خود می‌خواسته‌اند به قالب این قصه و به نام [[عبید زاکانی، عبیدالله|عبید زاکانی]] درآورده‌اند. این کتاب شرح شناسایی موش و گربۀ اصیل، دیگر روایت‌ها و دگردیسی این موش و گربه‌هاست.


عبید در بررسی‌ای مستقل شاعری توانا به حساب می‌آید؛ اما در مقایسه با فحول شعر فارسی هنرش درخشش چندانی ندارد. نه قصایدش از قدرت انوی و خاقانی نشانی دارد نه غزلیاتش از [[سعدی، مصلح بن عبدالله|سعدی]] و [[حافظ، شمس‌الدین محمد|حافظ]] و نه مثنوی‌اش به قدرت روایت [[نظامی، الیاس بن یوسف|نظامی]] و [[خواجوی کرمانی، محمود بن علی|خواجو]] نزدیک می‌شود. در منظومه‌ای با چندین خورشید، ستارۀ خرد عبید سوسویی بیش نمی‌زند. شعر عبید شعر خیال و تصویر نیست. زبان شعری او ساده و به نسبت از اشارات علمی نیز کم‌بهره است. این نکات را می‌توان از مقایسۀ شعر او با شعر شاعران نامبرده به‌روشنی دید. بخش اول این کتاب دربارۀ جایگاه عبید در ادبیات فارسی و نگاهی به آثار اوست.
عبید در بررسی‌ای مستقل شاعری توانا به حساب می‌آید؛ اما در مقایسه با فحول شعر فارسی هنرش درخشش چندانی ندارد. نه قصایدش از قدرت انوی و خاقانی نشانی دارد نه غزلیاتش از [[سعدی، مصلح بن عبدالله|سعدی]] و [[حافظ، شمس‌الدین محمد|حافظ]] و نه مثنوی‌اش به قدرت روایت [[نظامی، الیاس بن یوسف|نظامی]] و [[خواجوی کرمانی، محمود بن علی|خواجو]] نزدیک می‌شود. در منظومه‌ای با چندین خورشید، ستارۀ خرد عبید سوسویی بیش نمی‌زند. شعر عبید شعر خیال و تصویر نیست. زبان شعری او ساده و به نسبت از اشارات علمی نیز کم‌بهره است. این نکات را می‌توان از مقایسۀ شعر او با شعر شاعران نامبرده به‌روشنی دید. بخش اول این کتاب دربارۀ جایگاه عبید در ادبیات فارسی و نگاهی به آثار اوست.