سرود رهایی: مصاحبۀ تاریخ شفاهی با محمود حکیمی: تفاوت میان نسخه‌ها

جز
جایگزینی متن - ' .' به '.'
جز (جایگزینی متن - ' ،' به '،')
جز (جایگزینی متن - ' .' به '.')
برچسب‌ها: ویرایش همراه ویرایش از وبگاه همراه
 
خط ۳۵: خط ۳۵:
اینگونه بود که بزرگانی چون [[بهشتی، سید محمد|شهید بهشتی]] و [[شهید باهنر]]، مرحوم [[سید رضا برقعی]]، مرحوم [[علی گلزادۀ غفوری]] و حتی مفسر و فیلسوف عالی‌قدری چون [[طباطبایی، سید محمدحسین|علامه طباطبایی]] بخشی از فعالیت فرهنگی خود را به آفرینش آثاری به زبان ساده برای کودکان و نوجوانان اختصاص دادند. در این راه برخی از ایشان با آموزش‌وپرورش وقت هم همکاری کردند و کتاب‌های تعلیمات دینی مقاطع مختلف را به رشتۀ تحریر درآوردند. با وجود این تلاش‌ها هنوز عرصۀ ادبیات وداستان از نبود چنین رویکردی رنج می‌برد.
اینگونه بود که بزرگانی چون [[بهشتی، سید محمد|شهید بهشتی]] و [[شهید باهنر]]، مرحوم [[سید رضا برقعی]]، مرحوم [[علی گلزادۀ غفوری]] و حتی مفسر و فیلسوف عالی‌قدری چون [[طباطبایی، سید محمدحسین|علامه طباطبایی]] بخشی از فعالیت فرهنگی خود را به آفرینش آثاری به زبان ساده برای کودکان و نوجوانان اختصاص دادند. در این راه برخی از ایشان با آموزش‌وپرورش وقت هم همکاری کردند و کتاب‌های تعلیمات دینی مقاطع مختلف را به رشتۀ تحریر درآوردند. با وجود این تلاش‌ها هنوز عرصۀ ادبیات وداستان از نبود چنین رویکردی رنج می‌برد.


اگرچه در سطح جامعه، مجلات و کتاب‌های رنگارنگ توسط برخی مؤسسات انتشاراتی و مطبوعاتی نظیر کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان، پدیده و امیرکبیر (کتاب‌های طلایی) منتشر می‌شد و اغلب مورد حمایت هیئت حاکمه قرار داشت؛ ولی خانواده‌های مذهبی چندان به اینگونه آثار روی خوش نشان نمی‌دادند. نگرانی این گروه گسترده، معطوف به عدم انطباق بسیاری از مطالب مندرج در این آثار با اعتقادات دینی و هنجارهای جامعۀ مذهبی ایران بود. در این میان تلاش‌هایی از جانب برخی گروه‌ها و اشخاص مذهبی صورت گرفت. از جمله اقدامات پراکنده‌ای در برخی مدارس و مؤسسات آموزشی به‌ویژه در شهرهایی نظیر تهران و مشهد، تأسیس مؤسسات انتشاراتی نظیر دفتر نشر فرهنگ اسلامی و ... و در نهایت راه‌اندازی مجلاتی ویژۀ کودکان و نوجوانان مانند پیام شادی و نسل نو در شهر قم. در این شرایط که از حیث زمانی، اواخر دهۀ چهل و نیمۀ نخست دهۀ پنجاه شمسی را دربر می‌گیرد، نام نویسندۀ جوانی به نام محمود حکیمی پررنگ‌تر از همه به چشم می‌آید. او که فارغ‌التحصیل رشتۀ ادبیات و زبان انگلیسی از دانشسرای عالی بود، کار خود در این حوزه را با ترجمۀ آثاری از مغرب‌زمین آغاز کرد و نخستین بار در مجلۀ «کیهان بچه‌ها» دست به قلم برد. ورود وی در عرصۀ ادبیات کودک و نوجوان و تداوم آن به مدت نیم قرن، موضوع اصلی مصاحبۀ این کتاب است.
اگرچه در سطح جامعه، مجلات و کتاب‌های رنگارنگ توسط برخی مؤسسات انتشاراتی و مطبوعاتی نظیر کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان، پدیده و امیرکبیر (کتاب‌های طلایی) منتشر می‌شد و اغلب مورد حمایت هیئت حاکمه قرار داشت؛ ولی خانواده‌های مذهبی چندان به اینگونه آثار روی خوش نشان نمی‌دادند. نگرانی این گروه گسترده، معطوف به عدم انطباق بسیاری از مطالب مندرج در این آثار با اعتقادات دینی و هنجارهای جامعۀ مذهبی ایران بود. در این میان تلاش‌هایی از جانب برخی گروه‌ها و اشخاص مذهبی صورت گرفت. از جمله اقدامات پراکنده‌ای در برخی مدارس و مؤسسات آموزشی به‌ویژه در شهرهایی نظیر تهران و مشهد، تأسیس مؤسسات انتشاراتی نظیر دفتر نشر فرهنگ اسلامی و... و در نهایت راه‌اندازی مجلاتی ویژۀ کودکان و نوجوانان مانند پیام شادی و نسل نو در شهر قم. در این شرایط که از حیث زمانی، اواخر دهۀ چهل و نیمۀ نخست دهۀ پنجاه شمسی را دربر می‌گیرد، نام نویسندۀ جوانی به نام محمود حکیمی پررنگ‌تر از همه به چشم می‌آید. او که فارغ‌التحصیل رشتۀ ادبیات و زبان انگلیسی از دانشسرای عالی بود، کار خود در این حوزه را با ترجمۀ آثاری از مغرب‌زمین آغاز کرد و نخستین بار در مجلۀ «کیهان بچه‌ها» دست به قلم برد. ورود وی در عرصۀ ادبیات کودک و نوجوان و تداوم آن به مدت نیم قرن، موضوع اصلی مصاحبۀ این کتاب است.


مصاحبه با [[محمود حکیمی]] سهل و ممتنع است؛ تواضع و فروتنی مثال‌زدنی ایشان از یک‌سو راحتی را در پی دارد؛ ولی از سوی دیگر سبب می‌شد ایشان از ذکر برخی مسائل پرهیز کنند. به همین دلیل بررسی در برخی اسناد و مدارک مؤسساتی چون سازمان اسناد و کتابخانۀ ملی ایران و مرکز بررسی‌های تاریخی وزارت اطلاعات، گوشه‌هایی از نقش و اهمیت آثار محمود حکیمی در مقام یک نویسندۀ انقلابی و دینی را آشکار کرده است. این اسناد به‌روشنی نشان می‌دهد که اولاً آثار حکیمی به طور گسترده در نقاط مختلف ایران و در مجامع مذهبی و انقلابی توزیع و شناخته شده بوده و دیگر آنکه ساواک و مراکز امنیتی رژیم پهلوی، نسبت به این آثار حساسیت و توجه خاصی داشته که برخی از این اسناد در این کتاب ارائه شده است.
مصاحبه با [[محمود حکیمی]] سهل و ممتنع است؛ تواضع و فروتنی مثال‌زدنی ایشان از یک‌سو راحتی را در پی دارد؛ ولی از سوی دیگر سبب می‌شد ایشان از ذکر برخی مسائل پرهیز کنند. به همین دلیل بررسی در برخی اسناد و مدارک مؤسساتی چون سازمان اسناد و کتابخانۀ ملی ایران و مرکز بررسی‌های تاریخی وزارت اطلاعات، گوشه‌هایی از نقش و اهمیت آثار محمود حکیمی در مقام یک نویسندۀ انقلابی و دینی را آشکار کرده است. این اسناد به‌روشنی نشان می‌دهد که اولاً آثار حکیمی به طور گسترده در نقاط مختلف ایران و در مجامع مذهبی و انقلابی توزیع و شناخته شده بوده و دیگر آنکه ساواک و مراکز امنیتی رژیم پهلوی، نسبت به این آثار حساسیت و توجه خاصی داشته که برخی از این اسناد در این کتاب ارائه شده است.