۱۰۶٬۶۰۲
ویرایش
A-esmaeili (بحث | مشارکتها) (صفحهای تازه حاوی «{{جعبه اطلاعات کتاب | تصویر =NUR123592J1.jpg | عنوان = الفروق و منع الترادف | عنوانهای دیگر = | پدیدآورندگان | پدیدآوران = حکیم ترمذی، محمد بن علی (نويسنده) جیوشی، محمد ابراهیم (محقق) |زبان | زبان = عربی | کد کنگره = 4ف8ح 289 BP | موضوع =اخلاق عرفانی -...» ایجاد کرد) |
Hbaghizadeh (بحث | مشارکتها) بدون خلاصۀ ویرایش |
||
خط ۲۵: | خط ۲۵: | ||
| پیش از = | | پیش از = | ||
}} | }} | ||
'''الفروق و منع الترادف'''، از آثار حافظ، محدّث، نویسنده و صوفی قرن سوم هجری قمری، [[ابوعبداللّه محمد بن على بن حسن بن بشر تِرمِذى]]، مشهور به [[حکیم ترمذی]] (متوفای حدود 318ق)، است که تعداد 155 فرق بین مترادفات را توضیح میدهد و به وعظ اخلاقی و عرفانی توجه دارد و از آیات و روایات و گاهی حتی از احادیث ساختگی و نکتههای ذوقی نیز استفاده میکند. [[محمد ابراهیم جیوشی]] این کتاب را تحقیق و تصحیح کرده و برای آن مقدمهای سودمند نوشته و نگارنده و کتابش را شناسانده است. | '''الفروق و منع الترادف'''، از آثار حافظ، محدّث، نویسنده و صوفی قرن سوم هجری قمری، [[حکیم ترمذی، محمد بن علی|ابوعبداللّه محمد بن على بن حسن بن بشر تِرمِذى]]، مشهور به [[حکیم ترمذی، محمد بن علی|حکیم ترمذی]] (متوفای حدود 318ق)، است که تعداد 155 فرق بین مترادفات را توضیح میدهد و به وعظ اخلاقی و عرفانی توجه دارد و از آیات و روایات و گاهی حتی از احادیث ساختگی و نکتههای ذوقی نیز استفاده میکند. [[جیوشی، محمد ابراهیم|محمد ابراهیم جیوشی]] این کتاب را تحقیق و تصحیح کرده و برای آن مقدمهای سودمند نوشته و نگارنده و کتابش را شناسانده است. | ||
==هدف و روش== | ==هدف و روش== | ||
* نویسنده در پاسخ به پرسشگری که از او درباره سبب تفاوت بین افعال متشابه پرسیده، به اختلاف در سرچشمه پیدایش آن اعمال توجه کرده و «قلب سلیم» یا «نفس سقیم» را عامل دگرگونی دانسته است<ref>ر.ک: مقدمه نویسنده، ص61</ref>. | * نویسنده در پاسخ به پرسشگری که از او درباره سبب تفاوت بین افعال متشابه پرسیده، به اختلاف در سرچشمه پیدایش آن اعمال توجه کرده و «قلب سلیم» یا «نفس سقیم» را عامل دگرگونی دانسته است<ref>ر.ک: مقدمه نویسنده، ص61</ref>. | ||
* [[محمد ابراهیم جیوشی]] تأکید کرده است: | * [[جیوشی، محمد ابراهیم|محمد ابراهیم جیوشی]] تأکید کرده است: | ||
* این اثر، کوششی نادر در موضوع خودش است و شاید کسی با توجه به نام کتاب چنین بپندارد که در آن به بررسی تفاوتهای واژگان هممعنا پرداخته میشود و البته نگارنده خودش نیز چنین وعدهای داده که اختلاف لغات متقارب و نزدیک را بیان کند. محقق افزوده است: | * این اثر، کوششی نادر در موضوع خودش است و شاید کسی با توجه به نام کتاب چنین بپندارد که در آن به بررسی تفاوتهای واژگان هممعنا پرداخته میشود و البته نگارنده خودش نیز چنین وعدهای داده که اختلاف لغات متقارب و نزدیک را بیان کند. محقق افزوده است: | ||
* ولیکن همه موارد چنین نیست و بهعنوان مثال نویسنده در مورد شماره 20 به بیان تفاوت «سماحت» و «حرص» میپردازد؛ درصورتیکه این دو مترادف نیستند و متباعد و دور هستند و... | * ولیکن همه موارد چنین نیست و بهعنوان مثال نویسنده در مورد شماره 20 به بیان تفاوت «سماحت» و «حرص» میپردازد؛ درصورتیکه این دو مترادف نیستند و متباعد و دور هستند و... | ||
* همچنین مؤلف گاه به بررسی ریشه کلمات میپردازد و... | * همچنین مؤلف گاه به بررسی ریشه کلمات میپردازد و... | ||
* خواننده این اثر گاهی احساس میکند که گویی [[حکیم ترمذی]] روانشناسی است که به تحلیل احساسات انسانی میپردازد و... گاه به نظرش میرسد که او جامعهشناسی است که پدیدههای اجتماعی را بررسی میکند و...<ref>ر.ک: مقدمه محقق، ص57-58</ref>. | * خواننده این اثر گاهی احساس میکند که گویی [[حکیم ترمذی، محمد بن علی|حکیم ترمذی]] روانشناسی است که به تحلیل احساسات انسانی میپردازد و... گاه به نظرش میرسد که او جامعهشناسی است که پدیدههای اجتماعی را بررسی میکند و...<ref>ر.ک: مقدمه محقق، ص57-58</ref>. | ||
==ساختار و محتوا== | ==ساختار و محتوا== | ||
* [[حکیم ترمذی]] وعده داده که تعداد 164 فرق را بیان کند<ref>ر.ک: مقدمه نویسنده، ص64</ref>، ولی آنچه در این کتاب آمده، 156 مورد است<ref>ر.ک: متن کتاب، ص365</ref> و یک موردش هم تکراری است، هرچند فرقی که بیان شده، مختلف است<ref>ر.ک: مقدمه محقق، ص57 و مقدمه نویسنده، ص64، پاورقی 7</ref>. | * [[حکیم ترمذی، محمد بن علی|حکیم ترمذی]] وعده داده که تعداد 164 فرق را بیان کند<ref>ر.ک: مقدمه نویسنده، ص64</ref>، ولی آنچه در این کتاب آمده، 156 مورد است<ref>ر.ک: متن کتاب، ص365</ref> و یک موردش هم تکراری است، هرچند فرقی که بیان شده، مختلف است<ref>ر.ک: مقدمه محقق، ص57 و مقدمه نویسنده، ص64، پاورقی 7</ref>. | ||
* نظم موضوعی یا الفبایی بین واژگان یا فرقها مشاهده نمیشود. | * نظم موضوعی یا الفبایی بین واژگان یا فرقها مشاهده نمیشود. | ||