۱٬۱۲۴
ویرایش
ابن خصیب، ابوبكر حسن: تفاوت میان نسخه‌ها
بدون خلاصۀ ویرایش
(صفحه‌ای تازه حاوی «{{جعبه اطلاعات زندگی‌نامه | عنوان = ابن خصیب، ابوبكر حسن | تصویر = NUR00000.jpg | اندازه تصویر = | توضیح تصویر = | نام کامل = ابن خَصیب، ابوبكر حسن | نام‌های دیگر = ابوالحسین بن ابى‌الخصیب | لقب = | تخلص = | نسب = | نام پدر = خصیب | ولادت = | محل تولد = |...» ایجاد کرد) |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
| خط ۴۶: | خط ۴۶: | ||
او به فارسى و عربى مى‌نوشت. ابن طاووس، كنیه او را ابوالحسین بن ابى‌الخصیب ذكر كرده و از دانشمندان شیعه اهل قم و مقیم كوفه برشمرده است. از زادگاه و جزئیات زندگى وی آگاهى دقیقى در دست نیست و آن‌طور كه از نوشته خود وی در كتاب الموالید برمى‌آید، ابوالعنبس صمیری منجم را در 230ق‌ش/845م ملاقات كرده و ظاهراً بیشتر از كِنْدی ریاضى‌دان (د احتمالاً میان 252-260ق/866 -874م) زندگى كرده است. بدین ترتیب مى‌توان چنین نتیجه گرفت كه ابن خصیب در نیمه دوم سده 3ق/9م زنده بوده، از این روی نوشته بغدادی كه تاریخ درگذشت او را حدود 190ق/805م ذكر كرده است، درست به نظر نمى‌رسد. | او به فارسى و عربى مى‌نوشت. ابن طاووس، كنیه او را ابوالحسین بن ابى‌الخصیب ذكر كرده و از دانشمندان شیعه اهل قم و مقیم كوفه برشمرده است. از زادگاه و جزئیات زندگى وی آگاهى دقیقى در دست نیست و آن‌طور كه از نوشته خود وی در كتاب الموالید برمى‌آید، ابوالعنبس صمیری منجم را در 230ق‌ش/845م ملاقات كرده و ظاهراً بیشتر از كِنْدی ریاضى‌دان (د احتمالاً میان 252-260ق/866 -874م) زندگى كرده است. بدین ترتیب مى‌توان چنین نتیجه گرفت كه ابن خصیب در نیمه دوم سده 3ق/9م زنده بوده، از این روی نوشته بغدادی كه تاریخ درگذشت او را حدود 190ق/805م ذكر كرده است، درست به نظر نمى‌رسد. | ||
وی پیش از آن‌كه به علم هیأت بپردازد، به تحقیق و مطالعه در سعد و نَحس و قِران ستارگان علاقه خاص داشت و در پیش‌گویى و «سهم‌الغیب» (بخشى معین از فلك‌البروج كه طالع بینند) نیز ماهر بود و متخصص احكام نجوم به شمار مى‌رفت، ولى پیش‌گویی‌های او اغلب نادرست بود. ابن خصیب در احكام نجوم مهارت داشت و به همین سبب حامیان زیادی یافت و شاید به همین دلیل، آثارش جزء بزرگ‌ترین كتاب‌های احكام نجوم مورد پذیرش ملل دیگر نیز قرار گرفت و از اجزای لازم علم نجوم و دانش‌های وابسته به آن گردید. | |||
==آثار== | ==آثار== | ||
1.كارمهتر یا الكارمهتر، دائرةالمعارفى است نجومى. ابن ندیم آن را شامل 4 كتاب به شرح زیر مى‌داند: كتاب المدخل إلى علم‌الهیئة؛ كتاب تحویل سني‌العالم كه این هر دو كتاب ظاهراً از میان رفته است؛ كتاب الموالید؛ كتاب تحویل سني‌الموالید كه از مآخذ معتبر خواجه نصیرالدین طوسى در كتاب سفینة او بوده است. كتاب الموالید و كتاب تحویل سني‌الموالید هر دو در یك مجلد در كتابخانه‌های حمیدیه و چستربیتى و كتاب الموالید با عنوان المغني في الموالید یا المقنع في الموالید در اسكوریال به شماره‌های: 935، 940، 973 و 978 (ناقص) و در كتابخانه فاتح استانبول (شم 5411) نگهداری مى‌شود. ترجمه لاتین كتاب الموالید كه در آن نام الخصیب به صورت الكاسین پسر الكاسیت آمده است در 615 یا 626ق/1218 یا 1229م توسط سالیو یا سالومون در پادوا انجام گرفته و در 898ق/1493م، 899ق/1493م و 907ق/ 1501م در ونیز و در 947ق/1540م در نورنبرگ آلمان چاپ شده است. ترجمه عبری آن نیز به وسیله اسحاق ابوالخیر در 904ق/1498م صورت گرفته است. همچنین كتاب تحویل سني‌الموالید را افلاطون تیولى ترجمه كرده است. بعدها یوهانس میلیوس كتابدار حكمران ایالت ساكسونى با نوشتن شرحى ، توجه دیگران را به آثار ابن خصیب جلب كرد، به‌طوری كه كتاب مغني فى الموالید به جزئى از «صد گفتار» منسوب به هرمس تبدیل شد. | 1.كارمهتر یا الكارمهتر، دائرةالمعارفى است نجومى. ابن ندیم آن را شامل 4 كتاب به شرح زیر مى‌داند: كتاب المدخل إلى علم‌الهیئة؛ كتاب تحویل سني‌العالم كه این هر دو كتاب ظاهراً از میان رفته است؛ كتاب الموالید؛ كتاب تحویل سني‌الموالید كه از مآخذ معتبر خواجه نصیرالدین طوسى در كتاب سفینة او بوده است. كتاب الموالید و كتاب تحویل سني‌الموالید هر دو در یك مجلد در كتابخانه‌های حمیدیه و چستربیتى و كتاب الموالید با عنوان المغني في الموالید یا المقنع في الموالید در اسكوریال به شماره‌های: 935، 940، 973 و 978 (ناقص) و در كتابخانه فاتح استانبول (شم 5411) نگهداری مى‌شود. ترجمه لاتین كتاب الموالید كه در آن نام الخصیب به صورت الكاسین پسر الكاسیت آمده است در 615 یا 626ق/1218 یا 1229م توسط سالیو یا سالومون در پادوا انجام گرفته و در 898ق/1493م، 899ق/1493م و 907ق/ 1501م در ونیز و در 947ق/1540م در نورنبرگ آلمان چاپ شده است. ترجمه عبری آن نیز به وسیله اسحاق ابوالخیر در 904ق/1498م صورت گرفته است. همچنین كتاب تحویل سني‌الموالید را افلاطون تیولى ترجمه كرده است. بعدها یوهانس میلیوس كتابدار حكمران ایالت ساكسونى با نوشتن شرحى ، توجه دیگران را به آثار ابن خصیب جلب كرد، به‌طوری كه كتاب مغني فى الموالید به جزئى از «صد گفتار» منسوب به هرمس تبدیل شد. | ||