برآمدن قاجار: تاریخ ایران از پایان عصر صفوی تا قتل آقامحمدخان قاجار: تفاوت میان نسخه‌ها

جز
جایگزینی متن - ' .' به '.'
بدون خلاصۀ ویرایش
جز (جایگزینی متن - ' .' به '.')
خط ۴۷: خط ۴۷:
منابع تاریخی دست‌اول عبارت‌اند از آثاری که مورخان نوشته‌اند و محتوای آنها یا حاصل مشهودات و یافتۀ مستقیم نویسندگان آنهاست یا برگرفته از روایت شاهدان بی‌واسطه. مطابق همین رهیافت و تعریف از تاریخ، هر پژوهش تاریخی نیز که متکی به این منابع و مستند به آن آثار باشد، پژوهشی ارزشمند و معتبر است. در فصل نخست کتاب منابع و مآخذ تاریخی معرفی و ارزیابی شده است.
منابع تاریخی دست‌اول عبارت‌اند از آثاری که مورخان نوشته‌اند و محتوای آنها یا حاصل مشهودات و یافتۀ مستقیم نویسندگان آنهاست یا برگرفته از روایت شاهدان بی‌واسطه. مطابق همین رهیافت و تعریف از تاریخ، هر پژوهش تاریخی نیز که متکی به این منابع و مستند به آن آثار باشد، پژوهشی ارزشمند و معتبر است. در فصل نخست کتاب منابع و مآخذ تاریخی معرفی و ارزیابی شده است.


صفویان در عصر حاکمیت خود در ایران، در عرصۀ مبانی فرمانروایی، ساخت قدرت، هنجارهای اجتماعی، باورها و اعتقادات، نهاد روحانیت، تصوف، نظام حقوقی و مالی و اداری و دیوانی و .... بنیان‌ها و اصول و قواعد و روش‌هایی را پدید آوردند و به اجرا گذاشتند که بیشتر آنها پس از فروپاشی نظام صفوی در حیات تاریخی ایران برجا ماند و با اندک تغییری در عصر قاجار نیز ادامه یافت. در فصل دوم کتاب چشم‌اندازی کلی به میراث صفویان و تداوم آنها در دورۀ قاجار انداخته شده است؛ این موضوع ذیل چند محور قابل مطالعه است: میراث فرهنگی، میراث اجتماعی، سازمان اداری و میراث اقتصادی.
صفویان در عصر حاکمیت خود در ایران، در عرصۀ مبانی فرمانروایی، ساخت قدرت، هنجارهای اجتماعی، باورها و اعتقادات، نهاد روحانیت، تصوف، نظام حقوقی و مالی و اداری و دیوانی و.... بنیان‌ها و اصول و قواعد و روش‌هایی را پدید آوردند و به اجرا گذاشتند که بیشتر آنها پس از فروپاشی نظام صفوی در حیات تاریخی ایران برجا ماند و با اندک تغییری در عصر قاجار نیز ادامه یافت. در فصل دوم کتاب چشم‌اندازی کلی به میراث صفویان و تداوم آنها در دورۀ قاجار انداخته شده است؛ این موضوع ذیل چند محور قابل مطالعه است: میراث فرهنگی، میراث اجتماعی، سازمان اداری و میراث اقتصادی.


پیوند نه‌چندان گستردۀ قاجاریان با صفویان در عصر حیدر و سپس دورۀ تکاپوهای شاه اسماعیل برای صعود به مراتب سروری سیاسی باعث شد که آنان در زمرۀ طوایف قزلباش به شمار آیند. با این وجود حضور محدودی که برخی سران قاجار در کنار شیخ حیدر و شاه اسماعیل و شاه طهماسب و شاه صفی داشتند و با توجه به حضور کم‌رنگ آنان در دستگاه نظامی و سیاسی صفویه، باید به ادعای مورخان قاجاری مبنی بر حکومت و خانیت آنها بر ایالات مهم و معتبر یا برخورداری‌شان از تیول یک منطقه در عصر شاه عباس و شاهان بعدی صفوی و اینکه ایل جلیل و نبیل قاجار در دورۀ صفویان از اعزه و اجله ایلات قزلباش بودند، به دیدۀ تأمل نگریست. فصل سوم اختصاص به بررسی تبار و پیشینه و خیزش‌های ناموفق در دورۀ صفویه دارد.
پیوند نه‌چندان گستردۀ قاجاریان با صفویان در عصر حیدر و سپس دورۀ تکاپوهای شاه اسماعیل برای صعود به مراتب سروری سیاسی باعث شد که آنان در زمرۀ طوایف قزلباش به شمار آیند. با این وجود حضور محدودی که برخی سران قاجار در کنار شیخ حیدر و شاه اسماعیل و شاه طهماسب و شاه صفی داشتند و با توجه به حضور کم‌رنگ آنان در دستگاه نظامی و سیاسی صفویه، باید به ادعای مورخان قاجاری مبنی بر حکومت و خانیت آنها بر ایالات مهم و معتبر یا برخورداری‌شان از تیول یک منطقه در عصر شاه عباس و شاهان بعدی صفوی و اینکه ایل جلیل و نبیل قاجار در دورۀ صفویان از اعزه و اجله ایلات قزلباش بودند، به دیدۀ تأمل نگریست. فصل سوم اختصاص به بررسی تبار و پیشینه و خیزش‌های ناموفق در دورۀ صفویه دارد.