پرش به محتوا

شروح سوانح العشاق (پنج‌ شرح‌ بر سوانح‌ العشا‌ق): تفاوت میان نسخه‌ها

بدون خلاصۀ ویرایش
(صفحه‌ای تازه حاوی «{{جعبه اطلاعات کتاب | تصویر =NUR110277J1.jpg | عنوان = شروح سوانح العشاق (پنج‌ شرح‌ بر سوانح‌ العشا‌ق‌ احمد غزالی‌ عا‌رف‌ متوفا‌ی 520ق‌) | عنوان‌های دیگر = | پدیدآورندگان | پدیدآوران = عزالدین كاشانی، محمود بن علی (نويسنده) مجاهد، احمد (محقق)...» ایجاد کرد)
 
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۲۶: خط ۲۶:
| پیش از =  
| پیش از =  
}}
}}
'''شروح سوانح العشاق'''، مشتمل بر پنج شرح منثور و منظوم بر «سوانح العشاق» احمد غزالی، عارف متوفای 520ق، است که با مقدمه و تحقیق احمد مجاهد منتشر شده است.
'''شروح سوانح العشاق'''، مشتمل بر پنج شرح منثور و منظوم بر «[[سوانح|سوانح العشاق]]» [[غزالی، احمد بن محمد|احمد غزالی]]، عارف متوفای 520ق، است که با مقدمه و تحقیق [[مجاهد، احمد|احمد مجاهد]] منتشر شده است.


این رساله نفیس و گران‌بهای عرفانی، نخستین اثر مستقل شناخته‌شده‌ای است که به زبان فارسی در باب عشق نوشته شده و از همان زمان مصنف معروف و مشهور و مورد توجه عرفا و سالکان راه طریقت و سرمشق نویسندگان بعد از خود قرار گرفته است. این کتاب به‌حق شناسنامه احمد غزالی است و همچون گوهری رخشان بر تارک او می‌درخشد و به گزاف نخواهد بود اگر گفته شود کتابی به این جامعی در باب عشق در زبان فارسی تألیف نشده است<ref>ر.ک: مقدمه (سوانح)، صفحه هفت</ref>‏.
این رساله نفیس و گران‌بهای عرفانی، نخستین اثر مستقل شناخته‌شده‌ای است که به زبان فارسی در باب عشق نوشته شده و از همان زمان مصنف معروف و مشهور و مورد توجه عرفا و سالکان راه طریقت و سرمشق نویسندگان بعد از خود قرار گرفته است. این کتاب به‌حق شناسنامه احمد غزالی است و همچون گوهری رخشان بر تارک او می‌درخشد و به گزاف نخواهد بود اگر گفته شود کتابی به این جامعی در باب عشق در زبان فارسی تألیف نشده است<ref>ر.ک: مقدمه (سوانح)، صفحه هفت</ref>‏.


همان ‌طور که خود غزالی در مقدمه و پایان رساله می‌گوید: «كلامنا إشارة»، این اثر در غایت ایجاز و اجمال و اشاره تصنیف گردیده است؛ ازاین‌رو برای تبیین و تفصیل مباحث آن شروحی نوشته شده است<ref>ر.ک: همان، صفحه چهارده</ref>‏.
همان ‌طور که خود [[غزالی، احمد بن محمد|غزالی]] در مقدمه و پایان رساله می‌گوید: «كلامنا إشارة»، این اثر در غایت ایجاز و اجمال و اشاره تصنیف گردیده است؛ ازاین‌رو برای تبیین و تفصیل مباحث آن شروحی نوشته شده است<ref>ر.ک: همان، صفحه چهارده</ref>‏.


شروح کتاب به‌ترتیب عبارتند از:
شروح کتاب به‌ترتیب عبارتند از:
* شرح كنوز الأسرار و رموز الأحرار: نوشته عارف مشهور، عزالدین محمود کاشانی (متوفای 735ق)، شرحی منظوم بر رساله سوانح است<ref>ر.ک: همان</ref>‏. این شرح در 674 بیت با ذکر عنوان مباحث و شماره فصول ارائه شده است<ref>ر.ک: متن کتاب، ص30</ref>‏.
* شرح كنوز الأسرار و رموز الأحرار: نوشته عارف مشهور، [[کاشانی، عزالدین محمود بن علی|عزالدین محمود کاشانی]] (متوفای 735ق)، شرحی منظوم بر رساله سوانح است<ref>ر.ک: همان</ref>‏. این شرح در 674 بیت با ذکر عنوان مباحث و شماره فصول ارائه شده است<ref>ر.ک: متن کتاب، ص30</ref>‏.


* شرح حسین ناگوری، عارف هندی متوفای 901ق: در کتاب تذکره علمای هند که به نام «تحفة الفضلاء في تراجم الكملاء» معروف است، آمده: «گویند خواجه حسین ناگوری سوانح شیخ احمد غزالی را نیز شرح کرده است»<ref>ر.ک: مقدمه، صفحه شانزده</ref>.‏ در این شرح به شیوه «قوله» بخشی از عبارت سوانح ذکر و سپس شرح شده است<ref>ر.ک: متن کتاب، ص33</ref>‏.
* شرح [[حسین ناگوری]]، عارف هندی متوفای 901ق: در کتاب تذکره علمای هند که به نام «تحفة الفضلاء في تراجم الكملاء» معروف است، آمده: «گویند [[خواجه حسین ناگوری]] [[سوانح]] شیخ [[غزالی، احمد بن محمد|احمد غزالی]] را نیز شرح کرده است»<ref>ر.ک: مقدمه، صفحه شانزده</ref>.‏ در این شرح به شیوه «قوله» بخشی از عبارت سوانح ذکر و سپس شرح شده است<ref>ر.ک: متن کتاب، ص33</ref>‏.


* شرحی از قرن نهم: این شرح در کتابخانه نور عثمانیه استانبول، بدون ذکر نام شارح و تاریخ کتابت موجود است. انشای شرح متعلق به حدود قرن نهم می‌نماید. ریتر نیز این شرح را در دست داشته و هنگام چاپ رساله سوانح، در بعضی موارد در حاشیه از این شرح نقل کرده است<ref>ر.ک: مقدمه، صفحه هفده</ref>‏. این شرح به شیوه «سؤال قوله...» ارائه شده است<ref>ر.ک: متن کتاب، ص71</ref>‏.
* شرحی از قرن نهم: این شرح در کتابخانه نور عثمانیه استانبول، بدون ذکر نام شارح و تاریخ کتابت موجود است. انشای شرح متعلق به حدود قرن نهم می‌نماید. ریتر نیز این شرح را در دست داشته و هنگام چاپ رساله سوانح، در بعضی موارد در حاشیه از این شرح نقل کرده است<ref>ر.ک: مقدمه، صفحه هفده</ref>‏. این شرح به شیوه «سؤال قوله...» ارائه شده است<ref>ر.ک: متن کتاب، ص71</ref>‏.


* شرح محمد چشتی (گیسودراز، عارف متوفای 812ق): این شرح از صفحه 167 تا 195 را در بر گرفته است.
* شرح [[محمد چشتی]] (گیسودراز، عارف متوفای 812ق): این شرح از صفحه 167 تا 195 را در بر گرفته است.


* شرح نظام‌الدین تهانیسری (عارف متوفای 1035ق)، به نام بحر التصوف<ref>ر.ک: مقدمه، صفحه هفده</ref>‏. این شرح از صفحه 223 با شرح حال تهانیسری آغاز و در شصت‌وهشت فصل در صفحه 359 به پایان آمده است.
* شرح نظام‌الدین تهانیسری (عارف متوفای 1035ق)، به نام بحر التصوف<ref>ر.ک: مقدمه، صفحه هفده</ref>‏. این شرح از صفحه 223 با شرح حال تهانیسری آغاز و در شصت‌وهشت فصل در صفحه 359 به پایان آمده است.


در انتهای مقدمه احمد مجاهد از شرح پنجمی به نام «آیات حسن و عشق» سخن رفته که ظاهراً در جلد دوم کتاب به قلم حشمت‌الله ریاضی به زبان روز شرح شده است<ref>ر.ک: همان</ref>‏.
در انتهای مقدمه [[مجاهد، احمد|احمد مجاهد]] از شرح پنجمی به نام «آیات حسن و عشق» سخن رفته که ظاهراً در جلد دوم کتاب به قلم [[ریاضی، حشمت‌الله|حشمت‌الله ریاضی]] به زبان روز شرح شده است<ref>ر.ک: همان</ref>‏.


==پانویس==
==پانویس==