۱۴۶٬۵۵۱
ویرایش
البلغة في الحكمة: تفاوت میان نسخهها
جز
جایگزینی متن - ' ' به ''
Hbaghizadeh (بحث | مشارکتها) بدون خلاصۀ ویرایش |
Hbaghizadeh (بحث | مشارکتها) جز (جایگزینی متن - ' ' به '') |
||
| (۳ نسخهٔ میانیِ ایجادشده توسط همین کاربر نشان داده نشد) | |||
| خط ۳۱: | خط ۳۱: | ||
نویسنده کتابِ خود را به دو فن تقسیم کرده است: فنِ نخست به بحث دربارۀ ماهیت عالم و اقسام و اعراضِ آن میپردازد و فنِ دوم به بحث دربارۀ سببِ وجود عالم و صفات ذات و فعل او. | نویسنده کتابِ خود را به دو فن تقسیم کرده است: فنِ نخست به بحث دربارۀ ماهیت عالم و اقسام و اعراضِ آن میپردازد و فنِ دوم به بحث دربارۀ سببِ وجود عالم و صفات ذات و فعل او. | ||
هر فن نیز خود به دو قطبِ شمالی و جنوبی تقسیم | هر فن نیز خود به دو قطبِ شمالی و جنوبی تقسیم میشود. قطبِ شمالیِ (اول) فنِ اول، خود دو باب دارد که بابِ نخست دربارۀ عنصریات است و بابِ دوم دربارۀ فلکیات. قطبِ جنوبیِ (دوم) فنِ اول هم دربارۀ امور روحانی یا عالم غیب و ملکوت که آن نیز خود دو باب دارد: بابِ نخست دربارۀ نفوس سفلی و بابِ دوم دربارۀ نفوس عالیه است. | ||
فنِ دوم هم مشتمل بر دو قطب است که قطب اولِ آن دربارۀ مبدأ مطلق و مشتمل بر چهار اصل درباۀ ذات و صفات و افعال و اسماء الهی است و قطب دوم دربارۀ معاد. در این قطب، دربارۀ دو معادِ روحانی و جسمانی و مسائل مربوط به نفس و قدرتها و قوای خارقالعادۀ آن، و از وحی و نبوت و معجزه و کرامت و حقیقتِ بهشت و جهنم بحث میشود و از جهت اشتمال بر مسائلی دربابِ نفسشناسی و وحیشناسی | فنِ دوم هم مشتمل بر دو قطب است که قطب اولِ آن دربارۀ مبدأ مطلق و مشتمل بر چهار اصل درباۀ ذات و صفات و افعال و اسماء الهی است و قطب دوم دربارۀ معاد. در این قطب، دربارۀ دو معادِ روحانی و جسمانی و مسائل مربوط به نفس و قدرتها و قوای خارقالعادۀ آن، و از وحی و نبوت و معجزه و کرامت و حقیقتِ بهشت و جهنم بحث میشود و از جهت اشتمال بر مسائلی دربابِ نفسشناسی و وحیشناسی ومباحث مرتبط با آنها اهمیت دارد. کتاب با ذیلی دربابِ انواع معقولات و روشهای عامِ کسب مجهولات از معلومات و نیز بحثی دربارۀ ریاضت و مجاهدت پایان مییابد. | ||
==گزارش محتوا== | ==گزارش محتوا== | ||
[[اهری، عبدالقادر بن حمزه|عبدالقادر بن حمزة بن یاقوت الاهری]] از جملۀ حکیمان و متألهان قرن هفتم هجری است که در حکمت و فلسفه افزون بر التفات به جنبههای عقلی و استدلالی، همچون صاحب حکمت اشراقی بر جنبۀ ذوق و اشراق و کشف و شهود نیز تأکید میورزد و خود در مقام فلسفهورزی این روش را به کار میبندد و از آن بهرۀ بسیار میجوید؛ از اینرو میتوان او را از ادامهدهندگان سیرۀ فلسفی شیخ اشراق و مکتب او دانست که پس از وی موافقان و طرفداران جدی و وفادار متعدد یافت. | [[اهری، عبدالقادر بن حمزه|عبدالقادر بن حمزة بن یاقوت الاهری]] از جملۀ حکیمان و متألهان قرن هفتم هجری است که در حکمت و فلسفه افزون بر التفات به جنبههای عقلی و استدلالی، همچون صاحب حکمت اشراقی بر جنبۀ ذوق و اشراق و کشف و شهود نیز تأکید میورزد و خود در مقام فلسفهورزی این روش را به کار میبندد و از آن بهرۀ بسیار میجوید؛ از اینرو میتوان او را از ادامهدهندگان سیرۀ فلسفی شیخ اشراق و مکتب او دانست که پس از وی موافقان و طرفداران جدی و وفادار متعدد یافت. | ||
در تذکرهها و کتب تراجم تنها در یک اثر به [[اهری، عبدالقادر بن حمزه|قطبالدین اهری]] اشاره شده است و دیگر آثار از بیان سوانح زندگی او و بیان شرح احوال او خالی است. در کتاب «مجمع الآداب فی معجم الالقاب» [[ابن فلوطی|ابن الفوطی]] آمده است: «.... [[اهری، عبدالقادر بن حمزه|عبدالقادر بن حمزة بن یاقوت الاهری]] حکیم صوفی از حکیمان متأله بود. در جوانی برای تهذیب و تحصیل به سفر رفت و در هرات نزد [[فخر رازی، محمد بن عمر|امام فخر رازی]] تحصیل کرد. سپس در زمان المستنصر بالله به بغداد رفت. هنگامی که از سفر طولانی خود بازگشت، بهاءالدین کلیبری از او دعوت کرد و مدرسۀ خوبی برایش مهیا ساخت تا فرزندانش در آن مشغول باشند و مقرری وافری از مواد غذایی برایش معین کرد. وی مدت مدیدی در آن مدرسه ساکن بود سپس به اهر بازگشت و بر تحصیل و تعلیم همت گماشت ..... وفات مولانا قطبالدین در آخر سال 657 واقع شد». | در تذکرهها و کتب تراجم تنها در یک اثر به [[اهری، عبدالقادر بن حمزه|قطبالدین اهری]] اشاره شده است و دیگر آثار از بیان سوانح زندگی او و بیان شرح احوال او خالی است. در کتاب «مجمع الآداب فی معجم الالقاب» [[ابن فلوطی|ابن الفوطی]] آمده است: «.... [[اهری، عبدالقادر بن حمزه|عبدالقادر بن حمزة بن یاقوت الاهری]] حکیم صوفی از حکیمان متأله بود. در جوانی برای تهذیب و تحصیل به سفر رفت و در هرات نزد [[فخر رازی، محمد بن عمر|امام فخر رازی]] تحصیل کرد. سپس در زمان المستنصر بالله به بغداد رفت. هنگامی که از سفر طولانی خود بازگشت، بهاءالدین کلیبری از او دعوت کرد و مدرسۀ خوبی برایش مهیا ساخت تا فرزندانش در آن مشغول باشند و مقرری وافری از مواد غذایی برایش معین کرد. وی مدت مدیدی در آن مدرسه ساکن بود سپس به اهر بازگشت و بر تحصیل و تعلیم همت گماشت..... وفات مولانا قطبالدین در آخر سال 657 واقع شد». | ||
[[اهری، عبدالقادر بن حمزه|اهری]] در مقدمۀ کتاب خود که مشتمل بر تقدیمنامۀ آن نیز | [[اهری، عبدالقادر بن حمزه|اهری]] در مقدمۀ کتاب خود که مشتمل بر تقدیمنامۀ آن نیز میباشد، این کتاب را به «افضل الامراء والصدور احمد بن الصدر السعید ابینصر بن یونس» تقدیم کرده است و در آن به رسم رایج روزگار او را با القاب و عناوینی ستوده است. | ||
گرچه از [[اهری، عبدالقادر بن حمزه|اهری]] جز همین کتاب اثری باقی نمانده است، ولی همین اثر برای دلالت بر مراتب فضل و دانش و کمالات علمی او گواه کافی و صادقی است. اطلاعات و ذوق ادبی سرشار، تسلط بر آیات و اخبار و روایات، اطلاعات فلسفی و کلامی قابل توجه و نیز انس و الفت با سخنان مشایخ و بزرگان صوفیه، ویژگیهای خاصی به اندیشه و زبان او دادهاند. | گرچه از [[اهری، عبدالقادر بن حمزه|اهری]] جز همین کتاب اثری باقی نمانده است، ولی همین اثر برای دلالت بر مراتب فضل و دانش و کمالات علمی او گواه کافی و صادقی است. اطلاعات و ذوق ادبی سرشار، تسلط بر آیات و اخبار و روایات، اطلاعات فلسفی و کلامی قابل توجه و نیز انس و الفت با سخنان مشایخ و بزرگان صوفیه، ویژگیهای خاصی به اندیشه و زبان او دادهاند. | ||
| خط ۶۳: | خط ۶۳: | ||
==منابع مقاله== | ==منابع مقاله== | ||
[https://literaturelib.com/books/ | [https://literaturelib.com/books/7046کتابخانه تخصصی ادبیات] | ||
==وابستهها== | ==وابستهها== | ||
{{وابستهها}} | {{وابستهها}} | ||