توحید علمی و عینی در مکاتیب حکمی و عرفانی: تفاوت میان نسخه‌ها

جز
جایگزینی متن - 'فريدالدين عطار نيشابورى' به 'فريدالدين عطار نيشابورى '
جز (جایگزینی متن - 'علامه طباطبايى' به 'علامه طباطبايى')
جز (جایگزینی متن - 'فريدالدين عطار نيشابورى' به 'فريدالدين عطار نيشابورى ')
خط ۵۷: خط ۵۷:
'''توحيد علمى و عينى در مكاتيب حكمى و عرفانى'''، به زبان فارسى - عربى و موضوع اصلى آن بحث و بررسى در باره «وحدت يا كثرت حقيقت وجود» است كه در پاسخ‌هاى آيت‌الله سيد احمد كربلايى، معروف به «واحد العين» (متوفاى 1332ق) و آيت‌الله شيخ محمدحسين غروى اصفهانى، معروف به «كمپانى» (1296 - 1361ق) و محاكمات علامه [[طباطبایی، محمدحسین|سيد محمدحسين طباطبايى]] (1282 - 1360ش) مطرح شده و به اهتمام آيت‌الله سيد محمدحسين حسينى طهرانى (1345 - 1416ق) فراهم آمده است. از آنجا كه مهم‌ترين موضوع در عرفان نظرى عبارت از مسئله «وحدت وجود» است و در اينجا از سوى چند دانشمند بزرگ مورد بررسى قرار گرفته، اين اثر اهميتى استثنايى و بى‌بديل يافته است.
'''توحيد علمى و عينى در مكاتيب حكمى و عرفانى'''، به زبان فارسى - عربى و موضوع اصلى آن بحث و بررسى در باره «وحدت يا كثرت حقيقت وجود» است كه در پاسخ‌هاى آيت‌الله سيد احمد كربلايى، معروف به «واحد العين» (متوفاى 1332ق) و آيت‌الله شيخ محمدحسين غروى اصفهانى، معروف به «كمپانى» (1296 - 1361ق) و محاكمات علامه [[طباطبایی، محمدحسین|سيد محمدحسين طباطبايى]] (1282 - 1360ش) مطرح شده و به اهتمام آيت‌الله سيد محمدحسين حسينى طهرانى (1345 - 1416ق) فراهم آمده است. از آنجا كه مهم‌ترين موضوع در عرفان نظرى عبارت از مسئله «وحدت وجود» است و در اينجا از سوى چند دانشمند بزرگ مورد بررسى قرار گرفته، اين اثر اهميتى استثنايى و بى‌بديل يافته است.


چگونگى پيدايش اين مكاتبات جالب عرفانى به اين شرح است: يكى از فضلاى خوش‌ذوق حوزه علميه نجف به نام شيخ اسماعيل تبريزى، متخلص به «تائب» نامه‌اى به آيت‌الله آخوند محمدكاظم خراسانى صاحب «كفاية الأصول» نوشت و از معناى اين اشعار فريدالدين عطار نيشابورى در «منطق الطير» جويا شد:
چگونگى پيدايش اين مكاتبات جالب عرفانى به اين شرح است: يكى از فضلاى خوش‌ذوق حوزه علميه نجف به نام شيخ اسماعيل تبريزى، متخلص به «تائب» نامه‌اى به آيت‌الله آخوند محمدكاظم خراسانى صاحب «كفاية الأصول» نوشت و از معناى اين اشعار [[عطار، محمد بن ابراهیم|فريدالدين عطار نيشابورى]]  در «منطق الطير» جويا شد:


{| class="wikitable poem"
{| class="wikitable poem"
خط ۸۹: خط ۸۹:
مقدمه: مؤلف با ذكر چگونگى پيدايش اين مكاتبات عرفانى و نيز اين نكته كه استاد [[طباطبایی، محمدحسین|علامه طباطبايى]] مكتوبات مذكور را در حوزه علميه قم در روزهاى پنج‌شنبه و جمعه تدريس مى‌كرد و نظر خودشان را در باره هريك از آن مكتوبات مرقوم كردند، ولى با كمال تأسف به اتمام نرسيد و فقط براى سه مكتوب اول سيد و همچنين سه مكتوب اول شيخ نوشته شد، تأكيد مى‌كند كه خودش اين مهم را به پايان رسانده و آن محاكمات را تكميل كرده است.
مقدمه: مؤلف با ذكر چگونگى پيدايش اين مكاتبات عرفانى و نيز اين نكته كه استاد [[طباطبایی، محمدحسین|علامه طباطبايى]] مكتوبات مذكور را در حوزه علميه قم در روزهاى پنج‌شنبه و جمعه تدريس مى‌كرد و نظر خودشان را در باره هريك از آن مكتوبات مرقوم كردند، ولى با كمال تأسف به اتمام نرسيد و فقط براى سه مكتوب اول سيد و همچنين سه مكتوب اول شيخ نوشته شد، تأكيد مى‌كند كه خودش اين مهم را به پايان رسانده و آن محاكمات را تكميل كرده است.


نويسنده با گزارش اجمالى شرح حال آيت‌الله سيد احمد كربلايى و آيت‌الله شيخ محمدحسين غروى اصفهانى و علامه [[طباطبایی، محمدحسین|سيد محمدحسين طباطبايى]] و شيخ فريدالدين عطار نيشابورى و نيز ذكر مطالبى از هريك و عظمت عطار و محبت او به اميرالمؤمنين(ع) و اينكه: {| class="wikitable poem"
نويسنده با گزارش اجمالى شرح حال آيت‌الله سيد احمد كربلايى و آيت‌الله شيخ محمدحسين غروى اصفهانى و علامه [[طباطبایی، محمدحسین|سيد محمدحسين طباطبايى]] و شيخ [[عطار، محمد بن ابراهیم|فريدالدين عطار نيشابورى]]  و نيز ذكر مطالبى از هريك و عظمت عطار و محبت او به اميرالمؤمنين(ع) و اينكه: {| class="wikitable poem"
|-
|-
! «هفت شهر عشق را عطار گشت !! ما هنوز اندر خم يك كوچه‌ايم»  
! «هفت شهر عشق را عطار گشت !! ما هنوز اندر خم يك كوچه‌ايم»  
خط ۱۷۷: خط ۱۷۷:
3. تذييل بر مكتوب دوم شيخ:
3. تذييل بر مكتوب دوم شيخ:


نكته: «مرحوم شيخ بناى اعتراض خود را بر تحقق تشكيك در مظاهر چنانچه حكماء اختيار كرده‌اند، استوار كرده و از علم مذكور در شعر، علم ذاتى فهميده، چنانچه پر واضح است؛ با اينكه عرفا به تشكيك در ظهورات قائلند و علم تفصيلى قبل الايجاد به ماهيات را در مقام خارج از ذات مى‌دانند و شيخ فريدالدين عطار نيشابورى از اساطين عرفاء مى‌باشد و اين دو مسئله و خاصه مسئله تشكيك در ظهورات، به اندازه‌اى از اين طائفه روشن است كه نظم و نثر آنها را از او مملو و بر مراجعه‌كننده جاى هيچ‌گونه ترديد و شك باقى نيست و درهرصورت، شعر صاحب شعر را طبق مذاق خودش تفسير بايد كرد؛ خواه صحيح و خواه فاسد» (همان، ص 175).
نكته: «مرحوم شيخ بناى اعتراض خود را بر تحقق تشكيك در مظاهر چنانچه حكماء اختيار كرده‌اند، استوار كرده و از علم مذكور در شعر، علم ذاتى فهميده، چنانچه پر واضح است؛ با اينكه عرفا به تشكيك در ظهورات قائلند و علم تفصيلى قبل الايجاد به ماهيات را در مقام خارج از ذات مى‌دانند و شيخ [[عطار، محمد بن ابراهیم|فريدالدين عطار نيشابورى]]  از اساطين عرفاء مى‌باشد و اين دو مسئله و خاصه مسئله تشكيك در ظهورات، به اندازه‌اى از اين طائفه روشن است كه نظم و نثر آنها را از او مملو و بر مراجعه‌كننده جاى هيچ‌گونه ترديد و شك باقى نيست و درهرصورت، شعر صاحب شعر را طبق مذاق خودش تفسير بايد كرد؛ خواه صحيح و خواه فاسد» (همان، ص 175).


4. تذييل بر مكتوب دوم سيد:
4. تذييل بر مكتوب دوم سيد:
۴۲۵٬۲۲۵

ویرایش