استعمار در خلیج فارس، استعمارگران در کرانه‌ی جنوبی خلیج فارس (1955-1763م): تفاوت میان نسخه‌ها

استعمار در خلیج فارس، استعمارگران در کرانه‌ی جنوبی خلیج فارس (1955-1763م) (نمایش مبدأ)

نسخهٔ ‏۱۲ مهٔ ۲۰۲۴، ساعت ۱۲:۱۸

۲ بایت اضافه‌شده ، ۱۲ مه

جز

جایگزینی متن - 'ت هایی ' به 'ت‌هایی '

Hbaghizadeh

دیوان‌سالاران، مدیران

۸۵٬۲۵۸

ویرایش

@@ خط ۶۰: / خط ۶۰: @@
 کتابی که پیش رو دارید ترجمه‌ی اثری است از زبان عربی تحت عنوان «الاستعمار فی الخلیج الفارسی» که توسط [[عقاد، صلاح|صلاح عقاد]] محقق مصری نوشته شده است. وی دارای تألیفات ارزشمند و متنوعی درباره‌ی تاریخ معاصر عرب است. این کتاب در واقع بخشی از رساله دکتری مشارالیه می‌باشد که تصرفاتی در آن نموده است. ویژگی‌های منحصر به فرد این اثر و کمبود اطلاعات در زبان فارسی درباره‌ی تاریخ سواحل غیر ایرانی خلیج فارس، مهم‌ترین مشوق برای ترجمه این کتاب بوده است. از این رو اثر حاضر اولین کتاب درباره‌ی تاریخ خلیج فارس است که از زبان عربی به فارسی ترجمه شده است. مهم‌ترین ویژگی‌های این کتاب عبارتند از؛ اعتقاد نویسنده به نام واقعی خلیج فارس، به رسمیت شناختن نام واقعی خلیج فارس از سوی دولت مصر که این اثر را تأیید کرده است، دسترسی نویسنده به مجموعه منابعی از اسناد منتشر نشده‌ی کشورهای فرانسه و انگلیس که برای محققین ما مقدور نبوده است، دسترسی نویسنده به اسناد بسیاری اعم از رسمی و غیر رسمی در رابطه با تاریخ تحولات عثمانی در مصر و سایر ممالک عربی به دلیل اینکه موطن وی سالیان طولانی بخشی از امپراطوری عثمانی بوده است، آخرین امتیاز این کتاب، در ارائه‌ی اطلاعاتی دسته اول از وقایع تاریخی سواحل عربی خلیج فارس است که به علت مشکلات ناشی از عدم امکان تسلط بر زبان عربی از چشم پژوهشگران تحولات خلیج فارس به دور مانده است.
-جایگاه خلیج فارس به عنوان یکی از دریاهای درون منطقه موسوم به جهان قدیم، که دارای امتیاز منحصر به فرد محل تلاقی سه قاره آسیا، اروپا و آفریقا است، به آن اهمیت زیادی بخشیده است. بنابراین هرگاه از خلیج فارس یاد می‌شود، از دریای سرخ، دریای سیاه و دریای مدیترانه نیز سخن به میان می آید. موقعیت جغرافیایی دریای مدیترانه که نوعی مرکزیت برای آن به همراه داشته است، باعث شده تا کرانه‌های آن، محلی برای فعالیت‌های مدنی، بازرگانی، فرهنگی و سیاسی بین کشورها و ملت هایی به شمار آید که فاصله زیادی از هم دارند. البته نباید نقش دریاهای دیگری که مستقیم یا غیر مستقیم به مدیترانه می‌پیوندند را فراموش کرد.
+جایگاه خلیج فارس به عنوان یکی از دریاهای درون منطقه موسوم به جهان قدیم، که دارای امتیاز منحصر به فرد محل تلاقی سه قاره آسیا، اروپا و آفریقا است، به آن اهمیت زیادی بخشیده است. بنابراین هرگاه از خلیج فارس یاد می‌شود، از دریای سرخ، دریای سیاه و دریای مدیترانه نیز سخن به میان می آید. موقعیت جغرافیایی دریای مدیترانه که نوعی مرکزیت برای آن به همراه داشته است، باعث شده تا کرانه‌های آن، محلی برای فعالیت‌های مدنی، بازرگانی، فرهنگی و سیاسی بین کشورها و ملت‌هایی به شمار آید که فاصله زیادی از هم دارند. البته نباید نقش دریاهای دیگری که مستقیم یا غیر مستقیم به مدیترانه می‌پیوندند را فراموش کرد.
 شباهت زیادی بین دو دریای درونی خیلج فارس (دریای سرخ و خیلج فارس) وجود دارد: هردو به مثابه دو بازوی اقیانوس هند هستند که آن را به دریای مدیترانه و از این طریق به برادر بزرگ ترش - اقیانوس اطلس- متصل می سازند. این اقیانوس، غرب اروپا را تحت پوشش قرار می‌دهد و اقیانوس هند نیز جنوب آسیا را دربر می‌گیرد. هر یک از دو بازو مسافت زیادی را به طور جداگانه برای رسیدن به مدیترانه می‌پیمایند. اما چون ناکام می مانند، انسان دست به کار شده است و برای اتصال دریای سرخ به مدیترانه (کانان سوئز را حفر نمود) و از این طریق، مسیر آبی بزرگی از اقیانوس هند تا اقیانوس اطلس به وجود آمد. خلیج فارس به سبب نقش و اهمیتش، زودتر از دریای سرخ به سواحل مدیترانه متصل شد. این امر با کمک رود فرات صورت گرفت که از یک سو به خلیج فارس می‌ریزد و از دیگر سو به یک قوس در بخش شمالی‌اش به مدیترانه بسیار نزدیک می‌شود. در قسمت باقی مانده، انسان در قدیم به کمک کاروان و در عصر نوین به وسیله ماشین و راه آهن، کار طبیعت را تکمیل نموده است. تأثیر زیاد خلیج فارس بر حکومت‌های ایران و بین النهرین شبیه تأثیر دریای سرخ بر حکومت‌های دره نیل و شرق آفریقاست؛ زیرا هردو، عاملی برای اتصال قدرت‌های حاشیه‌ای شان به مدیترانه و سهیم کردن آن‌ها در شکل‌گیری تمدن جهانی بوده‌اند.