نگاهی به اقتصاد سیاسی ایران از دهه‌ی 1340 تا سال 1395: تفاوت میان نسخه‌ها

'''نگاهی به اقتصاد سیاسی ایران از دهه‌ی 1340 تا سال 1395''' تألیف [[رحمان‌زاده هروی، محمد|محمد رحمان‌زاده هروی]]، هدف از نوشتن کتابی که پیش رو دارید، نگاهی گذرا به دگرگونی های اقتصادی و صنعتی ایران در بازه ی زمانی سال‌های 1345 تا 1395، و روند این دگرگونی ها است. در این اثر چند و چون و چرایی دگرگونی اقتصادی ایران در 50 سال گذشته، به عنوان یکی از پرسش ها و نگرانی های بسیاری از کنشگران، نخبگان، برنامه ریزان و مدیران اقتصادی و سیاسی کشور معرفی گردیده است. پرسش از این رو که هنوز بسیاری به درستی نمی دانند که چه شده است که اقتصاد کشور در گذر 50 سال گذشته به شرایط ناخوشایند کنونی رسیده است.

بخش یکم – نگاهی به دشواری های کنونی صنعت خودرو ایران

هدف از نوشتن کتابی که پیش رو دارید، نگاهی گذرا به دگرگونی های اقتصادی و صنعتی ایران در بازه ی زمانی سال‌های 1345 تا 1395، و روند این دگرگونی ها است. اما دامنه ی فراگیری اقتصاد و صنعت در یک بازه ی زمانی 50 سال در کشوری مانند ایران، بسیار گسترده و گوناگون است و پرداختن به همه ی نمودهای این پهنه، اگر نگوییم ناشدنی اما کاری بسیار سترگ است و نیازمند یک گروه گسترده ی کارشناسی، از این رو آنچه در این کتاب آمده، تنها نمونه هایی از بخش‌های گوناگون اقتصادی و صنعتی کشور در این 50 سال است. آن هم نه از دریچه ی چشم یک اقتصاددان آکادمیک، که از دید یک مدیر و مشاور مدیریتی بنگاه‌های تولیدی و صنعیت کشور که بخشی از آنچه را نوشته، به چشم خود دیده و حس کرده است. بر این پایه، درون مایه ی این کتاب بیش از آنکه یک بررسی آکادمیک و کتابخانه‌ای باشد، یک بررسی میدانی بر پایه ی رویکرد اقتصاد سیاسی و از چشم یک صنعتگر است. درون مایه و روند رخداد همه ی رویدادهای اقتصادی 50 سال گذشته که در این کتاب بررسی شده اند، پیوندی ناگسستنی با انقلاب 1357 و زمینه‌ها و پی آمدهای آن دارد. از این رو، در بخش‌های گوناگون کتاب، گرچه بسیار فشرده، نگاهی دوباره به مفهوم های هم پیوند با پدیده ی «انقلاب» شده است، بی آنکه بخواهد مفهوم پردازی تئوریک بسنده‌ای در این زمینه ارائه دهد.  

بنابراین در این کتاب چند و چون و چرایی دگرگونی اقتصادی ایران در 50 سال گذشته، به عنوان یکی از پرسش ها و نگرانی های بسیاری از کنشگران، نخبگان، برنامه ریزان و مدیران اقتصادی و سیاسی کشور معرفی گردیده است. پرسش از این رو که هنوز بسیاری به درستی نمی دانند که چه شده است که اقتصاد کشور در گذر 50 سال گذشته به شرایط ناخوشایند کنونی رسیده است. چه شده است که از سودای تبدیل شدن به ژاپن خاورمیانه، اکنون ناگزیراست با عربستان و امارات رقابت کند، و نه تنها ژاپن نشده که کره هم از آن پیشی گرفته است. نگرانی نیز از این رو که روشن نیست ایرانیان در آینده ی دور و نزدیک، در کدامین سپهر اقتصادی و چگونه زندگی خواهند کرد. در پاسخ به این پرسش، البته تاکون کتاب ها و گفتار(مقاله) های بسیاری از سوی دیگران نوشته شده است. اما به چند دلیل این نوشته‌ها کمتر توانسته است پاسخی بسنده درپی داشته باشد. کهنه شدن داده ها، کهنگی پاردایم ها و پیش فرض های پژوهش و تحلیل دستوری یا تبلیغی بودن نوشته و مانند آن، می تواند، بخشی از دلیل این ناکامی باشد. در پی یافتن پاسخی به این پرسش ها و نگرانی ها، کتاب حاضر به رشته ی تحریر درآمده است. برخی پژوهش‌های تاریخ اقتصادی کشور در کمابیش دو سده ی گذشته، آمارهای رسمی کشور مانند گزارش‌های مرکز آمار یا بانک مرکزی و دیگر نهادهای رسمی 50 سال گذشته و برخی آمارهای رسمی بین المللی، و نیز پیشینه ی بیش از 40 سال مدیریت و مشاوره در بنگاه‌های تولیدی و اقتصادی، دست مایه ی این نگارش بوده است. با ساماندهی این اطلاعات در 160 جدول، تلاش شده است تا روند دست آوردها و فرصت‌های از دست رفته ی 50 سال گذشته ارائه گردد و فرصت ها و تهدید های اقتصادی پیش روی کشور به نمایش گذارده شود. به این ترتیب ساختار این کتاب بر آمیزه‌ای از زمان و صنعت استوار است ، گرچه دامنه ی بررسی آن، تنها سال‌های 1345 تا 1395 را دربر می گیرد.<ref> [https://www.historylib.com/books/2239 ر.ک: کتابخانه تخصصی تاریخ اسلام و ایران] </ref>