زندگی فرهنگی - سیاسی شلمغانی از استقامت تا انحراف: تفاوت میان نسخه‌ها

زندگی فرهنگی - سیاسی شلمغانی از استقامت تا انحراف (نمایش مبدأ)

نسخهٔ ‏۸ آوریل ۲۰۲۴، ساعت ۱۱:۳۰

۴ بایت اضافه‌شده ، ‏۸ آوریل ۲۰۲۴

جز

جایگزینی متن - 'ن های ' به 'ن‌های '

Hbaghizadeh

دیوان‌سالاران، مدیران

۱۴۷٬۰۲۷

ویرایش

@@ خط ۴۲: / خط ۴۲: @@
 ==گزارش کتاب==
-عصر غیبت صغری برای امامیه دوران پرچالشی بود. نخستین تجربه های غیبت امام در حالی که حتی ولادت آن حضرت برای عموم شیعه، مشخص نبود، شیعیان امامی را در سرگردانی فروبرد که از آن به حیرت تعبیر می شود. در چنین اوضاعی وکلای امام عسکری (ع) که در زمان غیبت وکالت امام دوازدهم (عج) را برعهده داشتند، وظیفه خطیری بر عهده گرفتند. در این دوران وکلاء توسط چهارتن که به ترتیب سرپرستی دیگر وکلاء را برعهده داشتند رهبری می شدند. با این حال آنچه اوضاع را دشوارتر می ساخت،ظهور مدعیانی بود که به بهره برداری از جایگاه علمی یا اجتماعی خود ادعاهای داشتن منصبی از جانب امام دوازدهم علیه السلام را داشتند. شلمغانی یکی از شخصیت‌های علمی است که در ابتدای امر ارتباطی نزدیک با حسین بن روح (سومین سرپرست وکلا در غیب صغری) داشت اما این ارتباط نزدیک بعد از مدتی به تیرگی گرایید و روابط آنان به رد و انکار یکدیگر انجامید. این امور سبب گردید علی رغم رویکرد منفی مؤلفان شیعی و غیرشیعی به شلمغانی در طول قرن های متمادی، در عصر حاضر برخی پژوهش ها حالات دیگر را مطرح ساخته و شلمغانی را قربانی توطئه های شخصیتی چون حسین بن روح وطرفدارانش جلوه دهند. با توجه به این امور بود که لزوم پژوهش مستقل در مورد شلمغانی و شناخت جنبه های مختلف علمی، فکری، اجتماعی و سیاسی وی احساس شد تا شلمغانی را آن چنان که بوده بازشناسی کند.
+عصر غیبت صغری برای امامیه دوران پرچالشی بود. نخستین تجربه های غیبت امام در حالی که حتی ولادت آن حضرت برای عموم شیعه، مشخص نبود، شیعیان امامی را در سرگردانی فروبرد که از آن به حیرت تعبیر می شود. در چنین اوضاعی وکلای امام عسکری (ع) که در زمان غیبت وکالت امام دوازدهم (عج) را برعهده داشتند، وظیفه خطیری بر عهده گرفتند. در این دوران وکلاء توسط چهارتن که به ترتیب سرپرستی دیگر وکلاء را برعهده داشتند رهبری می شدند. با این حال آنچه اوضاع را دشوارتر می ساخت،ظهور مدعیانی بود که به بهره برداری از جایگاه علمی یا اجتماعی خود ادعاهای داشتن منصبی از جانب امام دوازدهم علیه السلام را داشتند. شلمغانی یکی از شخصیت‌های علمی است که در ابتدای امر ارتباطی نزدیک با حسین بن روح (سومین سرپرست وکلا در غیب صغری) داشت اما این ارتباط نزدیک بعد از مدتی به تیرگی گرایید و روابط آنان به رد و انکار یکدیگر انجامید. این امور سبب گردید علی رغم رویکرد منفی مؤلفان شیعی و غیرشیعی به شلمغانی در طول قرن‌های متمادی، در عصر حاضر برخی پژوهش ها حالات دیگر را مطرح ساخته و شلمغانی را قربانی توطئه های شخصیتی چون حسین بن روح وطرفدارانش جلوه دهند. با توجه به این امور بود که لزوم پژوهش مستقل در مورد شلمغانی و شناخت جنبه های مختلف علمی، فکری، اجتماعی و سیاسی وی احساس شد تا شلمغانی را آن چنان که بوده بازشناسی کند.
-به این ترتیب پژوهش پیش رو در شش فصل تدوین گردید که مطالب متنوعی را در خود جای داده است. در این اثر علاوه بر مباحث مقدماتی و بسترشناسی که لازمه ی تحقیق بود، چند مسئله عمده مورد بررسی و پژوهش قرار گرفت؛ از جمله داده های منابع در مورد شلمغلانی. در این خصوص اختلاف گزارش های منابع متنوع از جهت تخصص و انگیزه در زمان های متمادی قابل توجه بود.
+به این ترتیب پژوهش پیش رو در شش فصل تدوین گردید که مطالب متنوعی را در خود جای داده است. در این اثر علاوه بر مباحث مقدماتی و بسترشناسی که لازمه ی تحقیق بود، چند مسئله عمده مورد بررسی و پژوهش قرار گرفت؛ از جمله داده های منابع در مورد شلمغلانی. در این خصوص اختلاف گزارش های منابع متنوع از جهت تخصص و انگیزه در زمان‌های متمادی قابل توجه بود.
 رهیافت به تمایل فکری شلمغلنی به طیف خاصی از محدثان و راویان قبل از خود و تأثیرپذیری او از برخی از مشایخ خویش مسئله ی مهم دیگری بود که به آن پرداخته شد. با توجه به اینکه هیچ یک از منابع به مشایخ شلمغانی اشاره نکرده اند، شناسایی افراد و شخصیت‌های مورد علاقه ی وی تنها از طریق بررسی روایات پراکنده ای که از او در منابع مختلف باقی مانده و قابل شناسایی است، امکان پذیر بود. اما برای شناخت وجهه ی علمی شلمغانی آثار و تألیفات وی و محتوای آن ها و میزان اهمیتی که نزد مؤلفان شیعه داشته و اینکه در حال حاض چه میزان از آن ها دسترس پذیر است، بررسی گردید. مسئله با اهمیت دیگر در شناسایی شلمغانی، بررسی جایگاه سیاسی - اجتماعی وی بود. او از جایگاه اجتماعی خاصی میان شیعیان خصوصا قبیله بنی بسطام برخودار بود؛ همچنان که ارتباط هایی با شخصیت‌های سیاسی مختلف و افراد صاحب نفوذ داشت. در مقابل حسین بن روح، هم از جایگاه اجتماعی والایی نزد شیعیان برخوردار بود و هم تا میزانی ارتباط هایی با شخصیت‌های سیاسی داشت. مطالعه در این زمینه نشان از آن داشت که شلمغانی از روابط خود با شخصیت‌های سیاسی برای از میان برداشتن حسین بن روح استفاده کرده است؛ همچنان که حسین بن روح و شخصیت‌های نزدیک وی به این نوع اقدامات در مقابل شلمغانی دست زده اند.