۸۳٬۲۷۴
ویرایش
تازی در تکاپوی تطور؛ دگردیسی زبان عربی در دوره‌های پسا اسلامی: تفاوت میان نسخه‌ها
تازی در تکاپوی تطور؛ دگردیسی زبان عربی در دوره‌های پسا اسلامی (نمایش مبدأ)
نسخهٔ ۱۳ مارس ۲۰۲۴، ساعت ۱۳:۳۱
، ۱۳ مارسبدون خلاصۀ ویرایش
Hbaghizadeh (بحث | مشارکتها) جز (جایگزینی متن - 'ب ها ' به 'ب‌ها ') برچسب‌ها: ویرایش همراه ویرایش از وبگاه همراه |
Hbaghizadeh (بحث | مشارکتها) بدون خلاصۀ ویرایش |
||
| خط ۲۶: | خط ۲۶: | ||
| پیش از = | | پیش از = | ||
}} | }} | ||
'''تازی در تکاپوی تطور؛ دگردیسی زبان عربی در دوره‌های پسا اسلامی''' تألیف یوهان | '''تازی در تکاپوی تطور؛ دگردیسی زبان عربی در دوره‌های پسا اسلامی''' تألیف [[فوک، یوهان|یوهان فوک]]؛ مترجم [[ایمانیان، حسین|حسین ایمانیان]]؛ کتاب پیش رو به سرگذشت زبان عربی فصیح از سده‌ی نخست هجری تا دوره‌ی معاصر و پیوند آن با زبان نوخاسته (مولّد) عربی و دیگر زبان‌های رایج در گستره‌ی جهان اسلام از جمله پارسی، چشم زد دارد و نشان می‌دهد که چگونه پیروان قانون «پاکسازی زبان عربی» که شیفته‌ی چهره‌ی کهن و نخستین این زبان بودند، در برابر هرگونه قاعده خلاف اصل و هر ساخت تازه، واکنش نشان داده‌اند. | ||
==ساختار== | ==ساختار== | ||
| خط ۵۸: | خط ۵۸: | ||
==گزارش محتوا== | ==گزارش محتوا== | ||
ترجمه‌ی فارسی پیش رو، برگردانی است از کتاب «العربیة دراسات فی اللغة و اللهجات والأسالیب» نوشته‌ی خاورشناس آلمانی، یوهان فوک. عنوان اصلی این کتاب به آلمانی: | ترجمه‌ی فارسی پیش رو، برگردانی است از کتاب «العربیة دراسات فی اللغة و اللهجات والأسالیب» نوشته‌ی خاورشناس آلمانی، [[فوک، یوهان|یوهان فوک]]. عنوان اصلی این کتاب به آلمانی: | ||
Arabia: Untersuchungenzurarabischensprach-undStilgeschichte است. کتاب پیش رو که با عنوان تازی در تکاپوی تطور، ترجمه شده است، به تاریخ زبان عربی فصیح و مولد، از آغاز پیدایی اسلام تا دوره‌ی معاصر می‌پردازد و از پیوندهای این زبان با دیگر زبان‌های رایج در جهان اسلام به ویژه در سده‌های میانه‌ی اسلامی از یک سو و ارتباط آن با گویش‌های عربی مناطق عرب زبان در سوی دیگر، سخن می گوید؛ افزون بر این، چالش میان هواداران اصل «پاکسازی زبان عربی» و طرفداران کاربرد زبان مولد را در حوزه‌ی شعر و ادبیات از آغاز دوره‌ی پسااسلامی تا دوره‌ی یورش مغول، آینگی می‌کند و مختصری از وضعیت زبان عربی از آن پس تا روزگار ما می‌آورد و نشان می‌دهد که چگونه در یک دوره به سلامت زبانی و رعایت قواعد آن مطابق شکل عربی فصیح یا بدوی کهن، اهمیت داده می‌شده و در دوره‌ای دیگر، لهجه‌های مولد محلی، نزد نویسندگان و سرایندگانش ارزش می یافته است. | Arabia: Untersuchungenzurarabischensprach-undStilgeschichte است. کتاب پیش رو که با عنوان تازی در تکاپوی تطور، ترجمه شده است، به تاریخ زبان عربی فصیح و مولد، از آغاز پیدایی اسلام تا دوره‌ی معاصر می‌پردازد و از پیوندهای این زبان با دیگر زبان‌های رایج در جهان اسلام به ویژه در سده‌های میانه‌ی اسلامی از یک سو و ارتباط آن با گویش‌های عربی مناطق عرب زبان در سوی دیگر، سخن می گوید؛ افزون بر این، چالش میان هواداران اصل «پاکسازی زبان عربی» و طرفداران کاربرد زبان مولد را در حوزه‌ی شعر و ادبیات از آغاز دوره‌ی پسااسلامی تا دوره‌ی یورش مغول، آینگی می‌کند و مختصری از وضعیت زبان عربی از آن پس تا روزگار ما می‌آورد و نشان می‌دهد که چگونه در یک دوره به سلامت زبانی و رعایت قواعد آن مطابق شکل عربی فصیح یا بدوی کهن، اهمیت داده می‌شده و در دوره‌ای دیگر، لهجه‌های مولد محلی، نزد نویسندگان و سرایندگانش ارزش می یافته است. | ||
به گفته‌ی ابراهیم عبدالرحمن محمد در مقدمه‌ی خود بر ترجمه‌ی عبدالحلیم نجار از این کتاب، نوشته‌ی پیش رو نخستین پژوهش علمی است که پیشرفت زبان عربی مولد را از آغاز پیدایی اسلام تا پایان سده‌ی سیزدهم هجری، زیر ذره بین قرار داده و تلاش کرده است همه‌ی دگرگونی‌هایی را که در اثر ارتباط زبان عربی با ملت‌های آمیخته با عرب به وجود آمده است، مانند سبک ها، قواعد، واژگان و دلالت آن‌ها، ثبت کند. به گفته‌ی | به گفته‌ی [[ابراهیم عبدالرحمن محمد]] در مقدمه‌ی خود بر ترجمه‌ی [[عبدالحلیم نجار]] از این کتاب، نوشته‌ی پیش رو نخستین پژوهش علمی است که پیشرفت زبان عربی مولد را از آغاز پیدایی اسلام تا پایان سده‌ی سیزدهم هجری، زیر ذره بین قرار داده و تلاش کرده است همه‌ی دگرگونی‌هایی را که در اثر ارتباط زبان عربی با ملت‌های آمیخته با عرب به وجود آمده است، مانند سبک ها، قواعد، واژگان و دلالت آن‌ها، ثبت کند. به گفته‌ی [[امین، احمد|احمد امین]]، اگرچه [[فوک، یوهان|یوهان فوک]] در این کتاب، آخرین سخن را در موضوع پژوهش خود نگفته است، اما به یقین، نوشته‌ی او نخستین سخن جدی در این زمینه است و نیاز است که سخنانی دیگر، آن را گسترش داده و ابهاماتش را روشن سازد. | ||
آری به راستی می‌توان این کتاب یوهان فوک را شاهکاری در زمینه‌ی پژوهش‌های زبانی عربی به شمار آورد و همین امر، کار را برای مترجم سخت و دشوار می‌کند. یوهان فوک به شمار زیادی از منابع کهن عربی اسلامی و پژوهش‌های خاورشناسان، به ویژه خاورشناسان آلمانی نگاه کرده و کمابیش در سرتاسر کتاب، با استناد به این منابع سخن گفته است؛ بنابراین مسئله‌ی درستی یا نادرستی بیشتر مطالب کتاب را باید بر دوش صاحبان منابعی که به آن‌ها ارجاع داده است، گذاشت. وی با ریزبینی و وسواس علمی زیاد، خیلی از نکته‌هایی را که بسیاری از خوانندگان، بی توجه از کنار آن می‌گذرند، از دل کتاب‌ها بیرون کشیده و با اشاره به برخی نکته‌هایی که پیش از این در کتابی دیگر نخوانده‌ایم، | آری به راستی می‌توان این کتاب [[فوک، یوهان|یوهان فوک]] را شاهکاری در زمینه‌ی پژوهش‌های زبانی عربی به شمار آورد و همین امر، کار را برای مترجم سخت و دشوار می‌کند. یوهان فوک به شمار زیادی از منابع کهن عربی اسلامی و پژوهش‌های خاورشناسان، به ویژه خاورشناسان آلمانی نگاه کرده و کمابیش در سرتاسر کتاب، با استناد به این منابع سخن گفته است؛ بنابراین مسئله‌ی درستی یا نادرستی بیشتر مطالب کتاب را باید بر دوش صاحبان منابعی که به آن‌ها ارجاع داده است، گذاشت. وی با ریزبینی و وسواس علمی زیاد، خیلی از نکته‌هایی را که بسیاری از خوانندگان، بی توجه از کنار آن می‌گذرند، از دل کتاب‌ها بیرون کشیده و با اشاره به برخی نکته‌هایی که پیش از این در کتابی دیگر نخوانده‌ایم، افق‌ها و دریچه‌هایی تازه برابر دیدگان شیفتگان حوزه‌های زبان عربی و پیوندهای لغوی در چند سده‌ی نخست اسلامی گشوده است.<ref> [https://historylib.com/books/2668 ر.ک: کتابخانه تخصصی تاریخ اسلام و ایران] </ref> | ||
==پانويس == | ==پانويس == | ||