سفرنامه دکتر اوئیلز به ممالک ایران: تفاوت میان نسخه‌ها

'''سفرنامه دکتر اوئیلز به ممالک ایران''' تألیف چارلز جیمز ویلز؛ مترجم میرزا سید عبدالله؛ مصحح حسن علی فریدونی - سید محمدرضا آصف آگاه؛ سفرنامه ها از مهم‌ترین منابع تاریخی و مردم شناسی هستند که می توانند آشکار کننده‌ی بخش های مبهم از تاریخ باشند. بسیاری از پژوهش های فرهنگی درباره‌ی ایران عصر قاجار توسط سیاحان اروپایی در قالب سفرنامه ها نگاشته شده اند. تغییرات در عصر قاجار به واسطه‌ی ارتباطات تنگاتنگ دربار ایران با اروپائیان به سرعت پیش می‌رفت. به همین دلیل تاریخ ایران در برخورد با فرهنگ اروپایی و ورود دانش های نوین مرحله‌ی تازه ای را در عصر قاجار آغاز کرد؛ سفرنامه های نگارش یافته در این عصر از این حیث از جایگاه ویژه ای برخوردارند. سفرنامه‌ی حاضر نیز از جمله سفرنامه های مهم دوره‌ی قاجار به شمار می رود که توسط پزشکی به نام اوئیلز به نگارش در آمده است.

سفرنامه ها از مهم‌ترین منابع تاریخی و مردم شناسی هستند که می توانند آشکار کننده‌ی بخش های مبهم از تاریخ باشند. بسیاری از پژوهش های فرهنگی درباره‌ی ایران عصر قاجار توسط سیاحان اروپایی در قالب سفرنامه ها نگاشته شده اند. تغییرات در عصر قاجار به واسطه‌ی ارتباطات تنگاتنگ دربار ایران با اروپائیان به سرعت پیش می‌رفت. به همین دلیل تاریخ ایران در برخورد با فرهنگ اروپایی و ورود دانش های نوین مرحله‌ی تازه ای را در عصر قاجار آغاز کرد؛ سفرنامه های نگارش یافته در این عصر از این حیث از جایگاه ویژه ای برخوردارند.

اروپائیان بر اساس دلایل مختلف مانند انگیزه های سیاسی، سیاحت و ماجراجویی، تجارت و بازرگانی و انگیزه های اعتقادی و مذهبی، زبان شناسی و تحقیقات علمی به سیر و سیاحت در ایران می پرداختند. تعداد سیاحانی که در دوره های تاریخی مختلف به ایران آمده اند متفاوت است؛ در دوره‌ی قاجار 48 نفر و در دوره‌ی پهلوی 12 نفر، در دوره‌ی صفویه 3 نفر و در دوره‌ی زندیه تنها یک نفر به ایران آمده اند. ورود تعداد زیاد سیاحان به ایران در عصر قاجار حائز اهمیت است. سیاحان اروپایی علاوه بر مأموریت های پنهان سیاسی خود، وظیفه‌ی ایجاد روابط تجاری و همچنین اطلاعات منحصر به فردی درباره‌ی اوضاع جغرافیایی، تاریخی، اجتماعی و اقتصادی ایران ارائه می دادند و این گزارش ها در قالب سفرنامه، بعدها در سیاست گذاری دولت های اروپایی نسبت به ایران مورد استفاده قرار می گرفت. این سفرنامه ها اطلاعات ارزنده ای درباره‌ی شهرها و اوضاع جغرافیایی و اقتصادی و فرهنگی ارائه می دادند. سفرنامه‌ی حاضر نیز از جمله سفرنامه های مهم دوره‌ی قاجار به شمار می رود که توسط پزشکی به نام اوئیلز به نگارش در آمده است. تنها منبعی که دکتر اوئیلز را معرفی می کند همین اثر خود اوست. وی تحت عنوان پزشک، هم زمان با پادشاهی ناصرالدین شاه و ولی عهدی مظفرالدین میرزا وارد جامعه‌ی ایران شد و پس از مراجعت به کشور خود، مشاهدات و شنیده های خویش را در سال 1305 در قالب سفرنامه نگاشته و در لندن به چاپ رسانید.<ref> [https://historylib.com/books/2582 ر.ک: کتابخانه تخصصی تاریخ اسلام و ایران] </ref>