۱۰۶٬۳۳۳
ویرایش
ادریسی، محمد بن عبدالعزیز: تفاوت میان نسخه‌ها
بدون خلاصۀ ویرایش
Hbaghizadeh (بحث | مشارکتها) جز (Hbaghizadeh صفحهٔ ادریسی، محمد بن عبدالعزیز بن عبدالرحیم فاوی را بدون برجای‌گذاشتن تغییرمسیر به ادریسی، محمد بن عبدالعزیز منتقل کرد) |
Hbaghizadeh (بحث | مشارکتها) بدون خلاصۀ ویرایش |
||
| خط ۴۲: | خط ۴۲: | ||
| کد مؤلف = AUTHORCODE99061AUTHORCODE | | کد مؤلف = AUTHORCODE99061AUTHORCODE | ||
}} | }} | ||
''' | '''ابوعبدالله (یا ابوجعفر یا ابوالقاسم) محمد بن عبدالعزیز بن عبدالرحیم فاوی اِدْریسی''' (568-649ق/ 1173-1251م)، محدث، مورخ و نسب‌شناس. | ||
==محل ولادت، نسبت== | ==محل ولادت، نسبت== | ||
پدر او كه اهل مغرب بود، به مصر رفت و در منطقۀ فاویعیش در شمال مصر اقامت گزید و در این شهر بود كه محمد متولد شد و به همین سبب او را فاوی خوانده‌اند. | پدر او كه اهل مغرب بود، به مصر رفت و در منطقۀ فاویعیش در شمال مصر اقامت گزید و در این شهر بود كه محمد متولد شد و به همین سبب او را فاوی خوانده‌اند. | ||
==سماع حدیث، تدریس== | ==سماع حدیث، تدریس== | ||
ادریسی در اسكندریه و دیگر شهرهای مصر به سماع حدیث پرداخت، سپس در مدرسۀ عمریۀ قاهره به تدریس مشغول شد و تا پایان عمر در این شهر به سر برد. | ادریسی در اسكندریه و دیگر شهرهای مصر به سماع حدیث پرداخت، سپس در مدرسۀ عمریۀ قاهره به تدریس مشغول شد و تا پایان عمر در این شهر به سر برد. | ||
==مشایخ، شاگردان== | ==مشایخ، شاگردان== | ||
نام بسیاری از مشایخ او در تنها اثر برجای ماندۀ وی انوار علو الاجرام آمده است كه از میان آنان ابوطاهر احمد بن محمد | نام بسیاری از مشایخ او در تنها اثر برجای ماندۀ وی انوار علو الاجرام آمده است كه از میان آنان [[ابوطاهر احمد بن محمد سلفی]]، [[ابو محمد عبداللطیف بن یوسف بغدادی]]، [[یوسف بن عبدالرحمان ابن جوزی]]، [[ابوعبدالله محمد بن حسن حسینی ارموی]] و [[فاطمه بنت سعدالخیر اندلسی]] را می‌توان نام برد، اما دربارۀ شاگردان او تنها به [[ابوصادق ابن رشیدالدین عطار]]، [[دمیاطی، عبدالمؤمن بن خلف|دمیاطی]] و [[احمد بن یوسف اربلی]] اشاره شده است. | ||
==آثار== | ==آثار== | ||
| خط ۶۵: | خط ۶۱: | ||
كتاب او با عنوان: | كتاب او با عنوان: | ||
1- انوار علو الاجرام فی الكشف عن اسرار الاهرام، | 1-انوار علو الاجرام فی الكشف عن اسرار الاهرام، | ||
علاوه بر تاریخ، تا حدی دربارۀ جغرافیای مصر است. | علاوه بر تاریخ، تا حدی دربارۀ جغرافیای مصر است. | ||
او كتاب خود را پس از 623ق/ 1226م به درخواست یوسف بن عبدالرحمان | او كتاب خود را پس از 623ق/ 1226م به درخواست [[یوسف بن عبدالرحمان ابن جوزی]] نوشته است. یوسف از مشاهیر زمان خود بود كه همراه هیأتی از سوی خلیفه الظاهر، به قاهره آمد. | ||
وی از مشاهدۀ اهرام شگفت‌زده شد و در پی یافتن اطلاعات بیشتری دربارۀ این آثار برآمد. | وی از مشاهدۀ اهرام شگفت‌زده شد و در پی یافتن اطلاعات بیشتری دربارۀ این آثار برآمد. | ||
ادریسی به عنوان یكی از دانشمندان نامور آن عصر، تألیفات خود را در اختیار وی گذاشت؛ اما یوسف از او خواست تا كتابی مستقل دراین‌باره بنویسد. | ادریسی به عنوان یكی از دانشمندان نامور آن عصر، تألیفات خود را در اختیار وی گذاشت؛ اما یوسف از او خواست تا كتابی مستقل دراین‌باره بنویسد. | ||
از گفته‌های ادریسی چنین برمی‌آید كه او برای كسب اطلاعات به سیاحت پرداخته بود. او همراه پدرش به منطقۀ الاُقْصُر رفته، و در سفری دیگر به همراه استادش محمد بن ابی‌القاسم حلبی از عین شمس بازدید كرده بود. | |||
از گفته‌های ادریسی چنین برمی‌آید كه او برای كسب اطلاعات به سیاحت پرداخته بود. او همراه پدرش به منطقۀ الاُقْصُر رفته، و در سفری دیگر به همراه استادش [[محمد بن ابی‌القاسم حلبی]] از عین شمس بازدید كرده بود. | |||
از مضامین كتاب انوار علو الاجرام، بر می‌آید كه مؤلف گونه‌ای گرایش ملی به فرهنگ باستان مصر و افتخار به آثار مصریان كهن داشته است. | از مضامین كتاب انوار علو الاجرام، بر می‌آید كه مؤلف گونه‌ای گرایش ملی به فرهنگ باستان مصر و افتخار به آثار مصریان كهن داشته است. | ||
او در آغاز كتاب احساس غروری كه نسبت به عظمت ساختمان و دقت مهندسی اهرام و عجایب این آثار داشته، بیان كرده، و ابیاتی از سروده‌های شاعران متقدم دراین‌باره آورده است. | او در آغاز كتاب احساس غروری كه نسبت به عظمت ساختمان و دقت مهندسی اهرام و عجایب این آثار داشته، بیان كرده، و ابیاتی از سروده‌های شاعران متقدم دراین‌باره آورده است. | ||
وی به بزرگانی از صحابه نیز اشاره دارد كه از اهرام دیدن كرده بودند. | وی به بزرگانی از صحابه نیز اشاره دارد كه از اهرام دیدن كرده بودند. | ||
او صراحتاً نظریات خود را مبنی بر ضرورت محافظت اینگونه آثار ابراز می‌دارد و شاید اشارۀ او به بازدید صحابه و بزرگان از این آثار، به هدف موجه ساختن این نظر خود بوده است. | او صراحتاً نظریات خود را مبنی بر ضرورت محافظت اینگونه آثار ابراز می‌دارد و شاید اشارۀ او به بازدید صحابه و بزرگان از این آثار، به هدف موجه ساختن این نظر خود بوده است. | ||
این كتاب شاید یكی از بهترین آثاری است كه به وصف دقیق اهرام، تاریخچه و دیگر مسائل مربوط به آن پرداخته، و حتی جنبۀ تقدس این آثار را نزد اقوام مختلف موردتوجه قرار داده است. | این كتاب شاید یكی از بهترین آثاری است كه به وصف دقیق اهرام، تاریخچه و دیگر مسائل مربوط به آن پرداخته، و حتی جنبۀ تقدس این آثار را نزد اقوام مختلف موردتوجه قرار داده است. | ||
به عقیدۀ هارمان می‌توان ادریسی را یكی از دانشمندان روشنفكر مسلمان در سده‌های 13 و 14م تلقی كرد. | به عقیدۀ هارمان می‌توان ادریسی را یكی از دانشمندان روشنفكر مسلمان در سده‌های 13 و 14م تلقی كرد. | ||
| خط ۸۴: | خط ۸۵: | ||
افزون بر انوار علو الاجرام، ادریسی 3 اثر دیگر نیز دربارۀ تاریخ مصر داشته است: | افزون بر انوار علو الاجرام، ادریسی 3 اثر دیگر نیز دربارۀ تاریخ مصر داشته است: | ||
2- الادوار و الفترات، 3- الجوهرة الیتیمة فی اخبار مصر القدیمة، 4- مطلع الطالع السعید فی اخبار | 2-الادوار و الفترات، | ||
3- الجوهرة الیتیمة فی اخبار مصر القدیمة، | |||
4- مطلع الطالع السعید فی اخبار الصعید،كه از آن‌ها اثری در دست نیست<ref>سلماسی، مهدی، ج7، ص342-341</ref>. | |||
| | ||
==پانویس== | ==پانویس== | ||