۱۴۶٬۵۳۱
ویرایش
الادوار فی الموسیقی (ترجمه فارسی به انضمام متن عربی) (نمایش مبدأ)
نسخهٔ ۱۳ فوریهٔ ۲۰۲۴، ساعت ۰۷:۴۲
، ۱۳ فوریهٔ ۲۰۲۴جایگزینی متن - ' »' به '»'
Hbaghizadeh (بحث | مشارکتها) جز (جایگزینی متن - 'ــ' به 'ـ') |
Hbaghizadeh (بحث | مشارکتها) جز (جایگزینی متن - ' »' به '»') |
||
| خط ۹۳: | خط ۹۳: | ||
فصل پانزدهم یا آخرین فصل الادوار از این جهت شایان اهمیت است كه صفیالدین در آن با اشاره به روش نوازندگی یا «مباشرة العمل»، نمونههایی از نغمهپردازی قدیم را ارائه میكند. در این نمونهها كه شامل قطعاتی در نوروز، كواشت (گواشت، گوشت)، و دو طریقۀ قدیمی در مجنب رمل، ثقیل اول مطلق میشود، نخست شعری را كه مربوط بدان آهنگ است، زیر عنوان «صوت» (= شعر آهنگین) نقل میكند، سپس به تقطیع آن شعر از لحاظ هجایی میپردازد و شمارۀ نقرهها را «بالخط الهندی» یا با عدد، یك بار در زیر اجزای تقطیع شدۀ شعر یا كلمات، و بار دیگر به صورت جداگانه میآورد و بدین ترتیب میتوان با استفاده از این دادهها، آن قطعات را به نغمهنگاری كنونی تبدیل كرد و تا حدی به بازسازی آنها دست یافت. اینكه صفیالدین در هر طریقه نام آهنگ و ضرب را مشخص كرده است، كمكی به شناخت زمینۀ آهنگها میكند همچنان كه به وسیلۀ آن اعداد هندی كشش زمانی نغمهها به آسانی مشخص میشود، با عنایت به این نكته كه باید برای آنها واحدی بهعنوان كوچكترین یا كوتاهترین ضرب انتخاب كرد، مثلاً دولا چنگ یا چنگ. | فصل پانزدهم یا آخرین فصل الادوار از این جهت شایان اهمیت است كه صفیالدین در آن با اشاره به روش نوازندگی یا «مباشرة العمل»، نمونههایی از نغمهپردازی قدیم را ارائه میكند. در این نمونهها كه شامل قطعاتی در نوروز، كواشت (گواشت، گوشت)، و دو طریقۀ قدیمی در مجنب رمل، ثقیل اول مطلق میشود، نخست شعری را كه مربوط بدان آهنگ است، زیر عنوان «صوت» (= شعر آهنگین) نقل میكند، سپس به تقطیع آن شعر از لحاظ هجایی میپردازد و شمارۀ نقرهها را «بالخط الهندی» یا با عدد، یك بار در زیر اجزای تقطیع شدۀ شعر یا كلمات، و بار دیگر به صورت جداگانه میآورد و بدین ترتیب میتوان با استفاده از این دادهها، آن قطعات را به نغمهنگاری كنونی تبدیل كرد و تا حدی به بازسازی آنها دست یافت. اینكه صفیالدین در هر طریقه نام آهنگ و ضرب را مشخص كرده است، كمكی به شناخت زمینۀ آهنگها میكند همچنان كه به وسیلۀ آن اعداد هندی كشش زمانی نغمهها به آسانی مشخص میشود، با عنایت به این نكته كه باید برای آنها واحدی بهعنوان كوچكترین یا كوتاهترین ضرب انتخاب كرد، مثلاً دولا چنگ یا چنگ. | ||
از ۴ طریقهای كه صفیالدین ارموی به منظور ارائۀ نمونهای برای شیوۀ نوازندگی ذكر كرده است، دو طریقۀ آخری را كه عنوان «قدیم» دارد، به سبب نداشتن نام آهنگ نمیتوان تشخیص داد كه در چه آهنگی اجرا میشده است و با كدام یك از آهنگهای كنونی در موسیقی ایرانی تطبیق میكند، ولی دو طریقۀ دیگری كه در آغاز آمده، چون در نوروز و كواشت (گواشت) بوده است، میتوان یادگاری از گوشههای نوروز عرب، نوروز صبا و نوروز خارا در دستگاه همایون و راست پنجگاه (معروفی، «د – | از ۴ طریقهای كه صفیالدین ارموی به منظور ارائۀ نمونهای برای شیوۀ نوازندگی ذكر كرده است، دو طریقۀ آخری را كه عنوان «قدیم» دارد، به سبب نداشتن نام آهنگ نمیتوان تشخیص داد كه در چه آهنگی اجرا میشده است و با كدام یك از آهنگهای كنونی در موسیقی ایرانی تطبیق میكند، ولی دو طریقۀ دیگری كه در آغاز آمده، چون در نوروز و كواشت (گواشت) بوده است، میتوان یادگاری از گوشههای نوروز عرب، نوروز صبا و نوروز خارا در دستگاه همایون و راست پنجگاه (معروفی، «د – ه») یا راست و پنجگاه دانست. چنانكه گواشت هم به صورت گوشت در همان دستگاه نوا دیده میشود. نوروز در نظام ادواری قدیم یكی از آوازات ستّه یا ششگانهای بوده كه از پیوند یكی از انواع ذی الاربع (چهارگان) با ذیالخمس (پنجگان) به دست میآمده<ref>ر.ک.بینش، تقی، ص 365-361ج7</ref>. | ||
==ترجمه به فارسی== | ==ترجمه به فارسی== | ||