نقد و ارزیابی نظریه‌ی کاریزمایی در تبیین رهبری امام خمینی: تفاوت میان نسخه‌ها

جز
جایگزینی متن - 'گونه ای ' به 'گونه‌ای '
جز (جایگزینی متن - 'قالب های ' به 'قالب‌های ')
جز (جایگزینی متن - 'گونه ای ' به 'گونه‌ای ')
برچسب‌ها: ویرایش همراه ویرایش از وبگاه همراه
خط ۳۱: خط ۳۱:
پیروزی انقلاب اسلامی ایران، پیامدهای مهمی را در عرصه‌های نظری و عملی به بار آورد. رهبری بی نظیر [[موسوی خمینی، سید روح‌الله|امام خمینی(ره)]] دارای ابعاد صرفا داخلی نبود، بلکه بسیاری از حرکت‌ها و نهضت‌های اسلامی بیرون از مرزهای ایران، از این رهبری ملهم شده بودند و حرکت‌های اسلامی خویش را به پیش می بردند.
پیروزی انقلاب اسلامی ایران، پیامدهای مهمی را در عرصه‌های نظری و عملی به بار آورد. رهبری بی نظیر [[موسوی خمینی، سید روح‌الله|امام خمینی(ره)]] دارای ابعاد صرفا داخلی نبود، بلکه بسیاری از حرکت‌ها و نهضت‌های اسلامی بیرون از مرزهای ایران، از این رهبری ملهم شده بودند و حرکت‌های اسلامی خویش را به پیش می بردند.


تأثیرات عمیق رهبری [[موسوی خمینی، سید روح‌الله|امام خمینی(ره)]] به گونه ای بوده است که بسیاری از نظریه پردازان و صاحب نظران داخلی و خارجی به دنبال تبیین تئوریک ماهیت این رهبری و علت تأثیرگذاری عمیق آن بوده اند. یکی از رایج ترین قالب‌های تئوریکی که این اندیشمندان برای چنین تبیینی انتخاب نموده‌اند، نظریه کاریزمایی بویژه در تشریح چگونگی پیدایش و تحرک جنبش های اجتماعی است و این در حالی است که در نظریه کاریزمایی سلطه ای ضدعقلانی و بسیج گرا است که به جای تکیه بر قانون عقلانیت و مردم سالاری، بر یکه سالاری و دیکتاتوری و ارزش های استثنایی و شخصی رهبر استوار است. کار رهبر کاریزمایی ترغیب و تهییج ابعاد غیرعقلانی یا عاطفی مردم است. اقتدار کاریزمایی به شدت، شخصی و مبتنی بر قدرت‌های خارق العاده رهبر و رابطه ای عاطفی و غیرعقلانی میان او و پیروان است.
تأثیرات عمیق رهبری [[موسوی خمینی، سید روح‌الله|امام خمینی(ره)]] به گونه‌ای بوده است که بسیاری از نظریه پردازان و صاحب نظران داخلی و خارجی به دنبال تبیین تئوریک ماهیت این رهبری و علت تأثیرگذاری عمیق آن بوده اند. یکی از رایج ترین قالب‌های تئوریکی که این اندیشمندان برای چنین تبیینی انتخاب نموده‌اند، نظریه کاریزمایی بویژه در تشریح چگونگی پیدایش و تحرک جنبش های اجتماعی است و این در حالی است که در نظریه کاریزمایی سلطه ای ضدعقلانی و بسیج گرا است که به جای تکیه بر قانون عقلانیت و مردم سالاری، بر یکه سالاری و دیکتاتوری و ارزش های استثنایی و شخصی رهبر استوار است. کار رهبر کاریزمایی ترغیب و تهییج ابعاد غیرعقلانی یا عاطفی مردم است. اقتدار کاریزمایی به شدت، شخصی و مبتنی بر قدرت‌های خارق العاده رهبر و رابطه ای عاطفی و غیرعقلانی میان او و پیروان است.


این اثر در پی آن است تا نشان دهد که علیرغم تلاش برخی نویسندگان و پژوهشگران خارجی و داخلی برای تعیین نسبت نظریه کاریزمایی با رهبری حضرت امام(ره)، چارچوب تئوریک کاریزما از تبیین رهبری ایشان ناتوان است.
این اثر در پی آن است تا نشان دهد که علیرغم تلاش برخی نویسندگان و پژوهشگران خارجی و داخلی برای تعیین نسبت نظریه کاریزمایی با رهبری حضرت امام(ره)، چارچوب تئوریک کاریزما از تبیین رهبری ایشان ناتوان است.
خط ۹۳: خط ۹۳:
4-رهبری مصلح با تفکر جهانی، نه محصور در زوایای تنگ قومی، نژادی، حزبی و طبقاتی: [[موسوی خمینی، سید روح‌الله|امام خمینی(ره)]]  عامل وحدت را نه در طبقه یا قشر اجتماعی می‌دانستند و نه در قومیت. ایشان یگانه عالم وحدت را در تمسک به آیین توحیدی اسلام تلقی می‌کردند.
4-رهبری مصلح با تفکر جهانی، نه محصور در زوایای تنگ قومی، نژادی، حزبی و طبقاتی: [[موسوی خمینی، سید روح‌الله|امام خمینی(ره)]]  عامل وحدت را نه در طبقه یا قشر اجتماعی می‌دانستند و نه در قومیت. ایشان یگانه عالم وحدت را در تمسک به آیین توحیدی اسلام تلقی می‌کردند.


5-مقام و جامعیت علمی، فراتر از ویژگی‌های رهبران کاریزمایی و غیر آن: [[موسوی خمینی، سید روح‌الله|امام خمینی(ره)]]  از جمله نوادر و نوابغ علمی بود که فقه،اصول، فلسفه، اخلاق، عرفان، رجال، تفسیر، سیاست، شعر و ادب، علوم اجتماعی و مردم شناسی را در وجوه خود جمع کرده بود و در همه این علوم، به گونه ای عالمانه و تخصصی صاحب نظر بود.
5-مقام و جامعیت علمی، فراتر از ویژگی‌های رهبران کاریزمایی و غیر آن: [[موسوی خمینی، سید روح‌الله|امام خمینی(ره)]]  از جمله نوادر و نوابغ علمی بود که فقه،اصول، فلسفه، اخلاق، عرفان، رجال، تفسیر، سیاست، شعر و ادب، علوم اجتماعی و مردم شناسی را در وجوه خود جمع کرده بود و در همه این علوم، به گونه‌ای عالمانه و تخصصی صاحب نظر بود.


6-منبع مشروعیت از منظر امام، الهی و نه کاریزمایی: فقیه جامع-الشرایط قبل از انتخاب مردم یا نمایندگان ایشان دارای مقام ولایت است.  
6-منبع مشروعیت از منظر امام، الهی و نه کاریزمایی: فقیه جامع-الشرایط قبل از انتخاب مردم یا نمایندگان ایشان دارای مقام ولایت است.