پرش به محتوا

دیوان خلاق المعانی ابوالفضل کمال‌الدین اسماعیل اصفهانی: تفاوت میان نسخه‌ها

بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
 
خط ۲۵: خط ۲۵:
| پیش از =  
| پیش از =  
}}
}}
'''دیوان خلاق المعانی ابوالفضل کمال‌الدین اسماعیل اصفهانی'''، مجموعه اشعار [[ک‍م‍ال‌ال‍دی‍ن‌ اس‍م‍اع‍ی‍ل‌، اس‍م‍اع‍ی‍ل‌ب‍ن‌ م‍ح‍م‍د|کمال‌الدین اسماعیل اصفهانی]]، معروف به خلاق المعانی (متوفی دوم جمادی‌الاول ۶۳۵ق) است که با مقدمه، حواشی، تعلیقات و فهرست‌ها، به‌انضمام «رسالة القوس»، به اهتمام [[ب‍ح‍رال‍ع‍ل‍وم‍ی‌، ح‍س‍ی‍ن‌|حسین بحرالعلومی]]، منتشر شده است.
'''دیوان خلاق المعانی ابوالفضل کمال‌الدین اسماعیل اصفهانی'''، مجموعه اشعار [[ک‍م‍ال‌ال‍دی‍ن‌ اصفهانی، اس‍م‍اع‍ی‍ل ب‍ن‌ م‍ح‍م‍د|کمال‌الدین اسماعیل اصفهانی]]، معروف به خلاق المعانی (متوفی دوم جمادی‌الاول ۶۳۵ق) است که با مقدمه، حواشی، تعلیقات و فهرست‌ها، به‌انضمام «رسالة القوس»، به اهتمام [[ب‍ح‍رال‍ع‍ل‍وم‍ی‌، ح‍س‍ی‍ن‌|حسین بحرالعلومی]]، منتشر شده است.


اهمیت اثر حاضر، جدا از اینکه به قدرت طبع و نیروی شاعری سراینده آن مربوط می‌شود، بیشتر به جایگاه زمانی و مکانی شاعر‌ نامدار‌ آن برمی‌گردد‌ که توانست شعر فارسی را‌ در‌حالی‌که از ویرانه‌های خراسان مهاجرت کرده بود و در شرق، میهنی تازه یافت و سبک عراقی جلوه‌گاه آن گشت، پذیرا‌ شود‌<ref>ر.ک: مدرس‌زاده، عبدالرضا، ص94</ref>.
اهمیت اثر حاضر، جدا از اینکه به قدرت طبع و نیروی شاعری سراینده آن مربوط می‌شود، بیشتر به جایگاه زمانی و مکانی شاعر‌ نامدار‌ آن برمی‌گردد‌ که توانست شعر فارسی را‌ در‌حالی‌که از ویرانه‌های خراسان مهاجرت کرده بود و در شرق، میهنی تازه یافت و سبک عراقی جلوه‌گاه آن گشت، پذیرا‌ شود‌<ref>ر.ک: مدرس‌زاده، عبدالرضا، ص94</ref>.
خط ۳۱: خط ۳۱:
این شاعر که در قصیده و قطعه به سبک و شیوه‌ انوری‌ و در اخلاقیات و تحولات فکری به آیین سنایی نزدیک شده است، توانست بر پایه تحولات فکری و اجتماعی عصر خویش که‌ رنگی‌ از‌ جغرافیای محل زیست شاعر نیز با خود داشت، به شیوه‌ شاعری‌اش رنگ و لعاب تازه‌ای بدهد و ازاین‌رو می‌توان او را در زمره کسانی دانست که در متحول ساختن‌ و تکامل‌ بخشیدن‌ به شعر فارسی در قرن ششم نقشی اساسی دارند<ref>ر.ک: همان</ref>.
این شاعر که در قصیده و قطعه به سبک و شیوه‌ انوری‌ و در اخلاقیات و تحولات فکری به آیین سنایی نزدیک شده است، توانست بر پایه تحولات فکری و اجتماعی عصر خویش که‌ رنگی‌ از‌ جغرافیای محل زیست شاعر نیز با خود داشت، به شیوه‌ شاعری‌اش رنگ و لعاب تازه‌ای بدهد و ازاین‌رو می‌توان او را در زمره کسانی دانست که در متحول ساختن‌ و تکامل‌ بخشیدن‌ به شعر فارسی در قرن ششم نقشی اساسی دارند<ref>ر.ک: همان</ref>.


جای شگفتی‌ نیست‌ اگر همه ویژگی‌های زبانی سبک شعر خراسانی از [[رودکی]] تا انوری در دیوان کمال‌الدین یافت شود‌. انواع‌ مختصات‌ زبانی (آوایی، لغوی و نحوی) که در دیوان‌های دوره سبک خراسانی با بسامد‌ زیاد‌ و فراوان‌ به ‌چشم می‌آید، در شعر او هم هست<ref>ر.ک: همان</ref>.
جای شگفتی‌ نیست‌ اگر همه ویژگی‌های زبانی سبک شعر خراسانی از [[رودکی]] تا [[انوری، محمد بن محمد|انوری]] در دیوان کمال‌الدین یافت شود‌. انواع‌ مختصات‌ زبانی (آوایی، لغوی و نحوی) که در دیوان‌های دوره سبک خراسانی با بسامد‌ زیاد‌ و فراوان‌ به ‌چشم می‌آید، در شعر او هم هست<ref>ر.ک: همان</ref>.


فراوانی قالب‌های ادبی در‌ دیوان‌ حاضر به شرح زیر است: قصیده 142 مورد، مثنوی 2 مورد‌، غزل 160 مورد، قطعه 368 مورد و ترکیب‌بند 16 مورد. هرچند‌ نسبت‌ به روزگار این شاعر اصفهانی - آغاز قرن هفتم - تعداد قصاید او زیاد‌ می‌نماید‌، اما با توجه به اینکه عمده حیات‌ شعری‌ او‌ متعلق به قرن ششم است می‌توان این‌ تعداد‌ به نسبت زیاد را توجیه کرد<ref>ر.ک: همان، ص95</ref>.
فراوانی قالب‌های ادبی در‌ دیوان‌ حاضر به شرح زیر است: قصیده 142 مورد، مثنوی 2 مورد‌، غزل 160 مورد، قطعه 368 مورد و ترکیب‌بند 16 مورد. هرچند‌ نسبت‌ به روزگار این شاعر اصفهانی - آغاز قرن هفتم - تعداد قصاید او زیاد‌ می‌نماید‌، اما با توجه به اینکه عمده حیات‌ شعری‌ او‌ متعلق به قرن ششم است می‌توان این‌ تعداد‌ به نسبت زیاد را توجیه کرد<ref>ر.ک: همان، ص95</ref>.