۱۰۶٬۳۳۳
ویرایش
حرانی صابی، ثابت بن سنان: تفاوت میان نسخه‌ها
بدون خلاصۀ ویرایش
Hbaghizadeh (بحث | مشارکتها) جز (Hbaghizadeh صفحهٔ ثابت بن سنان را بدون برجای‌گذاشتن تغییرمسیر به حرانی صابی، ثابت بن سنان منتقل کرد) |
Hbaghizadeh (بحث | مشارکتها) بدون خلاصۀ ویرایش |
||
| خط ۸۵: | خط ۸۵: | ||
}} | }} | ||
ثابِتِ بْنِ | '''ابوالحسن ثابِتِ بْنِ سِنان بن ثابت بن قُرّه حَرّانی صابی'''(د 363 یا 365ق/974 یا 976م)، پزشک و مورخ دورۀ عباسی. | ||
==زندگی‌نامه== | ==زندگی‌نامه== | ||
بیشترین اطلاع ما دربارۀ او مبتنی بر گزارش‌هایی است که ابن جلجل، قفطی و ابن ابی‌اصیبعه در آثار خویش ارائه کرده‌اند و در دیگر منابع عیناً مطالب ایشان تکرار شده، و گاه تنها اندکی بدانها افزوده شده است. | بیشترین اطلاع ما دربارۀ او مبتنی بر گزارش‌هایی است که [[ابن جلجل، سلیمان بن حسان|ابن جلجل]]، [[قفطی، علی بن یوسف|قفطی]] و [[ابن ابی‌اصیبعه، احمد بن قاسم|ابن ابی‌اصیبعه]] در آثار خویش ارائه کرده‌اند و در دیگر منابع عیناً مطالب ایشان تکرار شده، و گاه تنها اندکی بدانها افزوده شده است. | ||
تاریخ ولادت او در منابع ذکر نشده است. | تاریخ ولادت او در منابع ذکر نشده است. | ||
| خط ۹۹: | خط ۹۹: | ||
==تدریس== | ==تدریس== | ||
دانش‌پژوهانْ کتاب‌های بقراط و جالینوس را نزد او می‌خواندند و شهرت او تا حدی بود که شاگردانی از اندلس نزد او می‌آمدند. | دانش‌پژوهانْ کتاب‌های [[بقراط]] و [[جالینوس]] را نزد او می‌خواندند و شهرت او تا حدی بود که شاگردانی از اندلس نزد او می‌آمدند. | ||
==وفات== | ==وفات== | ||
| خط ۱۰۹: | خط ۱۰۹: | ||
آثار: | آثار: | ||
1. التاریخ. این کتاب گزارشی از وقایع سال‌های 295ق/ 908م(آغاز خلافت مقتدر عباسی) به بعد است. دربارۀ زمان آغاز وقایع این کتاب بیشتر منابع هم‌سخن‌اند، اما دربارۀ پایان آن نظر مورخان یکسان نیست. یاقوت سال 360ق را ذکر می‌کند و بر آن است که هلال بن مُحَسِّن این کتاب را از وقایع سال 361ق به بعد ادامه داده است. ثابت در این کتاب ضمن بیان حوادث روزگار خویش به نقل گزارش افرادی چون علی بن عیسى وزیر(د 334ق/946م)، ابن قرابه، سلامۀ طولونی، ابوعبدالله کوفی، احمد بن محمد بن سمعون و دیگران پرداخته است که بیشتر ایشان از طبقۀ دبیران و درباریان بوده، و از جریان حوادث اطلاع داشته‌اند. قفطی اثر ثابت را شهرۀ آفاق و بی‌مانند معرفی کرده است؛ اما از این اثر که به عقیدۀ برخی از محققان منبع بی‌نظیری برای بررسی وقایع روزگار آل‌بویه است، نسخه‌ای موجود نیست و قسمت‌هایی از آن را کسانی چون ابوعلی | 1. التاریخ. این کتاب گزارشی از وقایع سال‌های 295ق/ 908م(آغاز خلافت مقتدر عباسی) به بعد است. دربارۀ زمان آغاز وقایع این کتاب بیشتر منابع هم‌سخن‌اند، اما دربارۀ پایان آن نظر مورخان یکسان نیست. یاقوت سال 360ق را ذکر می‌کند و بر آن است که هلال بن مُحَسِّن این کتاب را از وقایع سال 361ق به بعد ادامه داده است. ثابت در این کتاب ضمن بیان حوادث روزگار خویش به نقل گزارش افرادی چون علی بن عیسى وزیر(د 334ق/946م)، ابن قرابه، سلامۀ طولونی، ابوعبدالله کوفی، احمد بن محمد بن سمعون و دیگران پرداخته است که بیشتر ایشان از طبقۀ دبیران و درباریان بوده، و از جریان حوادث اطلاع داشته‌اند. قفطی اثر ثابت را شهرۀ آفاق و بی‌مانند معرفی کرده است؛ اما از این اثر که به عقیدۀ برخی از محققان منبع بی‌نظیری برای بررسی وقایع روزگار آل‌بویه است، نسخه‌ای موجود نیست و قسمت‌هایی از آن را کسانی چون [[مسکویه، احمد بن محمد|ابوعلی مسکویه]]، [[هلال بن محسن صابی]]، همدانی، [[ابن جوزی، عبدالرحمن بن علی|ابن جوزی]] و ذهبی در آثارشان آورده‌اند. | ||
2. اخبارالقرامطه، کتابی در تاریخ قرامطۀ بحرین، سوریه و عراق از زمان آغاز کارشان تا 360ق. برنارد لویس معتقد است که این کتاب کهن‌ترین منبعی است که در آن بر تشابه فاطمیان و قرمطیان تأکید شده است. زکار در مقدمۀ چاپ خود آن را بخشی از کتاب التاریخ ثابت دانسته است. | 2. اخبارالقرامطه، کتابی در تاریخ قرامطۀ بحرین، سوریه و عراق از زمان آغاز کارشان تا 360ق. برنارد لویس معتقد است که این کتاب کهن‌ترین منبعی است که در آن بر تشابه فاطمیان و قرمطیان تأکید شده است. زکار در مقدمۀ چاپ خود آن را بخشی از کتاب التاریخ ثابت دانسته است. | ||
3. اخبار الشام و المصر، کتابی در یک مجلد که هیچ نسخه‌ای از آن در دست نیست. | |||
4. رساله‌ای در وفیات مشاهیر از 300 تا 360ق به شیوۀ سال‌شمار که ابن عدیم از قرائت نسخه‌ای از آن که به خط ثابت بوده، یاد کرده است<ref>فریبا پات، ج 16، ص739-740</ref> | |||
==پانویس== | ==پانویس== | ||