پرش به محتوا

پنج گنج: تفاوت میان نسخه‌ها

بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۳۱: خط ۳۱:
اثر حاضر، از جمله مثنوی‌های‌ ماندگار‌ ادب فارسی است که مضامین اندرزی و حکمی در آن با اندیشه‌های عرفانی درهم آمیخته و مشحون از مفاهیم و موضوعات اخلاقی و تعلیمی است که برخی از آنها، عبارتند از:
اثر حاضر، از جمله مثنوی‌های‌ ماندگار‌ ادب فارسی است که مضامین اندرزی و حکمی در آن با اندیشه‌های عرفانی درهم آمیخته و مشحون از مفاهیم و موضوعات اخلاقی و تعلیمی است که برخی از آنها، عبارتند از:
# قناعت و پرهیز از حرص و آز: عماد‌، انسان قانع را عزیز هر دو عالم می‌داند و عزت و سربلندی را در قناعت می‌بیند:
# قناعت و پرهیز از حرص و آز: عماد‌، انسان قانع را عزیز هر دو عالم می‌داند و عزت و سربلندی را در قناعت می‌بیند:
'''بود‌ قانع عزیز هر دو عالم
{{شعر}}
که عزت در قناعت گشت مدغم'''.
{{ب|''بود‌ قانع عزیز هر دو عالم''|2=''که عزت در قناعت گشت مدغم''}}
{{پایان شعر}}
او همچنین‌ حرص‌ و آز را که نقطه مقابل قناعت است، آتشی گدازنده می‌داند و از خدا می‌خواهد که او را از این آتش برهاند:
او همچنین‌ حرص‌ و آز را که نقطه مقابل قناعت است، آتشی گدازنده می‌داند و از خدا می‌خواهد که او را از این آتش برهاند:
'''خلاصم ده از بوته حرص و آز
{{شعر}}
کزین آتشم روز و شب در‌ گداز'''.
{{ب|''خلاصم ده از بوته حرص و آز''|2=''کزین آتشم روز و شب در‌ گداز''}}
{{پایان شعر}}
# گشاده‌دستی و سخاوت: فضیلت جود در پنج‌گنج عماد، بسامدی بالا دارد. او شیوه کرم را‌ شیوه انبیا می‌داند:
# گشاده‌دستی و سخاوت: فضیلت جود در پنج‌گنج عماد، بسامدی بالا دارد. او شیوه کرم را‌ شیوه انبیا می‌داند:
'''رسم کرم قاعده انبیاست
{{شعر}}
هرکه ندارد کرم، از اشقیاست'''.
{{ب|''رسم کرم قاعده انبیاست''|2=''هرکه ندارد کرم، از اشقیاست''}}
{{پایان شعر}}
# صبر در اندیشه عماد: صبر همچون شربتی‌ است‌ که‌ اگرچه تلخ‌نماست، باید آن را همچون شکر نوشید؛ زیرا عین دواست:
# صبر در اندیشه عماد: صبر همچون شربتی‌ است‌ که‌ اگرچه تلخ‌نماست، باید آن را همچون شکر نوشید؛ زیرا عین دواست:
'''شربت صبر‌ ار‌ چه مرارت‌نماست
{{شعر}}
چون شکرش نوش، که عین دواست'''.
{{ب|''شربت صبر‌ ار‌ چه مرارت‌نماست''|2=''چون شکرش نوش، که عین دواست''}}
{{پایان شعر}}
# توکل: عماد درباره‌ توکل‌ بر این باور است که‌:
# توکل: عماد درباره‌ توکل‌ بر این باور است که‌:
'''هرکه‌ توکل‌ به خدا می‌کند
{{شعر}}
یاری‌ او در همه جا‌ می‌کند‌'''.
{{ب|''هرکه‌ توکل‌ به خدا می‌کند''|2=''یاری‌ او در همه جا‌ می‌کند‌''}}
{{پایان شعر}}
این شاعر توکل را به معنی واگذاری صرف امور به‌ خدا‌ و گسستن از اسباب نمی‌داند، بلکه معتقد‌ است‌ عارف از‌ اسباب‌ دل‌ برنمی‌گیرد، اما اسباب را‌ از مسبب می‌بیند.
این شاعر توکل را به معنی واگذاری صرف امور به‌ خدا‌ و گسستن از اسباب نمی‌داند، بلکه معتقد‌ است‌ عارف از‌ اسباب‌ دل‌ برنمی‌گیرد، اما اسباب را‌ از مسبب می‌بیند.
# امانت‌داری: عماد که شعرش سرشار از درس‌های اخلاقی است، انسان را به امینی و ترک حرص‌ در‌ زمان امانت‌داری فرامی‌خواند:
# امانت‌داری: عماد که شعرش سرشار از درس‌های اخلاقی است، انسان را به امینی و ترک حرص‌ در‌ زمان امانت‌داری فرامی‌خواند:
'''وقت امانت چو امینی کنی
{{شعر}}
زیبدت ار گوشه‌نشینی کنی'''
{{ب|''وقت امانت چو امینی کنی''|2=''زیبدت ار گوشه‌نشینی کنی''}}
'''حرص رها کن‌، چو‌ امانت نهند
{{ب|''حرص رها کن‌، چو‌ امانت نهند''|2=''ورنه گواهی به خیانت دهند''<ref>ر.ک: همان، ص150-154</ref>}}
ورنه گواهی به خیانت دهند'''<ref>ر.ک: همان، ص150-154</ref>.
{{پایان شعر}}
 
==پانویس ==
==پانویس ==
<references />
<references />


==منابع مقاله==
==منابع مقاله==
اسکندری شرفی، فرشاد؛ مبارک، وحید، «بازنمایی مضامین اخلاقی و تعلیمی در پنج‌گنج عماد فقیه کرمانی»، پایگاه مجلات تخصصی نور، پژوهش‌نامه ادبیات تعلیمی، پاییز 1399- شماره 47، به آدرس:
[[:noormags:1907688|اسکندری شرفی، فرشاد؛ مبارک، وحید، «بازنمایی مضامین اخلاقی و تعلیمی در پنج‌گنج عماد فقیه کرمانی»، پایگاه مجلات تخصصی نور، پژوهش‌نامه ادبیات تعلیمی، پاییز 1399- شماره 47]].
https://www.noormags.ir/view/fa/articlepage/1907688
 


==وابسته‌ها==
==وابسته‌ها==
خط ۶۴: خط ۶۸:
[[رده:کتاب‌شناسی]]
[[رده:کتاب‌شناسی]]


[[رده:مقالات بازبینی نشده2]]
[[رده:مقالات بازبینی شده2 دی 1402]]
[[رده:مقاله نوشته شده در تاریخ دی 1402 توسط عباس مکرمی]]
[[رده:مقاله نوشته شده در تاریخ دی 1402 توسط عباس مکرمی]]
[[رده:مقاله بازبینی شده در تاریخ دی 1402 توسط محسن عزیزی]]
[[رده:مقاله بازبینی شده در تاریخ دی 1402 توسط محسن عزیزی]]