۱٬۵۸۶
ویرایش
ابویوسف قاضی، یعقوب بن ابراهیم: تفاوت میان نسخه‌ها
←مناصب، همراهی با خلفای عباسی
| خط ۶۵: | خط ۶۵: | ||
ابویوسف چندی بعد از كوفه به بغداد آمد و در روزگار خلافت مهدی عباسی (حك ۱۵۸- ۱۶۹ ق)، در بغداد منصب قضا یافت. در برخی از منابع، انتصاب ابویوسف بدین منصب را بی‌درنگ پس از درگذشت ابوبكر بن عبدالله بن محمد بن ابی سیرة قاضی بغداد، در ۱۶۲ ق / ۷۷۹ م آورده‌اند. در ۱۶۶ ق كه مهدی فرزند و ولیعهد خود موسی را به گرگان فرستاد، ابویوسف را با وی همراه ساخت و فرزند او یوسف را ــ كه خود فقیهی توانا بود ــ برجای پدر به قضای بغداد نشانید. | ابویوسف چندی بعد از كوفه به بغداد آمد و در روزگار خلافت مهدی عباسی (حك ۱۵۸- ۱۶۹ ق)، در بغداد منصب قضا یافت. در برخی از منابع، انتصاب ابویوسف بدین منصب را بی‌درنگ پس از درگذشت ابوبكر بن عبدالله بن محمد بن ابی سیرة قاضی بغداد، در ۱۶۲ ق / ۷۷۹ م آورده‌اند. در ۱۶۶ ق كه مهدی فرزند و ولیعهد خود موسی را به گرگان فرستاد، ابویوسف را با وی همراه ساخت و فرزند او یوسف را ــ كه خود فقیهی توانا بود ــ برجای پدر به قضای بغداد نشانید. | ||
تا زمانی كه موسی در گرگان بود، ابویوسف با او بود و منصب قضای آن سرزمین را برعهده داشت. وی در گرگان از فعالیت‌های علمی نیز باز نایستاد و از جمله كسانی كه در آنجا از او دانش آموختند، محمد بن عواد بن راشد، فرزند میزبان وی، بود كه پاسخ سؤالاتی را در فقه از وی روایت می‌كرد. | |||
آنگاه كه پیك بغداد به گرگان رسید و خبر درگذشت مهدی و به خلافت رسیدن موسی را آورد، ابویوسف همراه موسی رهسپار بغداد شد. موسی كه با لقب هادی به خلافت رسیده بود (حك ۱۶۹-۱۷۰ ق)، قضای بغداد را از نو به ابویوسف سپرد، ولی كمتر از دو سال نگذشت كه هادی وفات یافت. | آنگاه كه پیك بغداد به گرگان رسید و خبر درگذشت مهدی و به خلافت رسیدن موسی را آورد، ابویوسف همراه موسی رهسپار بغداد شد. موسی كه با لقب هادی به خلافت رسیده بود (حك ۱۶۹-۱۷۰ ق)، قضای بغداد را از نو به ابویوسف سپرد، ولی كمتر از دو سال نگذشت كه هادی وفات یافت. | ||
| خط ۷۸: | خط ۷۸: | ||
در یك داوری كلی از شخصیت سیاسی ـ اجتماعی ابویوسف، می‌توان گفت كه او فقیهی سیاستمدار بود كه با تیزهوشی و زبردستی تمام، از پیچیدگی‌های فقهی برای رهانیدن خود ودیگران از تنگناها بهره می‌جست و با نفوذ سیاسی كه در دستگاه عباسی داشت، به عنوان عاملی حساس در برخی از پیشامدهای تاریخی ایفای نقش می‌كرد و گاه نیز زشتكاری‌ها و هوسرانی‌های خلیفه و درباریان عباسی را مشروع جلوه می‌داد برپایۀ روایات، ازجمله اقدامات ماندگار ابویوسف در روزگار تصدی قضا، مرسوم ساختن لباسی خاص برای قاضیان و عالمان دینی است كه آنان را در جامعه به عنوان یك گروه مشخص اجتماعی ممتاز می‌ساخت. | در یك داوری كلی از شخصیت سیاسی ـ اجتماعی ابویوسف، می‌توان گفت كه او فقیهی سیاستمدار بود كه با تیزهوشی و زبردستی تمام، از پیچیدگی‌های فقهی برای رهانیدن خود ودیگران از تنگناها بهره می‌جست و با نفوذ سیاسی كه در دستگاه عباسی داشت، به عنوان عاملی حساس در برخی از پیشامدهای تاریخی ایفای نقش می‌كرد و گاه نیز زشتكاری‌ها و هوسرانی‌های خلیفه و درباریان عباسی را مشروع جلوه می‌داد برپایۀ روایات، ازجمله اقدامات ماندگار ابویوسف در روزگار تصدی قضا، مرسوم ساختن لباسی خاص برای قاضیان و عالمان دینی است كه آنان را در جامعه به عنوان یك گروه مشخص اجتماعی ممتاز می‌ساخت. | ||
==وفات== | ==وفات== | ||