۱۴۶٬۳۴۷
ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
Hbaghizadeh (بحث | مشارکتها) جز (Hbaghizadeh صفحهٔ ابوالعلاء عطاء بن یعقوب غزنوی رازی را بدون برجایگذاشتن تغییرمسیر به غزنوی رازی، عطاء بن یعقوب منتقل کرد) |
Hbaghizadeh (بحث | مشارکتها) بدون خلاصۀ ویرایش |
||
| (۹ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۲ کاربر نشان داده نشد) | |||
| خط ۴۲: | خط ۴۲: | ||
| وبگاه = | | وبگاه = | ||
| امضا = | | امضا = | ||
| کد مؤلف = | | کد مؤلف = AUTHORCODE85837AUTHORCODE | ||
}} | }} | ||
''' ابوالعَلاءْ عَطاءِ بْنِ یعْقوبِ غَزْنَوی | {{کاربردهای دیگر|غزنوی (ابهامزدایی)}} | ||
''' ابوالعَلاءْ عَطاءِ بْنِ یعْقوبِ غَزْنَوی رازی''' (د 491 ق / 1098 م)، ملقب به ناكوك،ادیب عمید و شاعر ذواللسانین و دبیر دورۀ دوم روزگار غزنویان. | |||
عنوان عمید كه بعضی از تذكرهها به او دادهاند، حكایت از مقام دیوانی او دارد. | عنوان عمید كه بعضی از تذكرهها به او دادهاند، حكایت از مقام دیوانی او دارد. | ||
| خط ۵۶: | خط ۵۷: | ||
==شاعران دربار== | ==شاعران دربار== | ||
ابوالعلاء با شاعران دربار غزنوی از جمله مسعود سعد سلمان (د 515 ق) و ابوالفرج رونی آشنایی داشت و از اشارات ستایشآمیزی كه مسعود سعد در اشعار خود به او كرده و از ابیاتی كه در رثای او سروده، برمیآید كه روابط میان آن دو بسیار دوستانه بوده است. | ابوالعلاء با شاعران دربار غزنوی از جمله [[مسعود سعد سلمان]] (د 515 ق) و [[ابوالفرج رونی، ابوالفرج بن مسعود|ابوالفرج رونی]] آشنایی داشت و از اشارات ستایشآمیزی كه مسعود سعد در اشعار خود به او كرده و از ابیاتی كه در رثای او سروده، برمیآید كه روابط میان آن دو بسیار دوستانه بوده است. | ||
==توانایی در ترسل== | ==توانایی در ترسل== | ||
ابوالعلاء به دو زبان فارسی و عربی شعر میگفته و نمونههایی از | ابوالعلاء به دو زبان فارسی و عربی شعر میگفته و نمونههایی از سرودههای او در تذكرهها و كتب تراجم دیده میشود. | ||
عوفی و یاقوت از دیوانهای فارسی و عربی او یاد كردهاند كه در شرق و غرب عالم اسلامی خواستاران بسیار داشته است. وی در ترسل توانایی خاص داشته و در یكی از نامههای خود كه یاقوت بخشی از آن را نقل كرده است، ممدوح و مخاطب را با الفاظ و اصطلاحات علم نحو مدح و ثنا گفته و قدرت و تبحر خود را در ادای مطالب به صورت مصنوع و مزین ابراز داشته است. | |||
[[عوفی، محمد بن محمد|عوفی]] و [[یاقوت حموی، یاقوت بن عبدالله|یاقوت]] از دیوانهای فارسی و عربی او یاد كردهاند كه در شرق و غرب عالم اسلامی خواستاران بسیار داشته است. وی در ترسل توانایی خاص داشته و در یكی از نامههای خود كه [[یاقوت حموی، یاقوت بن عبدالله|یاقوت]] بخشی از آن را نقل كرده است، ممدوح و مخاطب را با الفاظ و اصطلاحات علم نحو مدح و ثنا گفته و قدرت و تبحر خود را در ادای مطالب به صورت مصنوع و مزین ابراز داشته است. | |||
| خط ۶۹: | خط ۷۲: | ||
دو اثر به ابوالعلاء منسوب است: | دو اثر به ابوالعلاء منسوب است: | ||
1. برزونامه، | 1.برزونامه، | ||
كه منظومهای است حماسی در سرگذشت برزو پسر سهراب و در واقع مجموعهای است از افسانههای مربوط به خاندان رستم كه فردوسی به آنها نپرداخته و ظاهراً ابوالعلاء این منظومه را به عنوان ذیلی بر شاهنامه در نظر داشته است. | كه منظومهای است حماسی در سرگذشت برزو پسر سهراب و در واقع مجموعهای است از افسانههای مربوط به خاندان رستم كه [[فردوسی، ابوالقاسم|فردوسی]] به آنها نپرداخته و ظاهراً ابوالعلاء این منظومه را به عنوان ذیلی بر [[شاهنامه فردوسی (نشر قطره)|شاهنامه]] در نظر داشته است. | ||
برزونامه با بخشی از داستان سهراب، بدانسان كه در شاهنامه آمده است، آغاز میشود و در برخی موارد ابیاتی از شاهنامه را با اندك تفاوتی دربردارد. این منظومه كلامی نسبتاً پخته و استوار دارد و سبك آن نزدیك به شیوۀ فردوسی است و تا حدودی از تأثیر عناصر فرهنگ و زبان عربی بركنار مانده است. | برزونامه با بخشی از داستان سهراب، بدانسان كه در شاهنامه آمده است، آغاز میشود و در برخی موارد ابیاتی از شاهنامه را با اندك تفاوتی دربردارد. این منظومه كلامی نسبتاً پخته و استوار دارد و سبك آن نزدیك به شیوۀ فردوسی است و تا حدودی از تأثیر عناصر فرهنگ و زبان عربی بركنار مانده است. | ||
2. بیژننامه، | 2.بیژننامه، | ||
كه داستانی منظوم در احوال بیژن پسر گیو، پهلوان ایرانی است وبسیاری از ابیات آن از داستان بیژن و منیژۀ فردوسی برگرفته شده است. | كه داستانی منظوم در احوال بیژن پسر گیو، پهلوان ایرانی است وبسیاری از ابیات آن از داستان بیژن و منیژۀ فردوسی برگرفته شده است. | ||
نسخهای از این اثر بدون نام سراینده در موزۀ بریتانیا موجود است. | نسخهای از این اثر بدون نام سراینده در موزۀ بریتانیا موجود است. | ||
از اشارهای كه شاعر در آخرین بیت آن به اثر دیگرش، برزونامه میكند، معلوم میشود كه این دو اثر از یك شاعر است. | از اشارهای كه شاعر در آخرین بیت آن به اثر دیگرش، برزونامه میكند، معلوم میشود كه این دو اثر از یك شاعر است. | ||
<ref>دانشآموز، حبیبه، ج6، ص9-8</ref>. | <ref>دانشآموز، حبیبه، ج6، ص9-8</ref>. | ||
| خط ۸۹: | خط ۹۳: | ||
==منابع مقاله== | ==منابع مقاله== | ||
دانشآموز، حبیبه، | دانشآموز، حبیبه، دائرةالمعارف بزرگ اسلامی زیر نظر کاظم موسوی بجنوردی، تهران، مرکز دائرةالمعارف بزرگ اسلامی، چاپ دوم، 1377. | ||
==وابستهها== | ==وابستهها== | ||
{{وابستهها}} | |||
[[برزونامه (بخش کهن)]] | |||
[[برزونامه]] | |||
[[حماسهی برزونامه «تصحیح انتقادی داستان برزو»]] | |||
[[رده:زندگینامه]] | [[رده:زندگینامه]] | ||
[[رده:مقالات بازبینی | [[رده:مقالات بازبینی شده2 فروردین 1403]] | ||