الحث على حفظ العلم و ذكر كبار الحفاظ (تحقیق فؤاد عبدالمنعم): تفاوت میان نسخه‌ها

فؤاد در [[الحث علی حفظ العلم و ذکر کبار الحفاظ ]]، به برخی از آثاری که نام این کتاب در آن‌ها آمده است و بیانگر نسبت آن به ابن جوزی است، اشاره می‎کند؛ عالمانی مانند ابن رجب در ذیل «[[طبقات الحنابلة]]»، [[بغدادی، اسماعیل|اسماعیل بغدادی]] در «[[هدية العارفين، أسماء المؤلفين و آثار المصنفين|هدیة العارفین]]»، [[سخاوی (ابهام زدایی)|سخاوی]] در «[[الإعلان بالتوبیخ لمن ذم التاریخ]]» و [[علوجی، عبدالحمید|عبدالحمید علوجی]] در «[[مؤلفات ابن جوزی]]» در این شمارند<ref>ر.ک: [https://noorlib.ir/book/view/80766?pageNumber=21&viewType=pdf مقدمه محقق، ص21]</ref>‏.

درباره اهتمام ابن جوزی به ترغیب بر حفظ حدیث گفته‌اند که این ترغیب دو نکته اساسی را درباره «حدیث‌شناسی» در اسلام پیشنهاد‌ می‌‌کند‌. نکته نخست در باب اهمیت شفاهی‌ بودن حدیث است. در نظر ابن‌ جوزی‌، همچون‌ [دیگر] محدّثان مسلمانان، برروی‌هم، این شفاهی ‌بودن، چیزی بیشتر از فرصتی برای‌ نمایش‌ قوّت‌ حافظه بود (هرچند بی‌شک چنین هم بود)؛ زیرا تصوّر می‌شد که‌ نفس‌ وثاقت حدیث، به نقل شفاهی مستمر وابسته است. صرف نقل مکتوب (و مکتوباتی که به دست ما رسیده است، به طریق اولی) نمی‌توانست‌ از چنین اعتباری برخوردار باشد‌. نکته دوم، درباره خلأ بعدی نقل شفاهی حدیث است. ابن جوزی یک احیاگر بود؛ درست به سبب آنکه کار روزگار او بسیار‌ بر کتابت تکیه داشت، او برانگیخته شد تا بار دیگر بر ارزش حفظ و به‌یاد‌سپاری تأکید کند. این خلأ را پیش‌تر می‌توان در اولین حدیث‌هایی دید که کاربرد‌ اصطلاح‌ شفاهی «حَدَّثَ» را برای نقل مکتوب جایز شمرده بودند؛ مانند حدیثی که ابن حنبل از منصور بن المعتمد (م. 132) نقل کرده است که: «اگر به تو بنویسم، به تو گفته‌ام»<ref>ر.ک: کوک، مایکل، ص42-41</ref>‏.