البحر الذي زخر في شرح ألفية الأثر: تفاوت میان نسخه‌ها

'''البحر الذي زخر في شرح ألفية الأثر'''، نوشته جلال‌الدین ابی‌الفضل عبدالرحمن بن ابی‌بکر سیوطی (849-911ق)، شرحی بر الفیه خودش به‌ نام «نظم الدرر في علم الأثر» درباره علوم حدیث، به زبان عربی، است که ابی‌انس انیس بن احمد بن طاهر اندونوسی (آندونسی)، کار بررسی و تحقیق آن را انجام داده است.

سیوطی می‌نویسد: من در علم حدیث، الفیه‌ای سرودم و نام آن را «نظم الدرر في علم الأثر» نهادم که حاوی همه علوم ابن صلاح و زیادی‌های الفیه عراقی است، به‌همراه مطالبی که به‌مراتب، از آنها بیشتر و با نظمی سلیس و خالی از پیچیدگی و مطالب بیهوده است و این منظومه به جایی رسیده که همانند و نظیری ندارد و من دوست داشتم که شرحی مبسوط بر آن بنویسم که مقدور نشد و همین شرح عجله‌ای را اختیار کردم<ref>ر.ک: مقدمه مؤلف، ج1، ص223-225</ref>.

ارزش علمی این اثر، از آنجایی است که شرحی بر الفیه سیوطی است؛ همان الفیه‌ای که شهرتش پخش شده و نزد علما و شاگردان مشهور است و به‌واسطه آن، خواننده بر مراد سیوطی از شعرش، واقف می‌شود؛ زیرا صاحب ‌خانه، به محتویات خانه آگاه‌تر است.

کسی اشکال نکند که سیوطی کتابی دیگر در علم الحدیث دارد به ‌نام «التدريب»؛ زیرا وی «البحر» را بعد از آن تألیف کرده و مطالبی را که در آن نیست، اضافه کرده، بلکه این مطالب، در هیچ کتاب دیگری در این موضوع، وجود ندارد.

در قسمت اول، درباره علم حدیث و اهمیت آن و مطالب دیگری در این زمینه و نیز زندگی‌نامه سیوطی و در قسمت دوم، درباره صحت انتساب کتاب به سیوطی و توصیف نسخه‌های شرح و نیز نسخه‌های خطی و چاپی الفیه و روش تحقیق محقق، توضیح داده شده است<ref>ر.ک: همان، ص7-9</ref>.