نقد و ارزیابی نظریه‌ی کاریزمایی در تبیین رهبری امام خمینی: تفاوت میان نسخه‌ها

جز
جایگزینی متن - 'آن ها' به 'آن‌ها'
جز (جایگزینی متن - 'می کند' به 'می‌کند')
جز (جایگزینی متن - 'آن ها' به 'آن‌ها')
خط ۳۷: خط ۳۷:
'''دیدگاه‌هایی پیرامون تطبیق نظریه کاریزمایی بر رهبری امام خمینی(ره):'''
'''دیدگاه‌هایی پیرامون تطبیق نظریه کاریزمایی بر رهبری امام خمینی(ره):'''


اولین دسته مطالعاتی هستند که سعی کرده‌اند پدیده رهبری کاریزمایی امام را با عامل ایدئولوژی تبیین کنند: خمینیزم به رغم ابعاد مذهبی آن، جهت‌گیری مردمی شدیدی دارد که خود را در قالب پشتیبانی از برنامه های اجتماعی، مخالف با امپریالیزم و ایدئولوژی های رادیکال سکولار نشان داد. دسته دوم مطالعات آن هایی هستند که سعی دارند با رهیافت زبان شناسانه، تأثیر کاریزمای امام را در جامعه تحلیل کنند.
اولین دسته مطالعاتی هستند که سعی کرده‌اند پدیده رهبری کاریزمایی امام را با عامل ایدئولوژی تبیین کنند: خمینیزم به رغم ابعاد مذهبی آن، جهت‌گیری مردمی شدیدی دارد که خود را در قالب پشتیبانی از برنامه های اجتماعی، مخالف با امپریالیزم و ایدئولوژی های رادیکال سکولار نشان داد. دسته دوم مطالعات آن‌هایی هستند که سعی دارند با رهیافت زبان شناسانه، تأثیر کاریزمای امام را در جامعه تحلیل کنند.


آن ها استدلال می‌کنند که امام از نمادهای اسلامی مانند شهید و شهادت در پیام های خود استفاده کرده و مردم را به همانندسازی و تعهد قوی به آن نمادها کشانده است.
آن‌ها استدلال می‌کنند که امام از نمادهای اسلامی مانند شهید و شهادت در پیام های خود استفاده کرده و مردم را به همانندسازی و تعهد قوی به آن نمادها کشانده است.


مطالعات دسته سوم مطالعاتی هستند که بین رهبری امام و سنت های دینی، ارتباط برقرار کرده‌اند. موضوع محوری این مطالعات آن است که سنت های دینی در اسلام، الگوهایی از روابط اقتداری مقدس را برجای گذاشته است و امام با تجسم آن سنت ها در خود، هاله ای کاریزمایی یافته است.
مطالعات دسته سوم مطالعاتی هستند که بین رهبری امام و سنت های دینی، ارتباط برقرار کرده‌اند. موضوع محوری این مطالعات آن است که سنت های دینی در اسلام، الگوهایی از روابط اقتداری مقدس را برجای گذاشته است و امام با تجسم آن سنت ها در خود، هاله ای کاریزمایی یافته است.


اینک به بررسی اجمالی دیدگاه‌ها و نقد آن ها خواهیم پرداخت:  
اینک به بررسی اجمالی دیدگاه‌ها و نقد آن‌ها خواهیم پرداخت:  


در اینجا، به دنبال اثبات نکته ای هستیم که نظریه کاریزمایی وبر از جوانب مختلف دارای ضعف ها و ابهامات فراوانی است و درحقیقت نظریه ای بی اصل و بنیان است.
در اینجا، به دنبال اثبات نکته ای هستیم که نظریه کاریزمایی وبر از جوانب مختلف دارای ضعف ها و ابهامات فراوانی است و درحقیقت نظریه ای بی اصل و بنیان است.
خط ۸۹: خط ۸۹:
2-رهبری استثنایی در انقلابی استثنایی: رهبری بی مانند امام، انقلاب کم نظیری را هدایت کرد که خود ایشان به صراحت، تمام آن را مؤید به تأئیدات غیبی الهی و غیرقابل مقایسه با سایر انقلاب ها به شمار آورده اند؛ ایشان با رهبری انقلاب عظیم اسلامی سه مرحله را در این انقلاب محقق کرده‌اند: ابتدا طرح نویی را به عنوان یک تئوریسین و صاحب دکترین در مقابل تمام مکاتب و سیستم‌های حاکم بر جهان بعنوان طرح حکومت اسلامی در سال 1348 مطرح کرد. سپس این آموزه را پس از انقلاب اسلامی1357، با تأسیس جمهوری اسلامی عینیت بخشید و در نهایت در طول یک دهه رهبری در مرحله سوم، بازسازی حکومت اسلامی را شخصا به انجام رساند.
2-رهبری استثنایی در انقلابی استثنایی: رهبری بی مانند امام، انقلاب کم نظیری را هدایت کرد که خود ایشان به صراحت، تمام آن را مؤید به تأئیدات غیبی الهی و غیرقابل مقایسه با سایر انقلاب ها به شمار آورده اند؛ ایشان با رهبری انقلاب عظیم اسلامی سه مرحله را در این انقلاب محقق کرده‌اند: ابتدا طرح نویی را به عنوان یک تئوریسین و صاحب دکترین در مقابل تمام مکاتب و سیستم‌های حاکم بر جهان بعنوان طرح حکومت اسلامی در سال 1348 مطرح کرد. سپس این آموزه را پس از انقلاب اسلامی1357، با تأسیس جمهوری اسلامی عینیت بخشید و در نهایت در طول یک دهه رهبری در مرحله سوم، بازسازی حکومت اسلامی را شخصا به انجام رساند.


3-مقام مرجعیت شیعی اًمام، متمایز از رهبران: قدرت روحانیون قابل قیاس و برابری با قدرت رهبران سیاسی نیست و امام نیز از این قدرت به نحو احسن در اعمال رهبری خویش سود جست؛ در سیره نظری و عملی [[موسوی خمینی، سید روح‌الله|امام خمینی(ره)]]  نیز مرجعیت، ضامن توفیق رهبری در بسیج مردم به شمار آمده است. آنجا که حکم خدا را برای مردم بیان می‌کند مورد اعتماد کامل آن هاست، لذا می‌تواند با سهولت بیشتری مردم را به صحنه بکشاند.
3-مقام مرجعیت شیعی اًمام، متمایز از رهبران: قدرت روحانیون قابل قیاس و برابری با قدرت رهبران سیاسی نیست و امام نیز از این قدرت به نحو احسن در اعمال رهبری خویش سود جست؛ در سیره نظری و عملی [[موسوی خمینی، سید روح‌الله|امام خمینی(ره)]]  نیز مرجعیت، ضامن توفیق رهبری در بسیج مردم به شمار آمده است. آنجا که حکم خدا را برای مردم بیان می‌کند مورد اعتماد کامل آن‌هاست، لذا می‌تواند با سهولت بیشتری مردم را به صحنه بکشاند.


4-رهبری مصلح با تفکر جهانی، نه محصور در زوایای تنگ قومی، نژادی، حزبی و طبقاتی: [[موسوی خمینی، سید روح‌الله|امام خمینی(ره)]]  عامل وحدت را نه در طبقه یا قشر اجتماعی می‌دانستند و نه در قومیت. ایشان یگانه عالم وحدت را در تمسک به آیین توحیدی اسلام تلقی می کردند.
4-رهبری مصلح با تفکر جهانی، نه محصور در زوایای تنگ قومی، نژادی، حزبی و طبقاتی: [[موسوی خمینی، سید روح‌الله|امام خمینی(ره)]]  عامل وحدت را نه در طبقه یا قشر اجتماعی می‌دانستند و نه در قومیت. ایشان یگانه عالم وحدت را در تمسک به آیین توحیدی اسلام تلقی می کردند.
خط ۱۰۳: خط ۱۰۳:
9-استبدادستیزی، نقد و انتقادپذیری، قانون گرایی
9-استبدادستیزی، نقد و انتقادپذیری، قانون گرایی


10-نگرش الهی و مدنی و نه توده ای به مردم: یکی از مهم‌ترین دستاوردهای سیاسی عرفان امام، اعتماد و خوش بینی به هدایت کلیه انسان ها و شعور و استعداد آن ها در درک و رهروی حق است. ایشان در خلال نهضت، از بلوغ فکری شگفت آور مردم و مجاهدت های آن ها در نهضت ستایش کرد و بارها همه تکریم خود را نثار آن ها نمود.<ref> ر.ک: بی‌نام، ص30-32</ref>
10-نگرش الهی و مدنی و نه توده ای به مردم: یکی از مهم‌ترین دستاوردهای سیاسی عرفان امام، اعتماد و خوش بینی به هدایت کلیه انسان ها و شعور و استعداد آن‌ها در درک و رهروی حق است. ایشان در خلال نهضت، از بلوغ فکری شگفت آور مردم و مجاهدت های آن‌ها در نهضت ستایش کرد و بارها همه تکریم خود را نثار آن‌ها نمود.<ref> ر.ک: بی‌نام، ص30-32</ref>


==پانویس ==
==پانویس ==