پرش به محتوا

نگاهی دوباره به تربیت اسلامی: تفاوت میان نسخه‌ها

جز
جایگزینی متن - ')ر' به ') ر'
جز (جایگزینی متن - 'بین المللی' به 'بین‌المللی ')
برچسب‌ها: ویرایش همراه ویرایش از وبگاه همراه
جز (جایگزینی متن - ')ر' به ') ر')
برچسب‌ها: ویرایش همراه ویرایش از وبگاه همراه
خط ۳۷: خط ۳۷:
ب) ويژگي هاى عمومى انسان: توجه به اين ويژگيها‌‌‌‌‌‌، رهيافتى است به شناخت انسان و تا انداز هاى به پيش‌بينى انسان عينى و متحصل مى‌انجامد و در بحث هاى آينده بسيار مهم مى‌افتد‌‌‌‌‌‌. اين ويژگيها عبارتند از: تأثير ظاهر بر باطن‌‌‌‌‌‌، تأثير باطن بر ظاهر‌‌‌‌‌‌، ظهور تدريجى شاکله‌‌‌‌‌‌، تأثير شرايط بر انسان‌‌‌‌‌‌، مقاومت و تأثيرگذارى بر شرايط‍‌‌‌‌‌‌‌، جذبه حسن و احسان‌‌‌‌‌‌، وسعت هاى وجودى گوناگون‌‌‌‌‌‌، کرامت‌‌‌‌‌‌، انديشه‌ورزى‌‌‌‌‌‌، آشنايى و بيگانگى با خدا‌‌‌‌‌‌، ضعف‌‌‌‌‌‌، دلبستگى‌‌‌‌‌‌، آزمندى و شتاب‌‌‌‌‌‌.  
ب) ويژگي هاى عمومى انسان: توجه به اين ويژگيها‌‌‌‌‌‌، رهيافتى است به شناخت انسان و تا انداز هاى به پيش‌بينى انسان عينى و متحصل مى‌انجامد و در بحث هاى آينده بسيار مهم مى‌افتد‌‌‌‌‌‌. اين ويژگيها عبارتند از: تأثير ظاهر بر باطن‌‌‌‌‌‌، تأثير باطن بر ظاهر‌‌‌‌‌‌، ظهور تدريجى شاکله‌‌‌‌‌‌، تأثير شرايط بر انسان‌‌‌‌‌‌، مقاومت و تأثيرگذارى بر شرايط‍‌‌‌‌‌‌‌، جذبه حسن و احسان‌‌‌‌‌‌، وسعت هاى وجودى گوناگون‌‌‌‌‌‌، کرامت‌‌‌‌‌‌، انديشه‌ورزى‌‌‌‌‌‌، آشنايى و بيگانگى با خدا‌‌‌‌‌‌، ضعف‌‌‌‌‌‌، دلبستگى‌‌‌‌‌‌، آزمندى و شتاب‌‌‌‌‌‌.  
فصل دوم‌‌‌‌‌‌. مفهومشناسى در باب تربيت: اصطلاح تربيت اسلامى‌‌‌‌‌‌، براى نشان دادن طرح اسلام در ساخت و پرداخت انسان به کار مى‌رود‌‌‌‌‌‌. تربيت اگر از ريشۀ (ربو) باشد اين طرح را نمى‌رساند زيرا‌‌‌‌‌‌، در قرآن‌‌‌‌‌‌، تربيت به معناى بزرگ کردن و پرورش جسمى آمده است‌‌‌‌‌‌.  
فصل دوم‌‌‌‌‌‌. مفهومشناسى در باب تربيت: اصطلاح تربيت اسلامى‌‌‌‌‌‌، براى نشان دادن طرح اسلام در ساخت و پرداخت انسان به کار مى‌رود‌‌‌‌‌‌. تربيت اگر از ريشۀ (ربو) باشد اين طرح را نمى‌رساند زيرا‌‌‌‌‌‌، در قرآن‌‌‌‌‌‌، تربيت به معناى بزرگ کردن و پرورش جسمى آمده است‌‌‌‌‌‌.  
از کاوش در قرآن برمى‌آيد که اصطلاح تربيت اسلامى را با توجه به واژۀ(رب و ربوبيت)که دربردارندۀ مفهوم مالکيت و تدبير است‌‌‌‌‌‌، مى‌توان معنا کرد‌‌‌‌‌‌؛ بنابراين تربيت اسلامى‌‌‌‌‌‌؛ يعنى‌‌‌‌‌‌، شناخت اينکه خداوند رب يگانه انسان و جهان است و بايد او را رب خويش برگزيد و به ربوبيت او تن داد و از ربوبيت جز او تن زد‌‌‌‌‌‌. عناصر اصلى اين تعريف‌‌‌‌‌‌، شناخت‌‌‌‌‌‌، انتخاب و عمل است‌‌‌‌‌‌. با توجه به اين سه عنصر‌‌‌‌‌‌، روشن است که کودکى در اين تعريف نمى‌گنجد و بايد آن را دورۀ تمهيدى تربيت دانست‌‌‌‌‌‌. جان سخن اينکه‌‌‌، مفاهيم ربيت و ربوبيت که از ريشه(رب ب)برمى‌آيند‌‌‌‌‌‌، براى نشان دادن ويژگي هاى تربيت اسلامى‌‌‌‌‌‌، از مفهوم تربيت از ريشه(رب و)رساتر و مناسبتر است‌‌‌‌‌‌.  
از کاوش در قرآن برمى‌آيد که اصطلاح تربيت اسلامى را با توجه به واژۀ(رب و ربوبيت)که دربردارندۀ مفهوم مالکيت و تدبير است‌‌‌‌‌‌، مى‌توان معنا کرد‌‌‌‌‌‌؛ بنابراين تربيت اسلامى‌‌‌‌‌‌؛ يعنى‌‌‌‌‌‌، شناخت اينکه خداوند رب يگانه انسان و جهان است و بايد او را رب خويش برگزيد و به ربوبيت او تن داد و از ربوبيت جز او تن زد‌‌‌‌‌‌. عناصر اصلى اين تعريف‌‌‌‌‌‌، شناخت‌‌‌‌‌‌، انتخاب و عمل است‌‌‌‌‌‌. با توجه به اين سه عنصر‌‌‌‌‌‌، روشن است که کودکى در اين تعريف نمى‌گنجد و بايد آن را دورۀ تمهيدى تربيت دانست‌‌‌‌‌‌. جان سخن اينکه‌‌‌، مفاهيم ربيت و ربوبيت که از ريشه(رب ب)برمى‌آيند‌‌‌‌‌‌، براى نشان دادن ويژگي هاى تربيت اسلامى‌‌‌‌‌‌، از مفهوم تربيت از ريشه(رب و) رساتر و مناسبتر است‌‌‌‌‌‌.  


فصل سوم‌‌‌‌‌‌. اهداف تربيتى: در اين فصل واژه‌هايى که اهداف را نشان مى‌دهند از قرآن برگرفته شده و ياد شده است که اين واژگان برخى با هم رابطۀ طولى دارند و برخى پيوند عرضى‌‌‌‌‌‌؛ به ديگر سخن‌‌‌‌‌‌، اهداف با هم رابطه طولى و يا عرضى دارند‌‌‌‌‌‌. اهداف طولى را هدف هاى غايى و هدف هاى عرضى را اهداف واسط هاى مى‌نامند‌‌‌‌‌‌. هريک از هدف هاى عرضى يا واسط هاى‌‌‌‌‌‌، به شأنى از شئون انسان ناظر است‌‌‌‌‌‌؛ ولى اهداف غايى به شأن ويژ هاى اختصاص ندارند‌‌‌‌‌‌.  
فصل سوم‌‌‌‌‌‌. اهداف تربيتى: در اين فصل واژه‌هايى که اهداف را نشان مى‌دهند از قرآن برگرفته شده و ياد شده است که اين واژگان برخى با هم رابطۀ طولى دارند و برخى پيوند عرضى‌‌‌‌‌‌؛ به ديگر سخن‌‌‌‌‌‌، اهداف با هم رابطه طولى و يا عرضى دارند‌‌‌‌‌‌. اهداف طولى را هدف هاى غايى و هدف هاى عرضى را اهداف واسط هاى مى‌نامند‌‌‌‌‌‌. هريک از هدف هاى عرضى يا واسط هاى‌‌‌‌‌‌، به شأنى از شئون انسان ناظر است‌‌‌‌‌‌؛ ولى اهداف غايى به شأن ويژ هاى اختصاص ندارند‌‌‌‌‌‌.