پرش به محتوا

دیوان کمال‌الدین مسعود خجندی: تفاوت میان نسخه‌ها

بدون خلاصۀ ویرایش
(صفحه‌ای تازه حاوی «{{جعبه اطلاعات کتاب | تصویر =NUR111641J1.jpg | عنوان = دیوان کمال الدین مسعود خجندی | عنوان‌های دیگر = دیوان کمال خجندی | پدیدآورندگان | پدیدآوران = کمال خجندی، مسعود (نويسنده) ش‍ی‍دف‍ر، ک‌ (محقق) براگینسکی، یوسیف سامویلوویچ ( سایر) |زبان | ز...» ایجاد کرد)
 
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۳۰: خط ۳۰:
در طبع متن انتقادی این دیوان، شش نسخه از این کتاب، مورد استفاده قرار گرفته و بدین ترتیب، دیوان حاضر، کامل‌ترین و جامع‌ترین دیوان کمال خجندی است که شامل 978 غزل، 4 قصیده، 101 قطعه، یک مستزاد، 27 رباعی، یک مثنوی، 11 معما و 7 تک‌بیت می‌باشد که مجموعا 7335 بیت شمرده شده است. از بررسی نسخ خطی کتاب، معلوم می‌شود که دیوان غزل‌های خجندی، در حیات او مرتب و تدوین شده است و ازاین‌روی، بدیهی است که ترتیب و تدوین آنها مربوط به سال‌های مختلف حیات شاعر باشد<ref>ر.ک: مقدمه، ج1، ص3-8</ref>.
در طبع متن انتقادی این دیوان، شش نسخه از این کتاب، مورد استفاده قرار گرفته و بدین ترتیب، دیوان حاضر، کامل‌ترین و جامع‌ترین دیوان کمال خجندی است که شامل 978 غزل، 4 قصیده، 101 قطعه، یک مستزاد، 27 رباعی، یک مثنوی، 11 معما و 7 تک‌بیت می‌باشد که مجموعا 7335 بیت شمرده شده است. از بررسی نسخ خطی کتاب، معلوم می‌شود که دیوان غزل‌های خجندی، در حیات او مرتب و تدوین شده است و ازاین‌روی، بدیهی است که ترتیب و تدوین آنها مربوط به سال‌های مختلف حیات شاعر باشد<ref>ر.ک: مقدمه، ج1، ص3-8</ref>.


خـجندی از بزرگان شعرای عارف‌مشرب دوره تیموری و از معاصران حافظ و شاه نعمت‌الله‌ ولی بوده است و چنان‌که از دیـوان شعر و تحقیق در سبک سخن او برمی‌آید، ظاهرا به وحدت وجود‌ و اصول و مبانی تصوف و عرفان‌ اعتقاد‌ داشته و غـزلیات و اشعاری در همین‌باره سروده اسـت؛ از جـمله در غزلی چنین گفته:
خجندی از بزرگان شعرای عارف‌مشرب دوره تیموری و از معاصران حافظ و شاه نعمت‌الله‌ ولی بوده است و چنان‌که از دیوان شعر و تحقیق در سبک سخن او برمی‌آید، ظاهرا به وحدت وجود‌ و اصول و مبانی تصوف و عرفان‌ اعتقاد‌ داشته و غزلیات و اشعاری در همین‌باره سروده است؛ از جمله در غزلی چنین گفته:
'''قطره‌‌ای قطره ز دریا، چو به ساحل‌هایی‌
'''قطره‌‌ای قطره ز دریا، چو به ساحل‌هایی‌
گر به دریا برسی قطره نی‌ای دریایی'''
گر به دریا برسی قطره نی‌ای دریایی'''
خط ۳۶: خط ۳۶:
ورنه بی‌خویشی اگر با همه‌ای تنهایی'''<ref>ر.ک: فرزام، حمید، ص482</ref>.
ورنه بی‌خویشی اگر با همه‌ای تنهایی'''<ref>ر.ک: فرزام، حمید، ص482</ref>.


در بسیاری‌ از‌ اشعار‌ و غزل‌های کمال، کشش و جذبه و عشق عارفانه نمودار بوده<ref>ر.ک: همان، ص483</ref> و در دیوان وی، اشعاری یافت می‌شود‌ کـه‌ حـاکی از ارادت و اخلاص او به‌ عارفان بزرگ ادوار پیشین‌ است‌<ref>ر.ک: همان، ص485</ref>.
در بسیاری‌ از‌ اشعار‌ و غزل‌های کمال، کشش و جذبه و عشق عارفانه نمودار بوده<ref>ر.ک: همان، ص483</ref> و در دیوان وی، اشعاری یافت می‌شود‌ که‌ حاکی از ارادت و اخلاص او به‌ عارفان بزرگ ادوار پیشین‌ است‌<ref>ر.ک: همان، ص485</ref>.


حق این است که خجندی، اگرچه در زمره شعرای طراز اول نیست، ولی بر اثر ذوق خاص عرفانی و تتبع در دیوان بزرگان شعرای‌ پیشین مانند نظامی، عطار، کمال‌الدین اسماعیل اصفهانی، مولوی، سعدی، امیرخسرو و امیرحسن دهلوی، بـه‌ویژه تـوجه به ‌سبک سـخن بعضی از شاعران نامدار معاصر خویش چون حافظ شیرازی، سلمان ساوجی و عماد‌ فقیه‌ کرمانی‌، شعرش طبعا نغز و دل‌نـشین و حاوی نکات و مضامین تازه و اصطلاحات بدیع و جالب است که پس از گذشت قرن‌ها هـنوز هـم کـم‌وبیش، به‌عنوان مثل در سخن فارسی به‌کار می‌رود<ref>ر.ک: همان، ص487</ref>.
حق این است که خجندی، اگرچه در زمره شعرای طراز اول نیست، ولی بر اثر ذوق خاص عرفانی و تتبع در دیوان بزرگان شعرای‌ پیشین مانند نظامی، عطار، کمال‌الدین اسماعیل اصفهانی، مولوی، سعدی، امیرخسرو و امیرحسن دهلوی، به‌ویژه توجه به ‌سبک سخن بعضی از شاعران نامدار معاصر خویش چون حافظ شیرازی، سلمان ساوجی و عماد‌ فقیه‌ کرمانی‌، شعرش طبعا نغز و دل‌نشین و حاوی نکات و مضامین تازه و اصطلاحات بدیع و جالب است که پس از گذشت قرن‌ها هنوز هم کم‌وبیش، به‌عنوان مثل در سخن فارسی به‌کار می‌رود<ref>ر.ک: همان، ص487</ref>.


==پانویس==
==پانویس==