پرش به محتوا

واصل بن عطاء: تفاوت میان نسخه‌ها

۲٬۵۹۵ بایت اضافه‌شده ،  ‏۱۸ مهٔ ۲۰۲۳
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۵۳: خط ۵۳:


وى به مقام والاى مولا [[امام علی علیه‌السلام|امیرمؤمنان على علیه‌السّلام]] پاى بند بود و بر دیگران مقدم مى‌داشت و اصول مذهب تشیع را از جمله قول به رجعت را پذیرفته بود. شرح حال او را [[علم‌الهدی، علی بن حسین|سید مرتضى علم‌الهدى]] و دیگر بزرگان اهل تحقیق آورده‌اند<ref>معرفت، محمدهادی، ج1، ص416</ref>.
وى به مقام والاى مولا [[امام علی علیه‌السلام|امیرمؤمنان على علیه‌السّلام]] پاى بند بود و بر دیگران مقدم مى‌داشت و اصول مذهب تشیع را از جمله قول به رجعت را پذیرفته بود. شرح حال او را [[علم‌الهدی، علی بن حسین|سید مرتضى علم‌الهدى]] و دیگر بزرگان اهل تحقیق آورده‌اند<ref>معرفت، محمدهادی، ج1، ص416</ref>.
==واصل بنیان‌گذار مکتب معتزله==
اعتزال به معنای کناره‌گیری و دوری گزیدن برخی از برخی دیگر است.
در پیدایش معتزله و واصل بن عطا به طور معمول به یک جریان تاریخی خاص اشاره می‌شود؛ همچنان که ذکر شد واصل از شاگردان حسن بصری بود. روزی شخصی وارد درس حسن بصری شد و گفت: ‌ای پیشوای دین! در زمان ما گروهی هستند که مرتکبین گناهان کبیره را کافر می‌دانند و بر این باورند که اگر کسی گناه کبیره‌ای را مرتکب شود از دین اسلام خارج شده و کافر گردیده است. گروهی از خوارج این باور را پذیرفته‌اند. در مقابل گروهی دیگر بر این پندارند که مرتکبین گناه کبیره به ایمان‌شان ضرری وارد نمی‌شود. آنان گناهکاران را امیدوار می‌کنند. آنان عمل را رکنی از ایمان نمی‌دانند و عقیده دارند که هیچ معصیتی به ایمان آسیب نمی‌رساند همانگونه که هیچ طاعتی با وجود کفر نفعی ندارد.
مرجئه ابن عقیده را بیان می‌کنند. حال عقیده و نظر شما در این مورد چیست؟
حسن بصری مرتکب کبیره را منافق خواند، امّا واصل بر این عقیده بود که مرتکب کبیره را نمی‌توان کافر خواند چون او به توحید اقرار کرده و برخی صفات حمیده را نیز داراست، بلکه فاسق است و فسق حد وسط میان ایمان و کفر است و چون در قیامت انسان‌ها یا اهل شقاوتند و یا سعادت، فاسق اگر بدون توبه بمیرد، در دوزخ مخلّد خواهد بود. این نظریه به «منزلة بین المنزلتین» شهرت یافت. واصل بن عطا این را گفت. از جای خود برخواست و در گوشه از مسجد، کنار ستونی برای جمعی از شاگردان حسن بصری به تقریر جواب خود پرداخت.
بعد از این جریان، حسن بصری گفت: «اعتزل عنا واصل»؛ واصل از ما کناره گرفت. از این جا بود که واصل بن عطا و اصحابش را معتزله نام نهادند.<ref>پایگاه پژوهه</ref>. 


==وفات==
==وفات==