۸۳٬۴۵۰
ویرایش
Hbaghizadeh (بحث | مشارکتها) بدون خلاصۀ ویرایش |
Hbaghizadeh (بحث | مشارکتها) بدون خلاصۀ ویرایش |
||
خط ۲۶: | خط ۲۶: | ||
}} | }} | ||
'''ألتلويحات اللوحية و العرشية'''، نوشته شهابالدين يحيى بن حبش سهروردى(587-549ق) مشهور به شیخ | '''ألتلويحات اللوحية و العرشية'''، نوشته [[سهروردی، یحیی بن حبش|شهابالدين يحيى بن حبش سهروردى]](587-549ق) مشهور به [[سهروردی، یحیی بن حبش|شیخ اشراق]]، از برجستهترين چهرههاى حكمت اسلامى و فرهنگ ايرانزمين است. | ||
این اثر فلسفی در سه بخش منطق، طبیعیات و الهیات با مقدمه و تصحیح [[حبیبی، نجفقلی|نجفقلی حبیبی]](متولد 1320ش) عرضه شده است. | |||
اهل فن، این کتاب را همواره بزرگ میشمردهاند؛ مثلا [[صدرالدین شیرازی، محمد بن ابراهیم|ملاصدرا]] عبارتهای آن را در اسفار اربعه و برخی دیگر از آثارش نقل کرده است.<ref>ر.ک: همان، ص10</ref>[[سهروردی، یحیی بن حبش|سهروردی]]، خود نیز این کتاب را بزرگ شمرده و در بیشتر آثار فلسفیاش از آن یاد کرده است؛<ref>ر.ک: همان، ص9</ref> | |||
او در مقدمه بخش الهیات آن میگوید: در تلویحات فقط به دیدگاههای مشهور بسنده نکرده است. بلکه، آنها را منقح نموده و لبّ قاعدههای معلم اول را بیان نموده است. [[سهروردی، یحیی بن حبش|سهروردی]] در پایان کتاب بهصراحت میگوید که با فهم آن، به کتاب دیگری در این فن نیازی نیست. او از منابعی مانند «البصائر النصیریه» و «رسالۀ سنجریه» اثر [[ابن سهلان ساوی، عمر بن سهلان|قاضی ابن سهلان ساوی]] بهره جسته و بهنقد آنها نیز پرداخته است.<ref>ر.ک: همان، ص10</ref> | |||
سهروردی در التلویحات سخت، متأثر از الاشارات و التنبیهات ابنسینا بوده است؛ مثلا در منطق، شیوۀ دوبخشی آن را پذیرفته است.<ref>ر.ک: همان، ص10</ref>همچنین، در بخش «طبیعیات»، بیشتر پیرو کتاب شفاء و نجات ابنسینا است.<ref>ر.ک: همان، ص11</ref>ازاینرو، کتاب التلویحات به سه بخش اصلی منطق، طبیعیات و الهیات تقسیم شده است. مصحح کتاب(حبیبی) در مقدمهاش توضیح مبسوطی از محتوای بخشهای سهگانه آن داده است <ref>ر.ک: مقدمه محقق، ص37-12</ref> | متن کتاب، فشرده و مجمل نوشته شده است؛ بهویژه آنکه عبارتها در اواخر کتاب رمزگونه نگاشته شدهاند؛ در واقع، [[سهروردی، یحیی بن حبش|سهروردی]] این اثر را بهمنزلهٔ «لواحق»، برای تکمیل و تبیین دیدگاههایش در کتاب المقاومات نوشته است؛ بهعبارتدیگر، التلویحات بهمنزلهٔ متن و خلاصۀ «المشارع» و «المطارحات» است.<ref>ر.ک: همان، ص11</ref>این اثر، گرچه به روش کتابهای مرسوم «مشائی» است، اما لطائفی از حکمت اشراقی نیز در آن آمده است؛ بهویژه آنکه در اواخر الهیات، نکتههایی از اندیشه اشراقیاش را کوتاه و با رمز بیان کرده است.<ref>ر.ک: همان، ص10</ref> | ||
[[سهروردی، یحیی بن حبش|سهروردی]] در التلویحات سخت، متأثر از الاشارات و التنبیهات ابنسینا بوده است؛ مثلا در منطق، شیوۀ دوبخشی آن را پذیرفته است.<ref>ر.ک: همان، ص10</ref>همچنین، در بخش «طبیعیات»، بیشتر پیرو کتاب شفاء و نجات [[ابن سینا، حسین بن عبدالله|ابنسینا]] است.<ref>ر.ک: همان، ص11</ref>ازاینرو، کتاب التلویحات به سه بخش اصلی منطق، طبیعیات و الهیات تقسیم شده است. مصحح کتاب(حبیبی) در مقدمهاش توضیح مبسوطی از محتوای بخشهای سهگانه آن داده است <ref>ر.ک: مقدمه محقق، ص37-12</ref> | |||
ساختار کتاب در هر بخش با عنوانهای «فن، مرصد، مورد و تلویح» سامانیافته است؛ بخش منطق دارای شش «مرصد»: ایساغوجی، فی القول الشارح، فی الترکیب الخبری، فی جهات القضایا، فی ترکیب الحجج و فی البرهان؛ بخش طبیعیات شامل چهار «مرصد»: فی اُمور تعمّ الاجسام، فی بسائط الاجسام، فی المزاج و الترکیب و الآثار العلویة و فی النفوس؛ و بخش الهیات دارای یک «مقدمه» (فی تقاسیم الحکمة) و پنج «مورد»: فی واجب الوجود، فی المبادی و الغایات، فی کلام فی التجرد عن المادة و الادراک و العنایة، فی النبوات و الآیات و المنامات و مرصاد عرشی است. | ساختار کتاب در هر بخش با عنوانهای «فن، مرصد، مورد و تلویح» سامانیافته است؛ بخش منطق دارای شش «مرصد»: ایساغوجی، فی القول الشارح، فی الترکیب الخبری، فی جهات القضایا، فی ترکیب الحجج و فی البرهان؛ بخش طبیعیات شامل چهار «مرصد»: فی اُمور تعمّ الاجسام، فی بسائط الاجسام، فی المزاج و الترکیب و الآثار العلویة و فی النفوس؛ و بخش الهیات دارای یک «مقدمه» (فی تقاسیم الحکمة) و پنج «مورد»: فی واجب الوجود، فی المبادی و الغایات، فی کلام فی التجرد عن المادة و الادراک و العنایة، فی النبوات و الآیات و المنامات و مرصاد عرشی است. | ||
سهروردی در بخش طبیعیات و الهیات از شیوه پرسشوپاسخ بهره برده که برای تعلیم مباحث فلسفی سودمند است. پایانبخش کتاب نمایهای است که دسترسی به مضامین کتاب را برای خوانندگان آسانتر میسازد.<ref>ر.ک: همان، ص12</ref>او در تلویحات، اصطلاحهای ویژۀ خودش را مانند «رمز عرشی»، «قسطاس»، «مرصاد»، «مرصاد عرشی»، «تلویح» و «بحث و تحصیل» به کار برده است که حکیمان پس از وی مانند ملاصدرا آنها را به کار گرفتهاند.<ref>ر.ک: همان، ص11</ref> | [[سهروردی، یحیی بن حبش|سهروردی]] در بخش طبیعیات و الهیات از شیوه پرسشوپاسخ بهره برده که برای تعلیم مباحث فلسفی سودمند است. پایانبخش کتاب نمایهای است که دسترسی به مضامین کتاب را برای خوانندگان آسانتر میسازد.<ref>ر.ک: همان، ص12</ref>او در تلویحات، اصطلاحهای ویژۀ خودش را مانند «رمز عرشی»، «قسطاس»، «مرصاد»، «مرصاد عرشی»، «تلویح» و «بحث و تحصیل» به کار برده است که حکیمان پس از وی مانند ملاصدرا آنها را به کار گرفتهاند.<ref>ر.ک: همان، ص11</ref> | ||
شیوۀ تصحیح و معرفی نسخهها | شیوۀ تصحیح و معرفی نسخهها | ||
این اثر بر مبنای نسخههای خطی معتبر از «شرح تلویحات ابن کمونه» و یک نسخۀ قدیمی از متن تلویحات فراهم آمده است؛ این متون در کتابخانههای مجلس شورای اسلامی و آستان قدس رضوی، دانشگاه تهران (ایران)، احمد ثالث (ترکیه) و متن انتخابی هانری کربن است. مبحثهای این نسخهها هرکدام، برای خود معتبرند و چون این نسخهها نارساییهایی را همچون افتادگی در واژهها دارند، هیچکدامشان اصل قرارداده نشدهاند. برای همین، اثر حاضر باتوجهبه منبعهای گوناگون تدوین شده است.<ref>ر.ک: همان، ص39-37</ref>محقق گاهی عنوانهای فرعی را از خود، ذیل عنوان کلی کتاب افزوده است. همچنین، از قاعدههای سجاوندی در تدوین متن و اعرابگذاری واژههای عربی نیز بهره گرفته است.<ref>ر.ک: همان، ص40-39</ref> فهرست آیهها، حدیثها، کسان، گروهها، اصطلاحها، کتابها و منبعها پایانبخش کتاب است. | این اثر بر مبنای نسخههای خطی معتبر از «شرح تلویحات ابن کمونه» و یک نسخۀ قدیمی از متن تلویحات فراهم آمده است؛ این متون در کتابخانههای مجلس شورای اسلامی و آستان قدس رضوی، دانشگاه تهران (ایران)، احمد ثالث (ترکیه) و متن انتخابی هانری کربن است. مبحثهای این نسخهها هرکدام، برای خود معتبرند و چون این نسخهها نارساییهایی را همچون افتادگی در واژهها دارند، هیچکدامشان اصل قرارداده نشدهاند. برای همین، اثر حاضر باتوجهبه منبعهای گوناگون تدوین شده است.<ref>ر.ک: همان، ص39-37</ref>محقق گاهی عنوانهای فرعی را از خود، ذیل عنوان کلی کتاب افزوده است. همچنین، از قاعدههای سجاوندی در تدوین متن و اعرابگذاری واژههای عربی نیز بهره گرفته است.<ref>ر.ک: همان، ص40-39</ref> فهرست آیهها، حدیثها، کسان، گروهها، اصطلاحها، کتابها و منبعها پایانبخش کتاب است. | ||