آرزوی وصال: تفاوت میان نسخه‌ها

در همین بخش فهرستی اندک ولی گویا از کسانی آورده می‌شود که در اوج بالندگی در فلسفه و عرفان در عین حال پرسشی پر تکرار و مستمر از چیستی و کیستی خود و عالم دارند که در این بین می‌توان از این افراد نامور یاد کرد: [[ بایزید بسطامی]]، [[ابن سینا]]، [[فارابی، محمد بن محمد|ابونصر فارابی]]، [[شیخ اشراق]]، [[ابوحامد غزالی]]، [[عین القضاة همدانی]]، [[نجم‌الدین کبری]]، [[مولانا]] و دیگران. در انتهای این بخش می‌خوانیم: انسانی که «خود» را به خوبی می‌شناسد و از حقیقت و رازهای نهفته‌ی خود با خبر است بهتر می‌داند که: چه بکند، به کجا برود، از کجا برود، و چگونه برود. این خودشناسی، مقدّمه‌ای از برای ارتباط یافتن با عالم بالاست. چه آدمِ مرغ صفت که بالایی است و ساخته و پرداخته‌ی دست خداست و از لحاظ باطنی ساکن عالم ملکوت است. ارتباط او بیشتر باید با عالم بالا باشد، نه خاک. خاک جایگاه موقّت اوست. پس باید بپرد و در آسمانها طیران و پرواز نماید. و بداند که: «ما زبالاییم و بالا می‌رویم»<ref>متن، صص 18-17</ref>.

بخش دوّم به گنج مخفی تعبیر شده است، گنج مخفی اشاره به حدیث قدسی<ref>متن، ص 20</ref>. مشهوری دارد که عارفان عموماً از آن سخن گفته و برخی نیز شرحی بر آن نوشته‌اند. مراد از آن نیز معرفت یافتن انسان از خدا به قدر وسع خود است. خدا شناسی و معرفت حاصل کردن به آن ذات مطلق چیزی است که از بطن این حدیث قدسی بر می‌آید و غرض نویسند، [[محمدی وایقانی، کاظم|کاظم محمّدی]] هم در کتاب آرزوی وصال همین مطلب است که ارتباط انسان و خدا را نشان بدهد و با این روایت در بخش دوّم تمهیدات اصلی را برای این کار معلوم می‌کند.

این فهرست که از آفرینش یاد می‌کند چیزی را از قلم نینداخته است و تمام این خلقت را یکپارچه زیبا و منظّم و دارای جلوه و شکوه می‌داند که تماماً آیه است، نشانه‌ای از خداوند جهان آفرین که دارای علم و حکمت و قدرت است. هر یک از این فصول با آیاتی چند تعریف و توصیف می‌شود و د رواقع آیات متنی از آیات طبیعی سخن می‌گوید و انسان آیات طبیعت را در دل آیات متنی می‌جوید و از این راه با خداوند جهان آفرین از دو سو مرتبط می‌شود، از سوی آیات طبیعی و بیرونی و نیز از طریق آیات متنی و وحیانی.

بخش دیگر در طلب دانایی نام دارد. در این بخش انسانها را به پرسیدن از دانایان تشویق می‌کند و در همین راستا دانایان را که می‌توانند به انسانها کمک کنند، «اهل ذکر» می‌خواند. اهل ذکر کسانی هستند که مردم باید نیازهای باطنی و معنوی و دینی خود را از ایشان بپرسند و آنان کسانی هستند که علم حقیقی داشته و قادر به پاسخ دادن به پرسندگان هستند. آیه‌ی «و ما ارسلنا من قبلک الاّ رجالاً نوحی الیهم فاسئلوا اهل الذّکر ان کنتم لا تعلمون»<ref>سوره نحل، آیه 43</ref>. گویای این حقیقت است و انسان باید در این راستا در طلب دانایی باشد. در ادامه نیز توضیح می‌دهد که طبق برخی از احادیث این اهل الذّکر امامان معصوم شیعه هستند<ref>متن، ص 70</ref>.

در بخش دیگر از انسان عالم سخن می‌گوید انسان عالمی‌که مورد نظر خداوند است. در آیات قرآن نیز این پرسش مطرح می‌شود که آیا دانا و نادان یکسانند؟ و آیا بینا و نابینا یکسانند؟ مسلّماً یکسان نیستند و همیشه ترجیح با دانایان و بینایان بوده است در اینجا نیز همین مطلب را مراد می‌دارد. گذشته از آیات قرآن به چندین حدیث نیز استشهاد می‌شود تا علم، معنای علم و حقیقت عالم مورد شناسایی قرار بگیرد. بخش هفتم هم در ادامه‌ی همین موضوع «معرفت توحید» نام دارد که همچنان از خدا و انسان و جهان بحث می‌کند و روابط فیمابین این هر سه را فهرست کرده و به شرح و تفسیر آن می‌پردازد. در همین معرفت توحید است که بحث دعا و نیایش مطرح می‌شود و پرسشهایی بدین صورت مد نظر قرار می‌گیرد: چه کسی دعا می‌کند؟ چرا دعا می‌کند؟ رو به چه کسی دعا می‌کند؟ چه موقع دعا می‌کند و در دعا چه چیزی را تقاضا می‌کند<ref>متن، ص 81</ref>.