پرش به محتوا

تاریخ ایرانیان و عربها در زمان ساسانیان: تفاوت میان نسخه‌ها

جز
جایگزینی متن - 'تاريخ طبرى' به 'تاريخ طبرى'
جز (جایگزینی متن - ' ،' به '،')
جز (جایگزینی متن - 'تاريخ طبرى' به 'تاريخ طبرى')
خط ۴۳: خط ۴۳:




"تاريخ ايرانيان و عرب‌ها در زمان ساسانيان"، تأليف تئودرنولدكه، ترجمه‌اى آلمانى است، از آن بخش كتاب عظيم تاريخ الرسل و الملوك(معروف به تاريخ طبرى) كه به تاريخ ساسانيان ارتباط پيدا كرده و توسط عباس زرياب به فارسى ترجمه شده است و دربردارنده تاريخ ايران از ابتداى پادشاهى اردشير پسر بابك تا انتهاى پادشاهى يزدگرد سوم مى‌باشد.
"تاريخ ايرانيان و عرب‌ها در زمان ساسانيان"، تأليف تئودرنولدكه، ترجمه‌اى آلمانى است، از آن بخش كتاب عظيم تاريخ الرسل و الملوك(معروف به [[تاريخ الطبري، تاريخ الأمم و الملوك|تاريخ طبرى]]) كه به تاريخ ساسانيان ارتباط پيدا كرده و توسط عباس زرياب به فارسى ترجمه شده است و دربردارنده تاريخ ايران از ابتداى پادشاهى اردشير پسر بابك تا انتهاى پادشاهى يزدگرد سوم مى‌باشد.


تئودر نولدكه، خاورشناس نامدار آلمانى، در سعى عظيم و مشكورى كه دخويه، شرق‌شناس مشهور هلندى و گروهى از علماى صاحب‌رأى غرب، براى برگردان كامل كتاب طبرى به آلمانى داشته‌اند، متعهد اين بخش آن شده و چنان كه خود اظهار مى‌دارد به زودى معلوم مى‌شود كه انجام اين كار برخلاف مصلحت است. زيرا با اين قسمت از تاريخ ساسانيان، قطعات ديگرى كه از ساير منابع گرفته شده، درهم آميخته است؛ مانند:1- داستان يوليانوس كه از منابع سريانى گرفته شده، 2- جنگ ذوقار با حوادث قبلى آن، اگر چه از طريق عرب‌ها و به عربى خالص روايت شده، براى تاريخ ايران مهم‌تر از آن است كه ناديده گرفته شود.3- تاريخ پادشاهان حيره كه در جاهاى ديگر به ندرت ذكر شده و نمى‌شد، آن را كنار گذاشت. 4- همچنين فتح يمن به دست ايرانيان، كه داستان جداگانه‌اى از درگيرى ايرانيان با روميان است، به تاريخ ساسانيان مربوط است. 5- مقدمه فتح يمن به دست ايرانيان؛ يعنى استيلاى حبشيان بر يمن، نيز براى تاريخ روابط ايران و روم بسيار مهم است و خود نيز فى‌نفسه اهميت كمترى ندارد.
تئودر نولدكه، خاورشناس نامدار آلمانى، در سعى عظيم و مشكورى كه دخويه، شرق‌شناس مشهور هلندى و گروهى از علماى صاحب‌رأى غرب، براى برگردان كامل كتاب طبرى به آلمانى داشته‌اند، متعهد اين بخش آن شده و چنان كه خود اظهار مى‌دارد به زودى معلوم مى‌شود كه انجام اين كار برخلاف مصلحت است. زيرا با اين قسمت از تاريخ ساسانيان، قطعات ديگرى كه از ساير منابع گرفته شده، درهم آميخته است؛ مانند:1- داستان يوليانوس كه از منابع سريانى گرفته شده، 2- جنگ ذوقار با حوادث قبلى آن، اگر چه از طريق عرب‌ها و به عربى خالص روايت شده، براى تاريخ ايران مهم‌تر از آن است كه ناديده گرفته شود.3- تاريخ پادشاهان حيره كه در جاهاى ديگر به ندرت ذكر شده و نمى‌شد، آن را كنار گذاشت. 4- همچنين فتح يمن به دست ايرانيان، كه داستان جداگانه‌اى از درگيرى ايرانيان با روميان است، به تاريخ ساسانيان مربوط است. 5- مقدمه فتح يمن به دست ايرانيان؛ يعنى استيلاى حبشيان بر يمن، نيز براى تاريخ روابط ايران و روم بسيار مهم است و خود نيز فى‌نفسه اهميت كمترى ندارد.
خط ۷۷: خط ۷۷:
دو مقدمه مترجم، در ضمن توضيح مختصرى از كتاب، بيان مى‌دارند كه خواننده، در حين مطالعه كتاب، ممكن است از داورى‌هاى مؤلف، دربار ايرانيان و به طور كلى دربار مشرق زمين، دچار شگفتى و ناراحتى بشود و چنين بپندارد كه او با مردم ايران دشمنى و عداوت دارد. به همين دليل اين نكته را گوشزد مى‌كند كه، هر چند علاقه خاص نولدكه به يونان قديم و فرهنگ آن بوده است؛ ولى با اين همه به فرهنگ و تاريخ اقوام سامى و ايرانى پرداخته و خدمات گرانبهايى در كشف و تحقيق اين موضوعات كرده است.
دو مقدمه مترجم، در ضمن توضيح مختصرى از كتاب، بيان مى‌دارند كه خواننده، در حين مطالعه كتاب، ممكن است از داورى‌هاى مؤلف، دربار ايرانيان و به طور كلى دربار مشرق زمين، دچار شگفتى و ناراحتى بشود و چنين بپندارد كه او با مردم ايران دشمنى و عداوت دارد. به همين دليل اين نكته را گوشزد مى‌كند كه، هر چند علاقه خاص نولدكه به يونان قديم و فرهنگ آن بوده است؛ ولى با اين همه به فرهنگ و تاريخ اقوام سامى و ايرانى پرداخته و خدمات گرانبهايى در كشف و تحقيق اين موضوعات كرده است.


پيش‌گفتار و مقدمه مؤلف بعد از بيان نحو تأليف كتاب، به ذكر ويژگى‌هاى تاريخ طبرى پرداخته، از آن جمله متذكر مى‌شود كه ارزش عمد تاريخ طبرى در شرح و بيان مفصل تاريخ اسلام، از آغاز ظهور پيامبر اسلام(ص) به بعد است و هيچ كتاب عربى ديگرى نمى‌تواند از اين نظر با آن دعوى برابرى كند.
پيش‌گفتار و مقدمه مؤلف بعد از بيان نحو تأليف كتاب، به ذكر ويژگى‌هاى [[تاريخ الطبري، تاريخ الأمم و الملوك|تاريخ طبرى]] پرداخته، از آن جمله متذكر مى‌شود كه ارزش عمد [[تاريخ الطبري، تاريخ الأمم و الملوك|تاريخ طبرى]] در شرح و بيان مفصل تاريخ اسلام، از آغاز ظهور پيامبر اسلام(ص) به بعد است و هيچ كتاب عربى ديگرى نمى‌تواند از اين نظر با آن دعوى برابرى كند.


فصل اول پادشاهى اردشير پسر بابك؛ بيان مى‌كند كه اردشير پسر بابك پسر ساسان كوچك پسر پابك پسر ساسان پسر مِهرمَس پسر ساسان پسر بهمن پسر اسپنديار پسر بشتاسب پسر لهراسب پسر كَى‌اوگى پسر كَى‌مَنُش، در دهى به نام تيروده، از روستاى خير از ناحى استخر ديده به جهان گشود. او بعد از به قدرت رسيدن، به گوپانان، كونُس و لروير(از حكومت‌هاى محلى) تاخته و بعد از كشتن پادشاهان‌شان آنان را تحت انقياد خويش درآورده است.
فصل اول پادشاهى اردشير پسر بابك؛ بيان مى‌كند كه اردشير پسر بابك پسر ساسان كوچك پسر پابك پسر ساسان پسر مِهرمَس پسر ساسان پسر بهمن پسر اسپنديار پسر بشتاسب پسر لهراسب پسر كَى‌اوگى پسر كَى‌مَنُش، در دهى به نام تيروده، از روستاى خير از ناحى استخر ديده به جهان گشود. او بعد از به قدرت رسيدن، به گوپانان، كونُس و لروير(از حكومت‌هاى محلى) تاخته و بعد از كشتن پادشاهان‌شان آنان را تحت انقياد خويش درآورده است.
خط ۱۱۵: خط ۱۱۵:
3- مطالبى درباره اوضاع داخلى شاهنشاهى ساسانيان؛ به بيان و تشريح طبقات اجتماعى مردم در جامع ساسانى مى‌پردازد.
3- مطالبى درباره اوضاع داخلى شاهنشاهى ساسانيان؛ به بيان و تشريح طبقات اجتماعى مردم در جامع ساسانى مى‌پردازد.


4- دربار مزدك و مزدكيان؛ به دو منبعى كه از پيروان مزدك موجود است (شرحى كه از ابن‌مقفع ذكر شده، شرحى كه از تاريخ طبرى در آغاز شرح سلطنت خسرو اول آمده) اشاره كرده و به تشريح آئين مزدك و آن چه او را از كمونيسم و سوسياليسم جدا مى‌كند، مى‌پردازد.
4- دربار مزدك و مزدكيان؛ به دو منبعى كه از پيروان مزدك موجود است (شرحى كه از ابن‌مقفع ذكر شده، شرحى كه از [[تاريخ الطبري، تاريخ الأمم و الملوك|تاريخ طبرى]] در آغاز شرح سلطنت خسرو اول آمده) اشاره كرده و به تشريح آئين مزدك و آن چه او را از كمونيسم و سوسياليسم جدا مى‌كند، مى‌پردازد.


5- قيام انوشه‌زاد؛ كه در زمان خسرو اتفاق افتاده و از زبان دينورى نقل مى‌شود.
5- قيام انوشه‌زاد؛ كه در زمان خسرو اتفاق افتاده و از زبان دينورى نقل مى‌شود.
۴۲۵٬۲۲۵

ویرایش