اردبیل در گذرگاه تاریخ: تفاوت میان نسخه‌ها

اردبیل در گذرگاه تاریخ (نمایش مبدأ)

نسخهٔ ‏۲۱ ژانویهٔ ۲۰۲۳، ساعت ۱۲:۱۵

۱ بایت اضافه‌شده ، ‏۲۱ ژانویهٔ ۲۰۲۳

جز

جایگزینی متن - 'ابن‌ع' به 'ابن‌ ع'

Hbaghizadeh

دیوان‌سالاران، مدیران

۱۱۲٬۶۸۲

ویرایش

@@ خط ۳۹: / خط ۳۹: @@
 #:در اواخر قرن دوم هجری که آذربایجان همچنان به دست خلفای بغداد اداره مى‌شد یک نهضت مذهبی که مبتنی بر احساسات ملی و عقاید مزدکی بود، به نام خرمدینان پدید آمد. بابک در حدود سال 201 هجری قمری به پیشوایی خرمدینان رسید ‎و در اردبیل و حوالی آن مدت 22 سال مبارزه او با دولت عباسی طول کشید. پنجاه سال بعد از شکست خرمدین؛ یعنی از سال 276 تا سال 317 هجری در آذربایجان سلسله ساجیان به وجود آمد. مرکز ساجیان نخست در مراغه بود. بعداً به اردبیل انتقال یافت، اولاد محمد بن ابى‌الساج تا سال 325 هجری در اردبیل و بردع و مراغه حکمرانی می‌کردند. نخستین سکه‌هایی که نام اردبیل دارد مربوط به این خاندان است. پس از ساجیان سلسله دیلمی مسافران با سالاریان جای آن را گرفت؛ ولی دولت سالاریان نیز مستعجل بود».
 #با گفتاری در رابطه با بررسی تاریخی حوادث و اتفاقات این شهر در زمان پهلوی آغاز شده است. گفتارهای بعد به زبان و مذهب و آداب و رسوم و نیز ابنیه و آثار تاریخی آن اختصاص یافته است. در گفتار آخر نیز نقدهای بزرگان پیرامون کتاب آورده شده است.
-#:بابا صفرى به نقل از کتاب بحرالانساب ابن‌عتبه احمد بن على بن الحسین الحسنى نوشته است: «از فرزندان صالح امام موسى کاظم علیه‌السلام پنج نفر به اسامى حمزه، قدرالدین، قوام‌الدین، بدرالدین و صدرالدین از بغداد روى به ولایت رى نهادند و چون به این شهر رسیدند، متفرق شدند. هدف آنان تفسیر احکام اسلام و ارشاد مردم بود و به همین خاطر به رى و اردبیل عزیمت کردند که آن دو شهر مرکز ایران و آذربایجان بودند. حمزه و صدرالدین به سوى اردبیل رهسپار شدند و آن جا را موطن خویش قرار داده، اقامت کردند و در این شهر درگذشتند. مقبره حضرت حمزه(ع) در روستاى کلخوران در جوار بقعه شیخ امین‌الدین جبرییل، پدر شیخ صفى‌الدین اردبیلى و در شمال آستانه کوچک او ساخته شده و قبر حضرت صدرالدین(ع) هم در یک کیلومترى غرب آن قرار دارد».
+#:بابا صفرى به نقل از کتاب بحرالانساب ابن‌ عتبه احمد بن على بن الحسین الحسنى نوشته است: «از فرزندان صالح امام موسى کاظم علیه‌السلام پنج نفر به اسامى حمزه، قدرالدین، قوام‌الدین، بدرالدین و صدرالدین از بغداد روى به ولایت رى نهادند و چون به این شهر رسیدند، متفرق شدند. هدف آنان تفسیر احکام اسلام و ارشاد مردم بود و به همین خاطر به رى و اردبیل عزیمت کردند که آن دو شهر مرکز ایران و آذربایجان بودند. حمزه و صدرالدین به سوى اردبیل رهسپار شدند و آن جا را موطن خویش قرار داده، اقامت کردند و در این شهر درگذشتند. مقبره حضرت حمزه(ع) در روستاى کلخوران در جوار بقعه شیخ امین‌الدین جبرییل، پدر شیخ صفى‌الدین اردبیلى و در شمال آستانه کوچک او ساخته شده و قبر حضرت صدرالدین(ع) هم در یک کیلومترى غرب آن قرار دارد».
 #:گزارش‌هایی نیز از ساخت و ساز ابنیه و اماکن مذهبی در زمان خود مى‌دهد: «در تابستان سال 1350 خورشیدی مسجد سابق پیر مادر را خراب کردند و مسجد جدیدی با دیوارهای آجری و تیرآهن بر جای آن بنا کردند و در قسمتی از کف مسجد برای قرار دادن پایه ستون جایی را کنده بودند که در آن استخوان‌های زیادی از انسان‌های فوت کرده به چشم می‌خورد».
 #:مراسمات مذهبی و عزادارى‌ها از بخش‌های خواندنی این جلد مى‌باشد. در بخشی از فصل دوم چنین می‌خوانیم: «اصولاً عزاداری در اردبیل در تمام طول سال برگزار می‌شود. معمولاً صبح‌های جمعه یا عصر جمعه به هیات‌هایی که هر هفته در منزل یکى‌شان جمع می‌شوند و نوحه‌خوانی می‌کنند و سینه‌زنی. هر هیاتی پرچم‌ها و علائم خاصی دارد. این عزاداری‌ها با مناسبت‌های روز هم تناسب دارد و بسته به حال و هوای آن زمان ادعیه‌ها و نوحه‌ها خوانده می‌شوند.