پرش به محتوا

رساله بیان بدیع: تفاوت میان نسخه‌ها

۲۹۵ بایت اضافه‌شده ،  ‏۱۸ دسامبر ۲۰۲۲
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۲۵: خط ۲۵:
| پیش از =  
| پیش از =  
}}
}}
'''رساله بیان بدیع'''، اثر میرزا ابوطالب بن میرزابیک فندرسکی اصفهانی (زنده تا 1100ق)، ترجمه بخش بیان و بدیع مطول تفتازانی با حذف و اضافاتی است. این رساله با مقدمه، تصحیح و حواشی سیده مریم روضاتیان منتشر شده است.  
'''رساله بیان بدیع'''، اثر [[موسوی فندرسکی، سید ابوطالب|میرزا ابوطالب بن میرزابیک فندرسکی اصفهانی]] (زنده تا 1100ق)، ترجمه بخش بیان و بدیع [[المطول|مطول]] [[تفتازانی، مسعود بن عمر|تفتازانی]] با حذف و اضافاتی است. این رساله با مقدمه، تصحیح و حواشی [[روضاتیان، مریم|سیده مریم روضاتیان]] منتشر شده است.  


این رساله در فن بیان و بدیع به نگارش درآمده و شامل یک مقدمه، دو مقاله و یک خاتمه است. مقدمه به تعریف علم بیان و علم بدیع پرداخته، مقاله اولی، شامل سه فصل در بیان تشبیه، استعاره و کنایه است. مقاله دوم، در بیان محسنات کلام، یعنی فن بدیع است که در دو مقاله محسنات معنویه و محسنات لفظیه بیان شده و در خاتمه به سرقات شعریه و آنچه مربوط به آن است، پرداخته شده است<ref>ر.ک: پیشگفتار، ص14</ref>‏.
این رساله در فن بیان و بدیع به نگارش درآمده و شامل یک مقدمه، دو مقاله و یک خاتمه است. مقدمه به تعریف علم بیان و علم بدیع پرداخته، مقاله اولی، شامل سه فصل در بیان تشبیه، استعاره و کنایه است. مقاله دوم، در بیان محسنات کلام، یعنی فن بدیع است که در دو مقاله محسنات معنویه و محسنات لفظیه بیان شده و در خاتمه به سرقات شعریه و آنچه مربوط به آن است، پرداخته شده است<ref>ر.ک: پیشگفتار، ص14</ref>‏.


این رساله ترجمه‌ای آزاد از بخش بیان و بدیع کتاب «المطول» تفتازانی است؛ به این صورت که میرزا ابوطالب در بعضی موارد عبارات مطول را عیناً و جزءبه‌جزء ترجمه کرده و در بعضی دیگر مطالب را حذف کرده یا توضیحاتی بر متن مطول افزوده است. شواهد کتاب به دو دسته شعر و نثر تقسیم می‌شود. اشعار عربی بیشتر از مطول انتخاب شده و تعدادی نیز از آثار خود مؤلف و چند تن از استادان و معاصران اوست. اشعار فارسی بیشتر از تألیفات متعدد مؤلف است و ابیاتی نیز از شعرای دیگر ذکر شده است. اغلب نمونه‌های نثر فارسی و عربی از خود مؤلف است و تعدادی نیز از استادانش مانند آقا حسین خونساری و شیخ جعفر کمره‌ای است<ref>ر.ک: همان، ص15-14</ref>‏.  
این رساله ترجمه‌ای آزاد از بخش بیان و بدیع کتاب «[[المطول]]» [[تفتازانی، مسعود بن عمر|تفتازانی]] است؛ به این صورت که [[موسوی فندرسکی، سید ابوطالب|میرزا ابوطالب]] در بعضی موارد عبارات مطول را عیناً و جزءبه‌جزء ترجمه کرده و در بعضی دیگر مطالب را حذف کرده یا توضیحاتی بر متن [[المطول|مطول]] افزوده است. شواهد کتاب به دو دسته شعر و نثر تقسیم می‌شود. اشعار عربی بیشتر از [[المطول|مطول]] انتخاب شده و تعدادی نیز از آثار خود مؤلف و چند تن از استادان و معاصران اوست. اشعار فارسی بیشتر از تألیفات متعدد مؤلف است و ابیاتی نیز از شعرای دیگر ذکر شده است. اغلب نمونه‌های نثر فارسی و عربی از خود مؤلف است و تعدادی نیز از استادانش مانند آقا [[حسین خونساری]] و شیخ [[جعفر کمره‌ای]] است<ref>ر.ک: همان، ص15-14</ref>‏.  


سبک نگارش کتاب، همانند نثرهای علمی عصر نویسنده، شاید به سبب تأثیر ترجمه از متن عربی، دارای جمله‌بندی شبیه به عربی و سبکی ساده و روان است. گذشته از تأثیر ترجمه، موضوع کتاب که به‌نوعی، جزء موضوعات علمی و درسی محسوب می‌شود، مانع از به‌کار بردن نثر دشوار و تکلف‌‌آمیز گشته است.
سبک نگارش کتاب، همانند نثرهای علمی عصر نویسنده، شاید به سبب تأثیر ترجمه از متن عربی، دارای جمله‌بندی شبیه به عربی و سبکی ساده و روان است. گذشته از تأثیر ترجمه، موضوع کتاب که به‌نوعی، جزء موضوعات علمی و درسی محسوب می‌شود، مانع از به‌کار بردن نثر دشوار و تکلف‌‌آمیز گشته است.