۴۲۵٬۲۲۵
ویرایش
جز (جایگزینی متن - '== وابستهها ==' به '== وابستهها == {{وابستهها}}') |
جز (جایگزینی متن - 'كتاب' به 'کتاب') |
||
خط ۳۶: | خط ۳۶: | ||
«ابوزكريا يحيى (يوحنا) بن ماسويه خوزى»، از پزشكان بزرگ دربار عباسى در قرن سوم هجرى است. گفتهاند كهپدرش (ماسويه) در بيمارستان جندى شاپور به داروسازى مشغول بود و جبرئيل بن بختيشوع، پزشك مشهور جندى شاپورى ساكن بغداد، به معرفى و توصيه دهشتك، رئيس بيمارستان جندى شاپور، او را براى كار در بيمارستانى كه به دستور هارون الرشيد در بغداد ساخته مىشد، دعوتكرد. ماسويه در آنجا به كمك جبرئيل، با كنيز داوود بن سرابيون ازدواج كرد و يوحنا و برادرش ميخائيل از آن زن زاده شدند. | «ابوزكريا يحيى (يوحنا) بن ماسويه خوزى»، از پزشكان بزرگ دربار عباسى در قرن سوم هجرى است. گفتهاند كهپدرش (ماسويه) در بيمارستان جندى شاپور به داروسازى مشغول بود و جبرئيل بن بختيشوع، پزشك مشهور جندى شاپورى ساكن بغداد، به معرفى و توصيه دهشتك، رئيس بيمارستان جندى شاپور، او را براى كار در بيمارستانى كه به دستور هارون الرشيد در بغداد ساخته مىشد، دعوتكرد. ماسويه در آنجا به كمك جبرئيل، با كنيز داوود بن سرابيون ازدواج كرد و يوحنا و برادرش ميخائيل از آن زن زاده شدند. | ||
وى مدتى همراه برادرش به شاگردى جبرئيل بن بختيشوع پرداخت. به روايت ابن جلجل، هارون الرشيد او را به ترجمه | وى مدتى همراه برادرش به شاگردى جبرئيل بن بختيشوع پرداخت. به روايت ابن جلجل، هارون الرشيد او را به ترجمه کتابهاى طبى كه از آنقره (آنكارا) و عموريه آوردند، مأمور كرد و نويسندگانى ماهر در خدمتش گماشت. از اين رو بهنظر مىرسد كه يوحنا جز سريانى و عربى، زبان يونانى نيز مىدانسته است. | ||
با اين حال شهرت يافتن وى به عنوان طبيبى بلند آوازه از زمان مأمون عباسى به بعد است. وى پس از مأمون، در درگاه واثق و سپس متوكل جايگاه ارزندهاى داشت، به گونهاى كه ابن جلجل درباره او مىنويسد: «پادشاهان عباسى و خانواده آنها هيچ غذايى را نمىخوردند مگر با حضور و اجازه ابن ماسويه». | با اين حال شهرت يافتن وى به عنوان طبيبى بلند آوازه از زمان مأمون عباسى به بعد است. وى پس از مأمون، در درگاه واثق و سپس متوكل جايگاه ارزندهاى داشت، به گونهاى كه ابن جلجل درباره او مىنويسد: «پادشاهان عباسى و خانواده آنها هيچ غذايى را نمىخوردند مگر با حضور و اجازه ابن ماسويه». | ||
خط ۴۷: | خط ۴۷: | ||
حدود 50 اثر از وى ياد شده و يا به او منسوب شده است كه بيشتر آنها در زمينه پزشكى است. ظاهراً شمارى از آنها بهنامها و عناوين مختلفى شهرت يافته كه بعدها هر يك از آنها را اثر مستقلى پنداشتهاند. | حدود 50 اثر از وى ياد شده و يا به او منسوب شده است كه بيشتر آنها در زمينه پزشكى است. ظاهراً شمارى از آنها بهنامها و عناوين مختلفى شهرت يافته كه بعدها هر يك از آنها را اثر مستقلى پنداشتهاند. | ||
1. | 1. «کتابالازمنة يا الازمنة و الامكنة»، درباره فصول و ماههاى سال و ارتباط آنها با خوردنىها و نوشيدنىهايى كهبدن به آنها نيازمند است. | ||
2. «جواهر الطيب المفردة باسمائها و صفاتها و معادنها». | 2. «جواهر الطيب المفردة باسمائها و صفاتها و معادنها». | ||
خط ۵۵: | خط ۵۵: | ||
4. «الحميات». | 4. «الحميات». | ||
5. «دغل العين»، كه كهنترين | 5. «دغل العين»، كه كهنترين کتاب درسى چشمپزشكىاى است كه اكنون در دستاست. | ||
6. «الكناشالمشجّر». | 6. «الكناشالمشجّر». | ||
خط ۶۳: | خط ۶۳: | ||
8. «النوادر الطبية» يا «الفصول الحكمية و النوادر الطبية» يا «الفصول». | 8. «النوادر الطبية» يا «الفصول الحكمية و النوادر الطبية» يا «الفصول». | ||
9. | 9. «کتابالادوية المسهلة». | ||
10. «البستان وقاعدة الحكمة و شمسالاداب». | 10. «البستان وقاعدة الحكمة و شمسالاداب». | ||
خط ۶۹: | خط ۶۹: | ||
11. «تركيب طبقات العين و عللها و ادويتها». | 11. «تركيب طبقات العين و عللها و ادويتها». | ||
12. | 12. «کتابالتشريح». | ||
13. | 13. «کتابالجذام». | ||
14. | 14. «کتابالحيوان». | ||
15. خواص الاغذية و البقول و الفواكه». | 15. خواص الاغذية و البقول و الفواكه». | ||
خط ۸۵: | خط ۸۵: | ||
19. «الصوت و البحة». | 19. «الصوت و البحة». | ||
20. | 20. «کتاب فى الفصد و الحجامة». | ||
خوشبختانه بسيارى از | خوشبختانه بسيارى از کتابهاى او اكنون به دست ما رسيده و از گزند حوادث روزگار مصون مانده است. | ||
== وفات == | == وفات == |
ویرایش