۴۲۵٬۲۲۵
ویرایش
دیوان حسن کاشی: تفاوت میان نسخه‌ها
جز
جایگزینی متن - 'تـ' به 'ت'
جز (جایگزینی متن - 'شـ' به 'ش') |
جز (جایگزینی متن - 'تـ' به 'ت') |
||
| خط ۳۸: | خط ۳۸: | ||
در بخشی از مقدمه‌ای که حسن عاطفی بر اثر نوشته در توصیف این اثر می‌خوانیم: دیوان مولانا [[کاشی، حسن|حسن کاشی]] مجموعه‌ای است شناخته‌شده از مناقب و مدایح علی(ع) و ائمه اطهار(ع) که سروده وی است و در آن تردیدی نیست. مگر آنکه اشعار مشابه دیگران به دیوان شاعر راه یافته باشد و یا امکان آن نیز وجود دارد که مدایح دیگری هم بوده، که به هنگام فراهم‌سازی دیوان از قلم افتاده باشد<ref>ر.ک: مقدمه حسن عاطفی، ص49</ref>. | در بخشی از مقدمه‌ای که حسن عاطفی بر اثر نوشته در توصیف این اثر می‌خوانیم: دیوان مولانا [[کاشی، حسن|حسن کاشی]] مجموعه‌ای است شناخته‌شده از مناقب و مدایح علی(ع) و ائمه اطهار(ع) که سروده وی است و در آن تردیدی نیست. مگر آنکه اشعار مشابه دیگران به دیوان شاعر راه یافته باشد و یا امکان آن نیز وجود دارد که مدایح دیگری هم بوده، که به هنگام فراهم‌سازی دیوان از قلم افتاده باشد<ref>ر.ک: مقدمه حسن عاطفی، ص49</ref>. | ||
با وجود غلبه شاعران اهل تسنن در قـرن هفتم و هشتم هجری، شعر شیعی و مـدح و مـنقبت امـامان شیعه(ع) مورد عنایت برخی از شاعران، از جمله [[کاشی، حسن|حسن کاشی]] بوده است. وی با وجـود گرمی بازار مدح و ستایش پادشاهان و امیران، صرفا به ستایش رسول اکرم(ص) و اهـل بیت ایشان، به‌ویژه امیرالمؤمنین، حضرت علی(ع) پرداخته است. او با بهره‌گیری از طبع نیرومند و به‌کار بردن صور خیال و ترکیبات زبانی خاص و زیبا، به مهم‌ترین مضامین شیعی، در اشعار خـویش | با وجود غلبه شاعران اهل تسنن در قـرن هفتم و هشتم هجری، شعر شیعی و مـدح و مـنقبت امـامان شیعه(ع) مورد عنایت برخی از شاعران، از جمله [[کاشی، حسن|حسن کاشی]] بوده است. وی با وجـود گرمی بازار مدح و ستایش پادشاهان و امیران، صرفا به ستایش رسول اکرم(ص) و اهـل بیت ایشان، به‌ویژه امیرالمؤمنین، حضرت علی(ع) پرداخته است. او با بهره‌گیری از طبع نیرومند و به‌کار بردن صور خیال و ترکیبات زبانی خاص و زیبا، به مهم‌ترین مضامین شیعی، در اشعار خـویش توجه نموده که شعر وی را به‌مثابه ابزار و رسانه‌‌ای قوی برای ترویج و تبلیغ مـذهب تشیع درآورده است. با نظر به این امر، در بررسی مضامین شیعی در اشعار [[کاشی، حسن|حسن کاشی]] به این نـکته دست مـی‌یابیم که وی در عرصه شعر شیعی بسیار قدرتمندانه عمل کرده و مـی‌توان او را از دیـدگاه حـجم گسترده سروده‌هایش، بزرگ‌ترین شاعر شیعی قرن هفتم و اوایل قـرن هشتم هجـری قلمداد کرد. از نظر هنر شاعری نـیز گرچه همپای بزرگان نامدار شعر فارسی قرار نمی‌گیرد، امـا زبانی روان، فـصیح و توانا دارد. اشعار او سرشار از تصـاویر شعری است؛ تصـویرهایی که در خدمت مذهب و اعتقاد شاعر قـرار دارد. شعر او پـر از تلمـیح است و ایـن تلمیحـات یکی از ویژگی‌های بارز سبکی در شعر اوست. از نظر محتوایی، اشعار کاشی مجموعـه‌ای از اعتقـادات کلامی است که با پشتوانه احادیث نبوی و استدلال‌های عقلی و نقلی، شاعر را در ترویج مذهب شیعه و عـقیده استوار خویش یاری کرده است. طبعا چنین موضوعی بیشتر از هر چیز، از قرآن و حدیث مـایه گـرفته است<ref>ر.ک: مهرآوران، محمود؛ نعمتی، فرج‌الله، ص138-139</ref>. | ||
===مضامین شیعی در اشعار حسن کاشی=== | ===مضامین شیعی در اشعار حسن کاشی=== | ||
| خط ۴۸: | خط ۴۸: | ||
#:'''همو که داد نبوت به مصطفاش، همـو کـرد''' | #:'''همو که داد نبوت به مصطفاش، همـو کـرد''' | ||
#:به فـر بـازوی حـیدر سرای شرع مرمـد | #:به فـر بـازوی حـیدر سرای شرع مرمـد | ||
#:'''ز تاج‌دار«لعمـرك » جـدا مکن | #:'''ز تاج‌دار«لعمـرك » جـدا مکن تو علـی را''' | ||
#:که حـق اوست ز بعـد نبی نیابت احمـد | #:که حـق اوست ز بعـد نبی نیابت احمـد | ||
#:'''جـدا کنـد ز بهشت برین خـدای مـر او را''' | #:'''جـدا کنـد ز بهشت برین خـدای مـر او را''' | ||
| خط ۵۴: | خط ۵۴: | ||
#:'''چه اختلاف کنی با شهی که در صـفت او''' | #:'''چه اختلاف کنی با شهی که در صـفت او''' | ||
#:خدای پاک به قـرآن نمـود معنـی بی‌حـد | #:خدای پاک به قـرآن نمـود معنـی بی‌حـد | ||
#:'''خجسته شوهر زهرا | #:'''خجسته شوهر زهرا تویی و باب دو گـوهر''' | ||
#:بـه اتفــاق دو عــالم گــزین سید اوحــد'''<ref>ر.ک: همان، ص125</ref>.''' | #:بـه اتفــاق دو عــالم گــزین سید اوحــد'''<ref>ر.ک: همان، ص125</ref>.''' | ||
# مدح و منقبت امام علی و ائمه معصوم(ع): | # مدح و منقبت امام علی و ائمه معصوم(ع): | ||
#:'''زانکه هم‌نفس پیمبر بود از آن دادش خــدای''' | #:'''زانکه هم‌نفس پیمبر بود از آن دادش خــدای''' | ||
#:پاره‌ای از نفس پیغمبر ورا جفـت گـزین | #:پاره‌ای از نفس پیغمبر ورا جفـت گـزین | ||
#:'''گوهر دریای عصمت، فاطمـه، کز | #:'''گوهر دریای عصمت، فاطمـه، کز رتبتش''' | ||
#:آفـرین بر جان پاکش باد از جـان‌‌آفـرین | #:آفـرین بر جان پاکش باد از جـان‌‌آفـرین | ||
#:'''یازده معصوم پاک از نسل ایشان دان که نیست''' | #:'''یازده معصوم پاک از نسل ایشان دان که نیست''' | ||