۴۲۵٬۲۲۵
ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
| خط ۴۷: | خط ۴۷: | ||
==الواضح المنهاج في نظم ما للتاج== | ==الواضح المنهاج في نظم ما للتاج== | ||
کتاب با مقدمهای از محقق آغاز شده است که در آن، به شرححال [[ابن عطاءالله اسکندری، احمد بن محمد|ابن عطاء اسکندری]]<ref>مقدمه، ص5</ref> و شیخ [[عبدالکریم بن عربی بنیس]]<ref>همان، ص7</ref> پرداخته شده است. پیشازاین دو شرححال، به اقدامات تحقیقی صورت گرفته در کتاب، اشاره شده است که از جمله آنها، عبارت است از مشخص کردن ابیاتی که بهصورت علیحده، به حکمتی از کتاب، اشاره دارد؛ زیرا در مواردی دیده میشود که ناظم، یک یا دو بیت به اشعار افزوده که در واقع، بهمثابه تفسیر برای حکمتی است که آن شعر به آن اشاره دارد. بهعنوانمثال، دو بیت: | کتاب با مقدمهای از محقق آغاز شده است که در آن، به شرححال [[ابن عطاءالله اسکندری، احمد بن محمد|ابن عطاء اسکندری]]<ref>[https://noorlib.ir/book/view/10939?pageNumber=5&viewType=html مقدمه، ص5]</ref> و شیخ [[عبدالکریم بن عربی بنیس]]<ref>همان، ص7</ref> پرداخته شده است. پیشازاین دو شرححال، به اقدامات تحقیقی صورت گرفته در کتاب، اشاره شده است که از جمله آنها، عبارت است از مشخص کردن ابیاتی که بهصورت علیحده، به حکمتی از کتاب، اشاره دارد؛ زیرا در مواردی دیده میشود که ناظم، یک یا دو بیت به اشعار افزوده که در واقع، بهمثابه تفسیر برای حکمتی است که آن شعر به آن اشاره دارد. بهعنوانمثال، دو بیت: | ||
{{شعر}} | {{شعر}} | ||
{{ب|''الواردات التي تأتي الفتی تحف''|2='' تأتی علی بغتة من دون ما حیل''}} | {{ب|''الواردات التي تأتي الفتی تحف''|2='' تأتی علی بغتة من دون ما حیل''}} | ||
| خط ۵۷: | خط ۵۷: | ||
{{ب|''هذا الکثیر وقد تأتی علی سبب''|2=''فضلا تقدس فضل الله عن علل''}} | {{ب|''هذا الکثیر وقد تأتی علی سبب''|2=''فضلا تقدس فضل الله عن علل''}} | ||
{{پایان شعر}} | {{پایان شعر}} | ||
به این ابیات افزوده و در آن، به شرح موضوع پرداخته و محقق به این موارد، اشاره نموده است<ref>[https://noorlib.ir/book/view/10939?pageNumber=4&viewType=html مقدمه، ص4]</ref>. | |||
از جمله ویژگیهای کتاب، شرح عبارات، الفاظ و واژگانی است که از لحاظ لغوی نیاز به شرح و توضیح داشته است. علاوه بر این، اصطلاحات صوفیهای که در «الحکم العطائیه» و نظم شعری آن آمده، تشریح و توضیح شده است و در واقع میتوان گفت که اثر حاضر، هم نظم و هم شرح و تعلیقی است موجز بر کتاب «الحکم العطائیه»<ref>همان</ref>. | از جمله ویژگیهای کتاب، شرح عبارات، الفاظ و واژگانی است که از لحاظ لغوی نیاز به شرح و توضیح داشته است. علاوه بر این، اصطلاحات صوفیهای که در «الحکم العطائیه» و نظم شعری آن آمده، تشریح و توضیح شده است و در واقع میتوان گفت که اثر حاضر، هم نظم و هم شرح و تعلیقی است موجز بر کتاب «الحکم العطائیه»<ref>[https://noorlib.ir/book/view/10939?pageNumber=4&viewType=html همان]</ref>. | ||
ویژگی دیگر کتاب، آن است که به دلیل متناسب بودن مطالب آن با دیدگاه عرفانی محیالدین ابن عربی، چهار رساله کوتاه و مختصر از وی، به شرح ذیل، در انتهای کتاب آورده شده است: | ویژگی دیگر کتاب، آن است که به دلیل متناسب بودن مطالب آن با دیدگاه عرفانی محیالدین ابن عربی، چهار رساله کوتاه و مختصر از وی، به شرح ذیل، در انتهای کتاب آورده شده است: | ||
# «الحکم الحاتمیة»: که دربردارنده مجموعاً 156 حکمت، لطائف و کلمات قصار از ابن عربی میباشد؛ بهعنوانمثال: «من لم یمت حسه: لم یعرف نفسه»؛ «لا تأخذ العلم: إلا عمن یعمل به»؛ «من لم یمت عن هواه: لا یمکن أن یراه»؛ «ما دمت في طلب الحق: فلا تقف مع الخلق»؛ «السائر إلی الله: منقطع برؤیاه»؛ «من قنع بخالص الحلال: یرجی له الکمال» و...<ref>همان، ص122</ref>. | # «الحکم الحاتمیة»: که دربردارنده مجموعاً 156 حکمت، لطائف و کلمات قصار از ابن عربی میباشد؛ بهعنوانمثال: «من لم یمت حسه: لم یعرف نفسه»؛ «لا تأخذ العلم: إلا عمن یعمل به»؛ «من لم یمت عن هواه: لا یمکن أن یراه»؛ «ما دمت في طلب الحق: فلا تقف مع الخلق»؛ «السائر إلی الله: منقطع برؤیاه»؛ «من قنع بخالص الحلال: یرجی له الکمال» و...<ref>[https://noorlib.ir/book/view/10939?pageNumber=122&viewType=html همان، ص122]</ref>. | ||
# حدود هذه الأصول: که پاسخ به 16 سؤال میباشد؛ سؤالهای کوتاه (در حد یک کلمه) با پاسخهایی موجز و کوتاه (در حد یک سطر)؛ بهعنوانمثال: «الواصل: هو الذي اتصل غیبه بشهادته، حتی صارا شیئا واحدا»؛ «المشاهد: هو الذي شهر بعینه غیبه وشهادته»؛ «العارف: هو الذي عرف شهادته وغیبه، وأعطی کل ذي حق حقه» و...<ref>همان، ص129</ref>. | # حدود هذه الأصول: که پاسخ به 16 سؤال میباشد؛ سؤالهای کوتاه (در حد یک کلمه) با پاسخهایی موجز و کوتاه (در حد یک سطر)؛ بهعنوانمثال: «الواصل: هو الذي اتصل غیبه بشهادته، حتی صارا شیئا واحدا»؛ «المشاهد: هو الذي شهر بعینه غیبه وشهادته»؛ «العارف: هو الذي عرف شهادته وغیبه، وأعطی کل ذي حق حقه» و...<ref>[https://noorlib.ir/book/view/10939?pageNumber=129&viewType=html همان، ص129]</ref>. | ||
# «الاقتباسات الإلهامیة»: دارای چهار نوع مطلب به شرح ذیل میباشد: | # «الاقتباسات الإلهامیة»: دارای چهار نوع مطلب به شرح ذیل میباشد: | ||
## کلمات قصار: مجموعاً 98 کلمه قصار درباره نتیجه اعمال، مانند: «من کتم: تم»؛ «من انفصل: اتصل»؛ «من امتلأ: ابتلي»؛ «من عرف: وصف»؛ «من باح: ناح» و...<ref>همان، ص130</ref>. | ## کلمات قصار: مجموعاً 98 کلمه قصار درباره نتیجه اعمال، مانند: «من کتم: تم»؛ «من انفصل: اتصل»؛ «من امتلأ: ابتلي»؛ «من عرف: وصف»؛ «من باح: ناح» و...<ref>همان، ص130</ref>. | ||
## تعاریف مختلف برای «شریعت»، «طریقت» و «حقیقت»؛ مجموعاً بیست تعریف<ref>همان، ص134</ref>. | ## تعاریف مختلف برای «شریعت»، «طریقت» و «حقیقت»؛ مجموعاً بیست تعریف<ref>[https://noorlib.ir/book/view/10939?pageNumber=134&viewType=html همان، ص134]</ref>. | ||
## ذکر قواعد تربیت: که عبارتند از: «معرفة المعبود»؛ «الرضا بالموجود»؛ «الوقوف علی الحدود»؛ «الوفاء بالعهود» و «الصبر علی المفقود»<ref>همان، ص135</ref>. | ## ذکر قواعد تربیت: که عبارتند از: «معرفة المعبود»؛ «الرضا بالموجود»؛ «الوقوف علی الحدود»؛ «الوفاء بالعهود» و «الصبر علی المفقود»<ref>[https://noorlib.ir/book/view/10939?pageNumber=135&viewType=html همان، ص135]</ref>. | ||
## کلمات قصار: مجموعاً 39 کلمه درباره یافتن چیزی در چیز دیگر، مانند: «رأیت العز: في الزهد و الغنی: في الفقر و القناعة: في الورع و الفرج: في الصبر و الرزق: في التوکل و الحق: في الصدق و الدین: في التقوی و الراحة: في العزلة و...»<ref>همان، ص135</ref>. | ## کلمات قصار: مجموعاً 39 کلمه درباره یافتن چیزی در چیز دیگر، مانند: «رأیت العز: في الزهد و الغنی: في الفقر و القناعة: في الورع و الفرج: في الصبر و الرزق: في التوکل و الحق: في الصدق و الدین: في التقوی و الراحة: في العزلة و...»<ref>[https://noorlib.ir/book/view/10939?pageNumber=135&viewType=html همان، ص135]</ref>. | ||
# «نفائس العرفان»: تعریف برخی از اصطلاحات و عبارات صوفیه مانند: «الحائر»، «الجاهل»، «السالک من الله بالله لله» و...<ref>همان، ص140- 147</ref>. | # «نفائس العرفان»: تعریف برخی از اصطلاحات و عبارات صوفیه مانند: «الحائر»، «الجاهل»، «السالک من الله بالله لله» و...<ref>[https://noorlib.ir/book/view/10939?pageNumber=140&viewType=html همان، ص140- 147]</ref>. | ||
==وضعیت کتاب== | ==وضعیت کتاب== | ||
فهرست مطالب در انتهای کتاب آمده و در پاورقیها، علاوه بر ذکر منابع<ref>ر.ک: پاورقی، ص121</ref> و توضیح و تشریح برخی از لغات و واژگان سخت و دیریاب متن با استفاده از معاجم و فرهنگهای لغت معتبر مانند «[[القاموس المحيط|قاموس المحیط]]»<ref>ر.ک: همان، ص123</ref>، به ذکر شماره و نص حکمتهایی که ناظم با ابیات به آنها اشاره دارد، پرداخته شده است<ref>ر.ک: همان، ص62</ref>. | فهرست مطالب در انتهای کتاب آمده و در پاورقیها، علاوه بر ذکر منابع<ref>[https://noorlib.ir/book/view/10939?pageNumber=121&viewType=html ر.ک: پاورقی، ص121]</ref> و توضیح و تشریح برخی از لغات و واژگان سخت و دیریاب متن با استفاده از معاجم و فرهنگهای لغت معتبر مانند «[[القاموس المحيط|قاموس المحیط]]»<ref>[https://noorlib.ir/book/view/10939?pageNumber=123&viewType=html ر.ک: همان، ص123]</ref>، به ذکر شماره و نص حکمتهایی که ناظم با ابیات به آنها اشاره دارد، پرداخته شده است<ref>[https://noorlib.ir/book/view/10939?pageNumber=62&viewType=html ر.ک: همان، ص62]</ref>. | ||
==پانویس == | ==پانویس == | ||
| خط ۸۶: | خط ۸۶: | ||
[[رده:کتابشناسی]] | [[رده:کتابشناسی]] | ||
[[رده: | [[رده:فروردین(1401)]] | ||