پرش به محتوا

معجم ألفاظ الجرح و التعديل (مع تراجم موجزة لأئمة الجرح و التعديل): تفاوت میان نسخه‌ها

بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۲۵: خط ۲۵:
| شابک =
| شابک =
| تعداد جلد =1
| تعداد جلد =1
| کتابخانۀ دیجیتال نور =
| کتابخانۀ دیجیتال نور =21955
| کتابخوان همراه نور =
| کتابخوان همراه نور =
| کد پدیدآور =05725
| کد پدیدآور =05725
خط ۳۵: خط ۳۵:


==ساختار==
==ساختار==
کتاب، یک جلد دارد و حاوی مقدمه، تمهید و الفاظ جرح و تعدیل به‌ترتیب الفبایی است. در نگارش این کتاب از 54 اثر به زبان عربی استفاده شده که برخی از آنها عبارت است از: [[ابن ابی‌حاتم، عبدالرحمن بن محمد|ابن أبي‌حاتم الرازي]] و أثره في علوم الحديث، اثر دکتر فوزی عبدالمطلب؛ الاجتهاد في علم الحديث و أثره في الفقه الإسلامي، اثر دکتر علی نایف بقاعی؛ [[البداية و النهاية (دارالفکر)|البداية و النهاية]]، [[ابن کثیر، اسماعیل بن عمر|اسماعیل بن عمر دمشقی]] معروف به [[ابن کثیر، اسماعیل بن عمر|ابن کثیر]]؛ [[تدريب الراوي في شرح تقريب النواوي]]، [[سیوطی، عبدالرحمن بن ابی‌بکر|جلال‌الدین عبدالرحمن بن ابوبکر سیوطی]]؛ شرح ألفية العراقي (فتح المغيث بشرح ألفية الحديث)، زین‌الدین عبدالرحیم بن حسین عراقی و...<ref>ر.ک: منابع کتاب، ص187-191</ref>.
کتاب، یک جلد دارد و حاوی مقدمه، تمهید و الفاظ جرح و تعدیل به‌ترتیب الفبایی است. در نگارش این کتاب از 54 اثر به زبان عربی استفاده شده که برخی از آنها عبارت است از: [[ابن ابی‌حاتم، عبدالرحمن بن محمد|ابن أبي‌حاتم الرازي]] و أثره في علوم الحديث، اثر دکتر فوزی عبدالمطلب؛ الاجتهاد في علم الحديث و أثره في الفقه الإسلامي، اثر دکتر علی نایف بقاعی؛ [[البداية و النهاية (دارالفکر)|البداية و النهاية]]، [[ابن کثیر، اسماعیل بن عمر|اسماعیل بن عمر دمشقی]] معروف به [[ابن کثیر، اسماعیل بن عمر|ابن کثیر]]؛ [[تدريب الراوي في شرح تقريب النواوي]]، [[سیوطی، عبدالرحمن بن ابی‌بکر|جلال‌الدین عبدالرحمن بن ابوبکر سیوطی]]؛ شرح ألفية العراقي (فتح المغيث بشرح ألفية الحديث)، زین‌الدین عبدالرحیم بن حسین عراقی و...<ref>[https://noorlib.ir/book/view/21955/%D9%85%D8%B9%D8%AC%D9%85-%D8%A3%D9%84%D9%81%D8%A7%D8%B8-%D8%A7%D9%84%D8%AC%D8%B1%D8%AD-%D9%88-%D8%A7%D9%84%D8%AA%D8%B9%D8%AF%D9%8A%D9%84-(%D9%85%D8%B9-%D8%AA%D8%B1%D8%A7%D8%AC%D9%85-%D9%85%D9%88%D8%AC%D8%B2%D8%A9-%D9%84%D8%A3%D8%A6%D9%85%D8%A9-%D8%A7%D9%84%D8%AC%D8%B1%D8%AD-%D9%88-%D8%A7%D9%84%D8%AA%D8%B9%D8%AF%D9%8A%D9%84)?pageNumber=187&viewType=pdf ر.ک: منابع کتاب، ص187-191]</ref>.


==گزارش محتوا==
==گزارش محتوا==
خط ۴۲: خط ۴۲:
درهرحال الفاظ جرح و تعدیل بسیار است و این امر تا حدی است که حصر و جمع این موارد، ناممکن است. همچنین این الفاظ متعدد المراتب و الدرجات هستند و شناخت این امر بر بسیاری از مردم، غیر ممکن است. ازاین‌رو نیاز به وضع قواعدی کلی در مراتب آن الفاظ و بیان احکامشان، حس می‌شود. لذا امام این صنعت، حافظ ابن ابی‌حاتم رازی (متوفی 327ق) دست به تفصیل طبقات الفاظ راویان زد و در این کار، موفق بود. پس از وی ائمه دیگری از اهل سنت و حافظان دیگری نیز آمدند و زیادات نیکویی بر الفاظ و مراتبی که [[ابن ابی‌حاتم، عبدالرحمن بن محمد|ابن ابی‌حاتم]]، وضع کرده بود، افزودند که در بخش تراجم این افراد در ابتدای کتاب، ذکر شده است.
درهرحال الفاظ جرح و تعدیل بسیار است و این امر تا حدی است که حصر و جمع این موارد، ناممکن است. همچنین این الفاظ متعدد المراتب و الدرجات هستند و شناخت این امر بر بسیاری از مردم، غیر ممکن است. ازاین‌رو نیاز به وضع قواعدی کلی در مراتب آن الفاظ و بیان احکامشان، حس می‌شود. لذا امام این صنعت، حافظ ابن ابی‌حاتم رازی (متوفی 327ق) دست به تفصیل طبقات الفاظ راویان زد و در این کار، موفق بود. پس از وی ائمه دیگری از اهل سنت و حافظان دیگری نیز آمدند و زیادات نیکویی بر الفاظ و مراتبی که [[ابن ابی‌حاتم، عبدالرحمن بن محمد|ابن ابی‌حاتم]]، وضع کرده بود، افزودند که در بخش تراجم این افراد در ابتدای کتاب، ذکر شده است.


این الفاظ و مراتب آنها را معظم کتاب‌های علوم حدیث به‌اختصار یا تفصیل ذکر کرده‌اند، اما بااین‌وجود برخی از طلاب، در فهم این الفاظ و معرفت مراتب و احکامش دچار دشواری‌هایی می‌شوند و ازاین‌رو، نویسنده کتاب به صلاح دیده که جمیع این الفاظ را در کتابی مستقل جمع آورد و بر اساس ترتیب الفبایی ذکر نماید. وی همچنین حکم هرکدام از آنها را بیان کرده و برخی دیگر را شرح کرده است تا دستیابی به این مطالب برای خواننده مطالب کتاب، آسان باشد و فهمش راحت‌تر. [[غوری، سید عبدالماجد|سید عبدالماجد غوری]] می‌نویسد: من در این کتاب، تنها به ذکر الفاظ جرح و تعدیل مشهور بسنده کردم؛ زیرا معظم الفاظ و عبارات نادره و قلیل الاستعمال در آنها را با شرح و تفسیر و شواهد در کتابی که با عنوان «معجم ألفاظ و عبارات الجرح و التعديل المشهورة و النادرة» نوشته‌ام، گرد آورده‌ام و کسی که خواهان این موارد باشد می‌تواند به آن کتاب مراجعه کند<ref>ر.ک: مقدمه، ص5-6</ref>.
این الفاظ و مراتب آنها را معظم کتاب‌های علوم حدیث به‌اختصار یا تفصیل ذکر کرده‌اند، اما بااین‌وجود برخی از طلاب، در فهم این الفاظ و معرفت مراتب و احکامش دچار دشواری‌هایی می‌شوند و ازاین‌رو، نویسنده کتاب به صلاح دیده که جمیع این الفاظ را در کتابی مستقل جمع آورد و بر اساس ترتیب الفبایی ذکر نماید. وی همچنین حکم هرکدام از آنها را بیان کرده و برخی دیگر را شرح کرده است تا دستیابی به این مطالب برای خواننده مطالب کتاب، آسان باشد و فهمش راحت‌تر. [[غوری، سید عبدالماجد|سید عبدالماجد غوری]] می‌نویسد: من در این کتاب، تنها به ذکر الفاظ جرح و تعدیل مشهور بسنده کردم؛ زیرا معظم الفاظ و عبارات نادره و قلیل الاستعمال در آنها را با شرح و تفسیر و شواهد در کتابی که با عنوان «معجم ألفاظ و عبارات الجرح و التعديل المشهورة و النادرة» نوشته‌ام، گرد آورده‌ام و کسی که خواهان این موارد باشد می‌تواند به آن کتاب مراجعه کند<ref>[https://noorlib.ir/book/view/21955/%D9%85%D8%B9%D8%AC%D9%85-%D8%A3%D9%84%D9%81%D8%A7%D8%B8-%D8%A7%D9%84%D8%AC%D8%B1%D8%AD-%D9%88-%D8%A7%D9%84%D8%AA%D8%B9%D8%AF%D9%8A%D9%84-(%D9%85%D8%B9-%D8%AA%D8%B1%D8%A7%D8%AC%D9%85-%D9%85%D9%88%D8%AC%D8%B2%D8%A9-%D9%84%D8%A3%D8%A6%D9%85%D8%A9-%D8%A7%D9%84%D8%AC%D8%B1%D8%AD-%D9%88-%D8%A7%D9%84%D8%AA%D8%B9%D8%AF%D9%8A%D9%84)?pageNumber=5&viewType=pdf ر.ک: مقدمه، ص5-6]</ref>.


نویسنده، در بخشی از کتاب، پیش از شروع الفاظ جرح و تعدیل به‌ترتیب الفبا، مختصری از علم جرح و تعدیل صحبت می‌کند؛ این مختصر شامل تعریف جرح و تعدیل از لحاظ لغت و اصطلاح، مشروعیت جرح و تعدیل از کتاب و سنت و اجماع و آثار (از اهل علم)، متکلمان در رجال حدیث به‌لحاظ جرح و تعدیل، شروط جارح و معدّل و کتاب‌های جرح و تعدیل است<ref>ر.ک: متن کتاب، ص7-21</ref>.
نویسنده، در بخشی از کتاب، پیش از شروع الفاظ جرح و تعدیل به‌ترتیب الفبا، مختصری از علم جرح و تعدیل صحبت می‌کند؛ این مختصر شامل تعریف جرح و تعدیل از لحاظ لغت و اصطلاح، مشروعیت جرح و تعدیل از کتاب و سنت و اجماع و آثار (از اهل علم)، متکلمان در رجال حدیث به‌لحاظ جرح و تعدیل، شروط جارح و معدّل و کتاب‌های جرح و تعدیل است<ref>[https://noorlib.ir/book/view/21955/%D9%85%D8%B9%D8%AC%D9%85-%D8%A3%D9%84%D9%81%D8%A7%D8%B8-%D8%A7%D9%84%D8%AC%D8%B1%D8%AD-%D9%88-%D8%A7%D9%84%D8%AA%D8%B9%D8%AF%D9%8A%D9%84-(%D9%85%D8%B9-%D8%AA%D8%B1%D8%A7%D8%AC%D9%85-%D9%85%D9%88%D8%AC%D8%B2%D8%A9-%D9%84%D8%A3%D8%A6%D9%85%D8%A9-%D8%A7%D9%84%D8%AC%D8%B1%D8%AD-%D9%88-%D8%A7%D9%84%D8%AA%D8%B9%D8%AF%D9%8A%D9%84)?pageNumber=7&viewType=pdf ر.ک: متن کتاب، ص7-21]</ref>.


پس از این بخش، تراجم مختصری از ائمه‌ای که الفاظ جرح و تعدیل را تقسیم کرده و مراتبی برایش وضع کرده‌اند، ارائه شده است؛ افرادی که در این بخش از آنها نام برده شده و ترجمه آنها ارائه شده، عبارتند از: [[ابن ابی‌حاتم، عبدالرحمن بن محمد|ابن ابوحاتم رازی]]، [[ابن صلاح، عثمان بن عبدالرحمن|ابن صلاح]]، [[ذهبی، محمد بن احمد|ذهبی]]، عراقی، ابن حجر و سخاوی<ref>ر.ک: همان، ص25-67</ref>.
پس از این بخش، تراجم مختصری از ائمه‌ای که الفاظ جرح و تعدیل را تقسیم کرده و مراتبی برایش وضع کرده‌اند، ارائه شده است؛ افرادی که در این بخش از آنها نام برده شده و ترجمه آنها ارائه شده، عبارتند از: [[ابن ابی‌حاتم، عبدالرحمن بن محمد|ابن ابوحاتم رازی]]، [[ابن صلاح، عثمان بن عبدالرحمن|ابن صلاح]]، [[ذهبی، محمد بن احمد|ذهبی]]، عراقی، ابن حجر و سخاوی<ref>[https://noorlib.ir/book/view/21955/%D9%85%D8%B9%D8%AC%D9%85-%D8%A3%D9%84%D9%81%D8%A7%D8%B8-%D8%A7%D9%84%D8%AC%D8%B1%D8%AD-%D9%88-%D8%A7%D9%84%D8%AA%D8%B9%D8%AF%D9%8A%D9%84-(%D9%85%D8%B9-%D8%AA%D8%B1%D8%A7%D8%AC%D9%85-%D9%85%D9%88%D8%AC%D8%B2%D8%A9-%D9%84%D8%A3%D8%A6%D9%85%D8%A9-%D8%A7%D9%84%D8%AC%D8%B1%D8%AD-%D9%88-%D8%A7%D9%84%D8%AA%D8%B9%D8%AF%D9%8A%D9%84)?pageNumber=25&viewType=pdf ر.ک: همان، ص25-67]</ref>.


در بخش آغازین مطالب کتاب، در حرف الف درباره برخی الفاظ چنین می‌خوانیم:  
در بخش آغازین مطالب کتاب، در حرف الف درباره برخی الفاظ چنین می‌خوانیم:  
خط ۵۸: خط ۵۸:
به‌لحاظ حکم این لفظ هم باید گفت: این لفظ دلالت بر ضعف راوی یا توقف در آن دارد...
به‌لحاظ حکم این لفظ هم باید گفت: این لفظ دلالت بر ضعف راوی یا توقف در آن دارد...


«أرجو أنه لا بأس به»: از الفاظ تعدیل است. به‌لحاظ مرتبه نزد عراقی در مرتبه چهارم از مراتب تعدیل است و نزد حافظ سخاوی در مرتبه ششم قرار دارد. به‌لحاظ حکم هم حدیث اهل این دو مرتبه به جهت اعتبار مکتوب می‌گردد و در آن نظر می‌شود<ref>ر.ک: همان، ص71-72</ref>.
«أرجو أنه لا بأس به»: از الفاظ تعدیل است. به‌لحاظ مرتبه نزد عراقی در مرتبه چهارم از مراتب تعدیل است و نزد حافظ سخاوی در مرتبه ششم قرار دارد. به‌لحاظ حکم هم حدیث اهل این دو مرتبه به جهت اعتبار مکتوب می‌گردد و در آن نظر می‌شود<ref>[https://noorlib.ir/book/view/21955/%D9%85%D8%B9%D8%AC%D9%85-%D8%A3%D9%84%D9%81%D8%A7%D8%B8-%D8%A7%D9%84%D8%AC%D8%B1%D8%AD-%D9%88-%D8%A7%D9%84%D8%AA%D8%B9%D8%AF%D9%8A%D9%84-(%D9%85%D8%B9-%D8%AA%D8%B1%D8%A7%D8%AC%D9%85-%D9%85%D9%88%D8%AC%D8%B2%D8%A9-%D9%84%D8%A3%D8%A6%D9%85%D8%A9-%D8%A7%D9%84%D8%AC%D8%B1%D8%AD-%D9%88-%D8%A7%D9%84%D8%AA%D8%B9%D8%AF%D9%8A%D9%84)?pageNumber=71&viewType=pdf ر.ک: همان، ص71-72]</ref>.


==وضعیت کتاب==
==وضعیت کتاب==
خط ۷۶: خط ۷۶:


[[رده:کتاب‌شناسی]]
[[رده:کتاب‌شناسی]]
[[رده:مقالات جدید]]
[[رده:اسلام، عرفان، غیره]]
[[رده:حدیث]]
[[رده:علم الحدیث]]
[[رده:مباحث خاص علم الحدیث]]
[[رده:فروردین(1401)]]
۴۲۵٬۲۲۵

ویرایش