۴۲۵٬۲۲۵
ویرایش
أسس النظام السياسي عند الإمامية (انتشارات مدین): تفاوت میان نسخه‌ها
أسس النظام السياسي عند الإمامية (انتشارات مدین) (نمایش مبدأ)
نسخهٔ ۲۲ فوریهٔ ۲۰۲۲، ساعت ۱۱:۳۴
، ۲۲ فوریهٔ ۲۰۲۲بدون خلاصۀ ویرایش
جز (جایگزینی متن - '==وابسته‌ها== [[' به '==وابسته‌ها== {{وابسته‌ها}} [[') برچسب‌ها: ویرایش همراه ویرایش از وبگاه همراه |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
| خط ۲۶: | خط ۲۶: | ||
| پیش از = | | پیش از = | ||
}} | }} | ||
'''أسس النظام السیاسی عند الإمامیة'''، تأليف آیت‌الله [[محمد سند بحرانى]] است كه در آن نظام حاكمیت را طبق نظر تشيع مورد بررسى قرار داده است.اين کتاب به زبان عربى و در سال 1424ق نوشته شده است. | '''أسس النظام السیاسی عند الإمامیة'''، تأليف آیت‌الله [[محمد سند بحرانى]] است كه در آن نظام حاكمیت را طبق نظر تشيع مورد بررسى قرار داده است.اين کتاب به زبان عربى و در سال 1424ق نوشته شده است. | ||
| خط ۳۶: | خط ۳۵: | ||
==گزارش محتوا== | ==گزارش محتوا== | ||
ايشان ابتدا محورهاى اساسى نظام سياسى را به سه محور مهم تقسيم بندى مى‌كند كه محور اول درباره عناصر اساسى در حاكمیت تشريع الهى و صلاحيت‌هاى حاكمى كه حكم به وى تفویض گرديده مى‌باشد. | ايشان ابتدا محورهاى اساسى نظام سياسى<ref>[https://noorlib.ir/book/view/877/%D8%A3%D8%B3%D8%B3-%D8%A7%D9%84%D9%86%D8%B8%D8%A7%D9%85-%D8%A7%D9%84%D8%B3%DB%8C%D8%A7%D8%B3%D9%8A-%D8%B9%D9%86%D8%AF-%D8%A7%D9%84%D8%A7%D9%85%D8%A7%D9%85%DB%8C%D8%A9?pageNumber=29&viewType=html ر.ک: متن کتاب، ص29]</ref> را به سه محور مهم تقسيم بندى مى‌كند كه محور اول درباره عناصر اساسى در حاكمیت تشريع الهى و صلاحيت‌هاى حاكمى كه حكم به وى تفویض گرديده مى‌باشد. | ||
در ذيل این محور مباحثى مطرح شده‌اند از قبيل اختياراتى كه شريعت برای یک حاكم در امور سياسى و اجتماعى مشخص نموده و مصدر ولايت‌ها، قدرت‌ها و سلطه‌ها را ذات اقدس الهى معرفى كرده و در مرحله بعد از او به پيامبر(ص) تفویض نموده است كه از پيامبر(ص) به ائمه معصوم عليهم‌السلام تا امام زمان (عجل‌الله‌تعالى‌فرجه‌الشريف) رسيده و در زمان غيبت به فقيه و مجتهد جامع الشرايطى منتقل شده كه شرايط و مختصات چنين شخصى در قرآن و روايت آمده است، آيه 59 نساء مى‌فرمايد: '''«أطيعوا الله و أطيعوا الرسول و أولى الأمر منكم'''، در آيه 44 سوره مائده نيز آمده: '''«إنا أنزلنا التوراة فيها هدى و نور يحكم بها النبيون الذين أسلموا للذين هادوا و الربانيون و الأحبار بما استحفظوا من کتاب الله»'''.<ref>[https://noorlib.ir/book/view/877/%D8%A3%D8%B3%D8%B3-%D8%A7%D9%84%D9%86%D8%B8%D8%A7%D9%85-%D8%A7%D9%84%D8%B3%DB%8C%D8%A7%D8%B3%D9%8A-%D8%B9%D9%86%D8%AF-%D8%A7%D9%84%D8%A7%D9%85%D8%A7%D9%85%DB%8C%D8%A9?pageNumber=31&viewType=html ر.ک: همان، ص31]</ref> | |||
مؤلف در ادامه به تفویض ولايت‌هایى كه از سوى خداوند متعال به انبيا صورت گرفته، اشاره مى‌نمايد و حجت الله را تشريح نموده، ویژگى‌ها و مختصات حجت الهى را مشخص مى‌نمايد؛ از جمله این ویژگى‌ها ارائه مقدرات امور یک سال آينده در شب قدر به محضر ولى الله است؛ آيه 4 سوره دخان راجع به این شب مى‌فرمايد: '''«فيها يفرق كل أمر حكيم»''' و آيه 2 سوره نحل نيز اشاره مى‌نمايد به رسيدن امور مذكور به محضر حجت الهى '''«ينزل الملائكة بالروح من أمره على من يشاء من عباده»'''.<ref>[https://noorlib.ir/book/view/877/%D8%A3%D8%B3%D8%B3-%D8%A7%D9%84%D9%86%D8%B8%D8%A7%D9%85-%D8%A7%D9%84%D8%B3%DB%8C%D8%A7%D8%B3%D9%8A-%D8%B9%D9%86%D8%AF-%D8%A7%D9%84%D8%A7%D9%85%D8%A7%D9%85%DB%8C%D8%A9?pageNumber=33&viewType=html ر.ک: همان، ص33]</ref> | |||
محور دوم كه از چند بعد تشكيل شده به این صورت مى‌باشد: 1- عمليات انتخاب حاكم كه در واقع توكيل است<ref>[https://noorlib.ir/book/view/877/%D8%A3%D8%B3%D8%B3-%D8%A7%D9%84%D9%86%D8%B8%D8%A7%D9%85-%D8%A7%D9%84%D8%B3%DB%8C%D8%A7%D8%B3%D9%8A-%D8%B9%D9%86%D8%AF-%D8%A7%D9%84%D8%A7%D9%85%D8%A7%D9%85%DB%8C%D8%A9?pageNumber=35&viewType=html ر.ک: همان، ص35]</ref> برای حاكم و نه تولیت، بلكه صلاحيت حاكم منشعب از ولايت و صلاحيت امام(ع) مى‌باشد الا اينكه در غير امام مردم عهده‌دار پيدا كردن شخص واجد شرايط ذكر شده مى‌باشند، اما چون مردم همگى امكان و توان چنين انتخابى را ندارند فلذا به حجيت قول اهل خبره در موضوعات تمسك مى‌گردد تا عده‌اى كار شناس این امر به دنبال فرد داراى صلاحيت و ویژگى باشند. | |||
بعد دوم تأكيدى است دوباره بر حجيت قول اهل خبره<ref>[https://noorlib.ir/book/view/877/%D8%A3%D8%B3%D8%B3-%D8%A7%D9%84%D9%86%D8%B8%D8%A7%D9%85-%D8%A7%D9%84%D8%B3%DB%8C%D8%A7%D8%B3%D9%8A-%D8%B9%D9%86%D8%AF-%D8%A7%D9%84%D8%A7%D9%85%D8%A7%D9%85%DB%8C%D8%A9?pageNumber=36&viewType=html ر.ک: همان، ص36]</ref> و در بعد سوم مراقبت مردم را از حاكم و حكومت مورد بررسى قرار داده و مى‌فرمايد: چنان‌كه مردم درباره انبياى الهى وظيفه طلب معجزه و ادله كافى برای اثبات نبوت را بر عهده دارند، در مورد ديگر حكومت‌ها هم مردم وظيفه نظارتى و مراقبتى را بايد به درستى انجام دهند. آيه 71 سوره توبه مى‌فرمايد: '''«المؤمنون و المؤمنات بعضهم أولیاء بعض يأمرون بالمعروف و ينهون عن المنكر»'''<ref>[https://noorlib.ir/book/view/877/%D8%A3%D8%B3%D8%B3-%D8%A7%D9%84%D9%86%D8%B8%D8%A7%D9%85-%D8%A7%D9%84%D8%B3%DB%8C%D8%A7%D8%B3%D9%8A-%D8%B9%D9%86%D8%AF-%D8%A7%D9%84%D8%A7%D9%85%D8%A7%D9%85%DB%8C%D8%A9?pageNumber=36&viewType=html ر.ک: همان، ص36-37]</ref>. | |||
بعد چهارم بعد اعلامى است كه به بررسى چگونگى اداره امور به لحاظ علمى پرداخته است؛ امورى مثل امور مشورتى، امور امنيتى و...در دايره حكومت اسلامى مورد بررسى قرار گرفته‌اند<ref>[https://noorlib.ir/book/view/877/%D8%A3%D8%B3%D8%B3-%D8%A7%D9%84%D9%86%D8%B8%D8%A7%D9%85-%D8%A7%D9%84%D8%B3%DB%8C%D8%A7%D8%B3%D9%8A-%D8%B9%D9%86%D8%AF-%D8%A7%D9%84%D8%A7%D9%85%D8%A7%D9%85%DB%8C%D8%A9?pageNumber=38&viewType=html ر.ک: همان، ص38]</ref>. | |||
آخرين محور از محورهاى مهم نظام سياسى، بررسى رابطه بين دو محور سابق مى‌باشد<ref>[https://noorlib.ir/book/view/877/%D8%A3%D8%B3%D8%B3-%D8%A7%D9%84%D9%86%D8%B8%D8%A7%D9%85-%D8%A7%D9%84%D8%B3%DB%8C%D8%A7%D8%B3%D9%8A-%D8%B9%D9%86%D8%AF-%D8%A7%D9%84%D8%A7%D9%85%D8%A7%D9%85%DB%8C%D8%A9?pageNumber=41&viewType=html ر.ک: همان، ص41]</ref>. | |||
مطلب بعدى مورد توجه مؤلف مفهوم ولايت و سلطنت و شاخ و برگ‌هاى آن مى‌باشد. | |||
آخرين مطلب مؤلف در مقدمه این است كه در صورت شك در شرايط حاكم، گاهى به حسب اصل عملى و گاهى به حسب دليل اجتهادى بايد عمل كرد. | آخرين مطلب مؤلف در مقدمه این است كه در صورت شك در شرايط حاكم، گاهى به حسب اصل عملى و گاهى به حسب دليل اجتهادى بايد عمل كرد. | ||