پرش به محتوا

أسرار الشهود في معرفة الحق المعبود: تفاوت میان نسخه‌ها

بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۱۹: خط ۱۹:
| چاپ =1
| چاپ =1
| تعداد جلد =1
| تعداد جلد =1
| کتابخانۀ دیجیتال نور =17379
| کتابخانۀ دیجیتال نور =10462
| کتابخوان همراه نور =10462
| کتابخوان همراه نور =10462
| کد پدیدآور =
| کد پدیدآور =
خط ۳۵: خط ۳۵:
پاره‌اى از مطالب مطرح شده در این کتاب، به این شرح است:
پاره‌اى از مطالب مطرح شده در این کتاب، به این شرح است:


1. از آنجا كه خداوند متعال امر فرموده كه: '''«ادعونى استجب لكم»'''، لذا اسيرى ابتدا به دعا و مناجات مى‌پردازد، سپس به بعضى از احوال و اطوار صورى و معنوى سالكان راه طريقت اشاره مى‌كند<ref>[https://noorlib.ir/book/view/10462/%D8%A7%D8%B3%D8%B1%D8%A7%D8%B1-%D8%A7%D9%84%D8%B4%D9%87%D9%88%D8%AF-%D9%81%DB%8C-%D9%85%D8%B9%D8%B1%D9%81%D9%87-%D8%A7%D9%84%D8%AD%D9%82-%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%B9%D8%A8%D9%88%D8%AF?sectionNumber=3&pageNumber=4&viewType=ht ر.ک: ج1، ص4]</ref>.
# از آنجا كه خداوند متعال امر فرموده كه: '''«ادعونى استجب لكم»'''، لذا اسيرى ابتدا به دعا و مناجات مى‌پردازد، سپس به بعضى از احوال و اطوار صورى و معنوى سالكان راه طريقت اشاره مى‌كند<ref>[https://noorlib.ir/book/view/10462/%D8%A7%D8%B3%D8%B1%D8%A7%D8%B1-%D8%A7%D9%84%D8%B4%D9%87%D9%88%D8%AF-%D9%81%DB%8C-%D9%85%D8%B9%D8%B1%D9%81%D9%87-%D8%A7%D9%84%D8%AD%D9%82-%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%B9%D8%A8%D9%88%D8%AF?sectionNumber=3&pageNumber=4&viewType=ht ر.ک: ج1، ص4]</ref>.
# چون اسيرى حداقل شانزده سال از محضر [[سيد‌ ‎محمد نوربخش]] استفاده نموده و از وى تأثير معنوى پذيرفته است، لذا به منقبت وى پرداخته و او را امام كامل مكمّل معرّفى مى‌كند<ref>[https://noorlib.ir/book/view/10462/%D8%A7%D8%B3%D8%B1%D8%A7%D8%B1-%D8%A7%D9%84%D8%B4%D9%87%D9%88%D8%AF-%D9%81%DB%8C-%D9%85%D8%B9%D8%B1%D9%81%D9%87-%D8%A7%D9%84%D8%AD%D9%82-%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%B9%D8%A8%D9%88%D8%AF?sectionNumber=3&pageNumber=7&viewType=ht ر.ک: همان، ص7]</ref>.
# وى در مقام نصيحت مى‌گوید كه انسان بايد از نخوت، تكبّر و خودپرستى به دور باشد تا بنده‌ى پاک خدا به حساب آيد<ref>[https://noorlib.ir/book/view/10462/%D8%A7%D8%B3%D8%B1%D8%A7%D8%B1-%D8%A7%D9%84%D8%B4%D9%87%D9%88%D8%AF-%D9%81%DB%8C-%D9%85%D8%B9%D8%B1%D9%81%D9%87-%D8%A7%D9%84%D8%AD%D9%82-%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%B9%D8%A8%D9%88%D8%AF?sectionNumber=3&pageNumber=9&viewType=ht ر.ک: همان، ص9]</ref>.
# یکى از آداب بسيار مهم مريد نسبت به پير كامل، تسليم محض است و حكايت مريد شيخ سليمان در شدت ارادت و تسليم وى آموزنده است<ref>[https://noorlib.ir/book/view/10462/%D8%A7%D8%B3%D8%B1%D8%A7%D8%B1-%D8%A7%D9%84%D8%B4%D9%87%D9%88%D8%AF-%D9%81%DB%8C-%D9%85%D8%B9%D8%B1%D9%81%D9%87-%D8%A7%D9%84%D8%AD%D9%82-%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%B9%D8%A8%D9%88%D8%AF?sectionNumber=3&pageNumber=12&viewType=h ر.ک: همان، ص12]</ref>.
# اسيرى، به وجود راهزنانى اشاره مى‌كند كه خود را مرشد و راهبر معرفى مى‌كنند؛ در حالى كه اينها ضالّ و مضلند.<ref>[https://noorlib.ir/book/view/10462/%D8%A7%D8%B3%D8%B1%D8%A7%D8%B1-%D8%A7%D9%84%D8%B4%D9%87%D9%88%D8%AF-%D9%81%DB%8C-%D9%85%D8%B9%D8%B1%D9%81%D9%87-%D8%A7%D9%84%D8%AD%D9%82-%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%B9%D8%A8%D9%88%D8%AF?sectionNumber=3&pageNumber=14&viewType=h ر.ک: همان، ص14]</ref>
# زاد و توشه سير و سلوك، فغان و زارى است كه به وجود آورنده درد و طلب است<ref>[https://noorlib.ir/book/view/10462/%D8%A7%D8%B3%D8%B1%D8%A7%D8%B1-%D8%A7%D9%84%D8%B4%D9%87%D9%88%D8%AF-%D9%81%DB%8C-%D9%85%D8%B9%D8%B1%D9%81%D9%87-%D8%A7%D9%84%D8%AD%D9%82-%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%B9%D8%A8%D9%88%D8%AF?sectionNumber=3&pageNumber=15&viewType=h ر.ک: همان، ص15]</ref>.
# حق تعالى به دل بايزيد بسطامى القاء نمود كه خزائن غيب من از هر چيزى پر است، لذا از تو فقط مسكنت و تذلّل و نياز مى‌خواهم<ref>[https://noorlib.ir/book/view/10462/%D8%A7%D8%B3%D8%B1%D8%A7%D8%B1-%D8%A7%D9%84%D8%B4%D9%87%D9%88%D8%AF-%D9%81%DB%8C-%D9%85%D8%B9%D8%B1%D9%81%D9%87-%D8%A7%D9%84%D8%AD%D9%82-%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%B9%D8%A8%D9%88%D8%AF?sectionNumber=3&pageNumber=15&viewType=h ر.ک: همان، صص15-16]</ref>.
# سالك بايد آتش طلب را در دل روشن كند تا در اثر مجاهدات نفسانى به وصل حضرت حقّ موفق شود و حكايت سرى در این باره قابل توجّه است<ref>[https://noorlib.ir/book/view/10462/%D8%A7%D8%B3%D8%B1%D8%A7%D8%B1-%D8%A7%D9%84%D8%B4%D9%87%D9%88%D8%AF-%D9%81%DB%8C-%D9%85%D8%B9%D8%B1%D9%81%D9%87-%D8%A7%D9%84%D8%AD%D9%82-%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%B9%D8%A8%D9%88%D8%AF?sectionNumber=3&pageNumber=16&viewType=h ر.ک: همان، ص16]</ref>.
# صحبت اهل دل، انسان را به‌طور كلّى عوض مى‌كند.
# انسان اگر در طريقت، شيخ و راهنمايى نداشته باشد به جايى نمى‌رسد. سالكان راه دين چهار قسمند و در این میان، مجذوب مطلق، از همه بهتر است و صلاحيّت رهبرى طريقت را دارد و حكايت زاهدى كه در زمان بايزيد در تقوا يگانه بود، درخور اهمیت است<ref>[https://noorlib.ir/book/view/10462/%D8%A7%D8%B3%D8%B1%D8%A7%D8%B1-%D8%A7%D9%84%D8%B4%D9%87%D9%88%D8%AF-%D9%81%DB%8C-%D9%85%D8%B9%D8%B1%D9%81%D9%87-%D8%A7%D9%84%D8%AD%D9%82-%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%B9%D8%A8%D9%88%D8%AF?sectionNumber=3&pageNumber=30&viewType=h ر.ک: همان، ص30]</ref>.
# بايزيد، یک شب در خواب حضرت حق را مشاهده كرده و راه وصال وى را طلب مى‌كند و حق تعالى، در جواب مى‌فرمايد: اگر هستى خود را ترك كنى، مرا خواهى يافت و حجاب راه تو، هستى تو است<ref>[https://noorlib.ir/book/view/10462/%D8%A7%D8%B3%D8%B1%D8%A7%D8%B1-%D8%A7%D9%84%D8%B4%D9%87%D9%88%D8%AF-%D9%81%DB%8C-%D9%85%D8%B9%D8%B1%D9%81%D9%87-%D8%A7%D9%84%D8%AD%D9%82-%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%B9%D8%A8%D9%88%D8%AF?sectionNumber=3&pageNumber=34&viewType=h ر.ک: همان، ص34]</ref>.
# به حكم «موتوا قبل ان تموتوا»، انسان تا از هستى خود نگذرد، هيچ‌وقت به مقام وصل حضرت حقّ نائل نمى‌شود<ref>[https://noorlib.ir/book/view/10462/%D8%A7%D8%B3%D8%B1%D8%A7%D8%B1-%D8%A7%D9%84%D8%B4%D9%87%D9%88%D8%AF-%D9%81%DB%8C-%D9%85%D8%B9%D8%B1%D9%81%D9%87-%D8%A7%D9%84%D8%AD%D9%82-%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%B9%D8%A8%D9%88%D8%AF?sectionNumber=3&pageNumber=36&viewType=h ر.ک: همان، ص36]</ref>.
# انسان داراى قيامت انفسى صغرى، وسطى، كبرى و عظمى مى‌باشد و در قيامت عظمى، هستى انسان در تجليات جمال حق محو شده و بالاخره وصال صورت مى‌گيرد<ref>[https://noorlib.ir/book/view/10462/%D8%A7%D8%B3%D8%B1%D8%A7%D8%B1-%D8%A7%D9%84%D8%B4%D9%87%D9%88%D8%AF-%D9%81%DB%8C-%D9%85%D8%B9%D8%B1%D9%81%D9%87-%D8%A7%D9%84%D8%AD%D9%82-%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%B9%D8%A8%D9%88%D8%AF?sectionNumber=3&pageNumber=37&viewType=h ر.ک: همان، ص37]</ref>.
# در بهشت و دوزخ، نتايج اعمال و اخلاق هر انسانى تجسم پيدا مى‌كند<ref>[https://noorlib.ir/book/view/10462/%D8%A7%D8%B3%D8%B1%D8%A7%D8%B1-%D8%A7%D9%84%D8%B4%D9%87%D9%88%D8%AF-%D9%81%DB%8C-%D9%85%D8%B9%D8%B1%D9%81%D9%87-%D8%A7%D9%84%D8%AD%D9%82-%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%B9%D8%A8%D9%88%D8%AF?sectionNumber=3&pageNumber=37&viewType=h ر.ک: همان، ص37]</ref>.
# ترقى انسان در طور مراتب نفس به طريق تنزل است<ref>[https://noorlib.ir/book/view/10462/%D8%A7%D8%B3%D8%B1%D8%A7%D8%B1-%D8%A7%D9%84%D8%B4%D9%87%D9%88%D8%AF-%D9%81%DB%8C-%D9%85%D8%B9%D8%B1%D9%81%D9%87-%D8%A7%D9%84%D8%AD%D9%82-%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%B9%D8%A8%D9%88%D8%AF?sectionNumber=3&pageNumber=39&viewType=h ر.ک: همان، ص39]</ref>.
# میان آفاق و انفس مطابقت وجود دارد و انسان، در سايه‌ى معرفت نفس مى‌تواند به مراتب سه‌گانه وجودى خود نائل گردد<ref>[https://noorlib.ir/book/view/10462/%D8%A7%D8%B3%D8%B1%D8%A7%D8%B1-%D8%A7%D9%84%D8%B4%D9%87%D9%88%D8%AF-%D9%81%DB%8C-%D9%85%D8%B9%D8%B1%D9%81%D9%87-%D8%A7%D9%84%D8%AD%D9%82-%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%B9%D8%A8%D9%88%D8%AF?sectionNumber=3&pageNumber=43&viewType=h ر.ک: همان، ص43]</ref>.
# مخالفت نفس، بهترين طاعت به شمار مى‌رود؛ ازاين‌روست كه جهاد با نفس جهاد اكبر نامیده شده است<ref>[https://noorlib.ir/book/view/10462/%D8%A7%D8%B3%D8%B1%D8%A7%D8%B1-%D8%A7%D9%84%D8%B4%D9%87%D9%88%D8%AF-%D9%81%DB%8C-%D9%85%D8%B9%D8%B1%D9%81%D9%87-%D8%A7%D9%84%D8%AD%D9%82-%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%B9%D8%A8%D9%88%D8%AF?sectionNumber=3&pageNumber=48&viewType=h ر.ک: همان، ص48]</ref>.
# دل و حقيقت انسان، مظهر علم الهى و به مثابه‌ى لوح محفوظ است<ref>[https://noorlib.ir/book/view/10462/%D8%A7%D8%B3%D8%B1%D8%A7%D8%B1-%D8%A7%D9%84%D8%B4%D9%87%D9%88%D8%AF-%D9%81%DB%8C-%D9%85%D8%B9%D8%B1%D9%81%D9%87-%D8%A7%D9%84%D8%AD%D9%82-%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%B9%D8%A8%D9%88%D8%AF?sectionNumber=3&pageNumber=43&viewType=h ر.ک: همان، ص43]</ref>.
# انسانيت انسان و كمال او، به دل است و نظرگاه حق غير دل نيست<ref>[https://noorlib.ir/book/view/10462/%D8%A7%D8%B3%D8%B1%D8%A7%D8%B1-%D8%A7%D9%84%D8%B4%D9%87%D9%88%D8%AF-%D9%81%DB%8C-%D9%85%D8%B9%D8%B1%D9%81%D9%87-%D8%A7%D9%84%D8%AD%D9%82-%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%B9%D8%A8%D9%88%D8%AF?sectionNumber=3&pageNumber=52&viewType=h ر.ک: همان، ص52]</ref>.
# كسى كه معلم او حق تعالى باشد، از علم علماء و تعاليم آنها مستغنى است.
# بر اساس حديث قدسى، هر كس ذرّه‌اى از محبّت دنيا در دلش باشد، حلاوت مناجات از او گرفته مى‌شود و به غفلت و خدافراموشى مبتلا مى‌شود<ref>[https://noorlib.ir/book/view/10462/%D8%A7%D8%B3%D8%B1%D8%A7%D8%B1-%D8%A7%D9%84%D8%B4%D9%87%D9%88%D8%AF-%D9%81%DB%8C-%D9%85%D8%B9%D8%B1%D9%81%D9%87-%D8%A7%D9%84%D8%AD%D9%82-%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%B9%D8%A8%D9%88%D8%AF?sectionNumber=3&pageNumber=55&viewType=h ر.ک: همان، ص55]</ref>.
# همه‌ى افعال به تقدير الهى است و صوفيان همواره اسرار الهى را مكتوم مى‌داشتند<ref>[https://noorlib.ir/book/view/10462/%D8%A7%D8%B3%D8%B1%D8%A7%D8%B1-%D8%A7%D9%84%D8%B4%D9%87%D9%88%D8%AF-%D9%81%DB%8C-%D9%85%D8%B9%D8%B1%D9%81%D9%87-%D8%A7%D9%84%D8%AD%D9%82-%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%B9%D8%A8%D9%88%D8%AF?sectionNumber=3&pageNumber=57&viewType=h ر.ک: همان، ص57]</ref>.
# زاد و توشه رهروان الهى، صدق و اخلاص است<ref>[https://noorlib.ir/book/view/10462/%D8%A7%D8%B3%D8%B1%D8%A7%D8%B1-%D8%A7%D9%84%D8%B4%D9%87%D9%88%D8%AF-%D9%81%DB%8C-%D9%85%D8%B9%D8%B1%D9%81%D9%87-%D8%A7%D9%84%D8%AD%D9%82-%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%B9%D8%A8%D9%88%D8%AF?sectionNumber=3&pageNumber=58&viewType=h ر.ک: همان، ص58]</ref>.
# معصيتى كه انسان را به عذر درآورد، بهتر از طاعتى است كه او را به عجب درآورد<ref>[https://noorlib.ir/book/view/10462/%D8%A7%D8%B3%D8%B1%D8%A7%D8%B1-%D8%A7%D9%84%D8%B4%D9%87%D9%88%D8%AF-%D9%81%DB%8C-%D9%85%D8%B9%D8%B1%D9%81%D9%87-%D8%A7%D9%84%D8%AD%D9%82-%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%B9%D8%A8%D9%88%D8%AF?sectionNumber=3&pageNumber=67&viewType=h ر.ک: همان، ص67]</ref>.
# عشق، از هستى خود وارستن و به مقام سرمدى پيوستن است و در این میان گفت‌وگوى عشق و عقل جالب توجّه است<ref>[https://noorlib.ir/book/view/10462/%D8%A7%D8%B3%D8%B1%D8%A7%D8%B1-%D8%A7%D9%84%D8%B4%D9%87%D9%88%D8%AF-%D9%81%DB%8C-%D9%85%D8%B9%D8%B1%D9%81%D9%87-%D8%A7%D9%84%D8%AD%D9%82-%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%B9%D8%A8%D9%88%D8%AF?sectionNumber=3&pageNumber=68&viewType=h ر.ک: همان، ص68]</ref>.
# خداوند متعال غير از شرك، همه‌ى گناهان را مى‌بخشد<ref>[https://noorlib.ir/book/view/10462/%D8%A7%D8%B3%D8%B1%D8%A7%D8%B1-%D8%A7%D9%84%D8%B4%D9%87%D9%88%D8%AF-%D9%81%DB%8C-%D9%85%D8%B9%D8%B1%D9%81%D9%87-%D8%A7%D9%84%D8%AD%D9%82-%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%B9%D8%A8%D9%88%D8%AF?sectionNumber=3&pageNumber=76&viewType=h ر.ک: همان، ص76]</ref>.
# اهل عرفان داراى مراتب محو، صحو، فرق، جمع و جمع الجمع مى‌باشند و در این میان، مقام جمع الجمع از بقيّه مراتب بالاتر است و مرتبه‌اى فوق آن متصور نيست<ref>[https://noorlib.ir/book/view/10462/%D8%A7%D8%B3%D8%B1%D8%A7%D8%B1-%D8%A7%D9%84%D8%B4%D9%87%D9%88%D8%AF-%D9%81%DB%8C-%D9%85%D8%B9%D8%B1%D9%81%D9%87-%D8%A7%D9%84%D8%AD%D9%82-%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%B9%D8%A8%D9%88%D8%AF?sectionNumber=3&pageNumber=80&viewType=h ر.ک: همان، ص80]</ref>.
# شخصى از پير بسطام سؤال مى‌كند كه راه به‌سوى حضرت ذو الجلال چيست؟ بايزيد در جواب مى‌گوید: وقتى تو از میان برخیزى و هستى خود را نيست كنى، آن وقت حقّ آشكار مى‌گردد.
# اسيرى، شرح مسافرت خود را از لاهيجان و انگيزه‌ى آن و سپس توقف در رى و رسيدن به خدمت سيد‌ ‎محمد نوربخش را در خلال مثنوى با بيانى مؤثّر و شيوا مى‌آورد.<ref>[https://noorlib.ir/book/view/10462/%D8%A7%D8%B3%D8%B1%D8%A7%D8%B1-%D8%A7%D9%84%D8%B4%D9%87%D9%88%D8%AF-%D9%81%DB%8C-%D9%85%D8%B9%D8%B1%D9%81%D9%87-%D8%A7%D9%84%D8%AD%D9%82-%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%B9%D8%A8%D9%88%D8%AF?sectionNumber=2&pageNumber=4&viewType=ht ر.ک: مقدمه، ص 4]</ref>
# ممات سالکان چهار نوع است: ابيض، اسود، اخضر و احمر<ref>[https://noorlib.ir/book/view/10462/%D8%A7%D8%B3%D8%B1%D8%A7%D8%B1-%D8%A7%D9%84%D8%B4%D9%87%D9%88%D8%AF-%D9%81%DB%8C-%D9%85%D8%B9%D8%B1%D9%81%D9%87-%D8%A7%D9%84%D8%AD%D9%82-%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%B9%D8%A8%D9%88%D8%AF?sectionNumber=3&pageNumber=115&viewType= ر.ک: متن کتاب، ص115]</ref>.
# اعمالى كه بدون اخلاص انجام مى‌گيرد، شرك است و موجب قرب انسان به حق تعالى نمى‌گردد<ref>[https://noorlib.ir/book/view/10462/%D8%A7%D8%B3%D8%B1%D8%A7%D8%B1-%D8%A7%D9%84%D8%B4%D9%87%D9%88%D8%AF-%D9%81%DB%8C-%D9%85%D8%B9%D8%B1%D9%81%D9%87-%D8%A7%D9%84%D8%AD%D9%82-%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%B9%D8%A8%D9%88%D8%AF?sectionNumber=3&pageNumber=119&viewType= ر.ک: همان، ص119]</ref>.
# هر عملى كه انسان در نشئه شهادت انجام مى‌دهد، در نشئه آخرت به خود وى برمى‌گردد و نیکى بر خلايق موجب رضاى خالق است<ref>[https://noorlib.ir/book/view/10462/%D8%A7%D8%B3%D8%B1%D8%A7%D8%B1-%D8%A7%D9%84%D8%B4%D9%87%D9%88%D8%AF-%D9%81%DB%8C-%D9%85%D8%B9%D8%B1%D9%81%D9%87-%D8%A7%D9%84%D8%AD%D9%82-%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%B9%D8%A8%D9%88%D8%AF?sectionNumber=3&pageNumber=121&viewType= ر.ک: همان، ص211]</ref>.
# اسيرى، در خاتمه‌ى مثنوى، به مسئله وحدت وجود اشاره مى‌كند<ref>[https://noorlib.ir/book/view/10462/%D8%A7%D8%B3%D8%B1%D8%A7%D8%B1-%D8%A7%D9%84%D8%B4%D9%87%D9%88%D8%AF-%D9%81%DB%8C-%D9%85%D8%B9%D8%B1%D9%81%D9%87-%D8%A7%D9%84%D8%AD%D9%82-%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%B9%D8%A8%D9%88%D8%AF?sectionNumber=3&pageNumber=223&viewType= ر.ک: همان، ص223]</ref>.


2. چون اسيرى حداقل شانزده سال از محضر [[سيد‌ ‎محمد نوربخش]] استفاده نموده و از وى تأثير معنوى پذيرفته است، لذا به منقبت وى پرداخته و او را امام كامل مكمّل معرّفى مى‌كند<ref>[https://noorlib.ir/book/view/10462/%D8%A7%D8%B3%D8%B1%D8%A7%D8%B1-%D8%A7%D9%84%D8%B4%D9%87%D9%88%D8%AF-%D9%81%DB%8C-%D9%85%D8%B9%D8%B1%D9%81%D9%87-%D8%A7%D9%84%D8%AD%D9%82-%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%B9%D8%A8%D9%88%D8%AF?sectionNumber=3&pageNumber=7&viewType=ht ر.ک: همان، ص7]</ref>.
==وضعيت کتاب==


3. وى در مقام نصيحت مى‌گوید كه انسان بايد از نخوت، تكبّر و خودپرستى به دور باشد تا بنده‌ى پاک خدا به حساب آيد<ref>[https://noorlib.ir/book/view/10462/%D8%A7%D8%B3%D8%B1%D8%A7%D8%B1-%D8%A7%D9%84%D8%B4%D9%87%D9%88%D8%AF-%D9%81%DB%8C-%D9%85%D8%B9%D8%B1%D9%81%D9%87-%D8%A7%D9%84%D8%AD%D9%82-%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%B9%D8%A8%D9%88%D8%AF?sectionNumber=3&pageNumber=9&viewType=ht ر.ک: همان، ص9]</ref>.
کتاب، توسط سيد‌ ‎[[على آل داوود]] تصحيح و مقدمه‌نگارى شده است. وى، در مقدمه، از نویسنده کتاب، مقامات عرفانى او، تأليفات وى، نسخه‌هاى خطى کتاب، نسخه‌هاى مورد استفاده و شيوه تصحيح سخن گفته است و در پایان کتاب، زير عنوان «تعليقات»، از اختلاف نسخه‌ها و اختلاف نسخه کتاب‌خانه ملك با متن سخن به میان آورده و در زير عنوان «توضيحات»، به توضيح پيرامون برخى از اعلام کتاب، فرهنگ لغات و اصطلاحات و مآخذ توضيحات پرداخته است.


4. یکى از آداب بسيار مهم مريد نسبت به پير كامل، تسليم محض است و حكايت مريد شيخ سليمان در شدت ارادت و تسليم وى آموزنده است<ref>[https://noorlib.ir/book/view/10462/%D8%A7%D8%B3%D8%B1%D8%A7%D8%B1-%D8%A7%D9%84%D8%B4%D9%87%D9%88%D8%AF-%D9%81%DB%8C-%D9%85%D8%B9%D8%B1%D9%81%D9%87-%D8%A7%D9%84%D8%AD%D9%82-%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%B9%D8%A8%D9%88%D8%AF?sectionNumber=3&pageNumber=12&viewType=h ر.ک: همان، ص12]</ref>.
فهرست محتویات کتاب، در آغاز آن ذكر شده است.


5. اسيرى، به وجود راهزنانى اشاره مى‌كند كه خود را مرشد و راهبر معرفى مى‌كنند؛ در حالى كه اينها ضالّ و مضلند.<ref>[https://noorlib.ir/book/view/10462/%D8%A7%D8%B3%D8%B1%D8%A7%D8%B1-%D8%A7%D9%84%D8%B4%D9%87%D9%88%D8%AF-%D9%81%DB%8C-%D9%85%D8%B9%D8%B1%D9%81%D9%87-%D8%A7%D9%84%D8%AD%D9%82-%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%B9%D8%A8%D9%88%D8%AF?sectionNumber=3&pageNumber=14&viewType=h ر.ک: همان، ص14]</ref>
==پانويس ==
 
<references />
6. زاد و توشه سير و سلوك، فغان و زارى است كه به وجود آورنده درد و طلب است<ref>[https://noorlib.ir/book/view/10462/%D8%A7%D8%B3%D8%B1%D8%A7%D8%B1-%D8%A7%D9%84%D8%B4%D9%87%D9%88%D8%AF-%D9%81%DB%8C-%D9%85%D8%B9%D8%B1%D9%81%D9%87-%D8%A7%D9%84%D8%AD%D9%82-%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%B9%D8%A8%D9%88%D8%AF?sectionNumber=3&pageNumber=15&viewType=h ر.ک: همان، ص15]</ref>.
 
7. حق تعالى به دل بايزيد بسطامى القاء نمود كه خزائن غيب من از هر چيزى پر است، لذا از تو فقط مسكنت و تذلّل و نياز مى‌خواهم<ref>[https://noorlib.ir/book/view/10462/%D8%A7%D8%B3%D8%B1%D8%A7%D8%B1-%D8%A7%D9%84%D8%B4%D9%87%D9%88%D8%AF-%D9%81%DB%8C-%D9%85%D8%B9%D8%B1%D9%81%D9%87-%D8%A7%D9%84%D8%AD%D9%82-%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%B9%D8%A8%D9%88%D8%AF?sectionNumber=3&pageNumber=15&viewType=h ر.ک: همان، صص15-16]</ref>.
 
8. سالك بايد آتش طلب را در دل روشن كند تا در اثر مجاهدات نفسانى به وصل حضرت حقّ موفق شود و حكايت سرى در این باره قابل توجّه است<ref>[https://noorlib.ir/book/view/10462/%D8%A7%D8%B3%D8%B1%D8%A7%D8%B1-%D8%A7%D9%84%D8%B4%D9%87%D9%88%D8%AF-%D9%81%DB%8C-%D9%85%D8%B9%D8%B1%D9%81%D9%87-%D8%A7%D9%84%D8%AD%D9%82-%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%B9%D8%A8%D9%88%D8%AF?sectionNumber=3&pageNumber=16&viewType=h ر.ک: همان، ص16]</ref>.
 
9. صحبت اهل دل، انسان را به‌طور كلّى عوض مى‌كند.
 
10. انسان اگر در طريقت، شيخ و راهنمايى نداشته باشد به جايى نمى‌رسد. سالكان راه دين چهار قسمند و در این میان، مجذوب مطلق، از همه بهتر است و صلاحيّت رهبرى طريقت را دارد و حكايت زاهدى كه در زمان بايزيد در تقوا يگانه بود، درخور اهمیت است<ref>[https://noorlib.ir/book/view/10462/%D8%A7%D8%B3%D8%B1%D8%A7%D8%B1-%D8%A7%D9%84%D8%B4%D9%87%D9%88%D8%AF-%D9%81%DB%8C-%D9%85%D8%B9%D8%B1%D9%81%D9%87-%D8%A7%D9%84%D8%AD%D9%82-%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%B9%D8%A8%D9%88%D8%AF?sectionNumber=3&pageNumber=30&viewType=h ر.ک: همان، ص30]</ref>.
 
11. بايزيد، یک شب در خواب حضرت حق را مشاهده كرده و راه وصال وى را طلب مى‌كند و حق تعالى، در جواب مى‌فرمايد: اگر هستى خود را ترك كنى، مرا خواهى يافت و حجاب راه تو، هستى تو است<ref>[https://noorlib.ir/book/view/10462/%D8%A7%D8%B3%D8%B1%D8%A7%D8%B1-%D8%A7%D9%84%D8%B4%D9%87%D9%88%D8%AF-%D9%81%DB%8C-%D9%85%D8%B9%D8%B1%D9%81%D9%87-%D8%A7%D9%84%D8%AD%D9%82-%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%B9%D8%A8%D9%88%D8%AF?sectionNumber=3&pageNumber=34&viewType=h ر.ک: همان، ص34]</ref>.
 
12. به حكم «موتوا قبل ان تموتوا»، انسان تا از هستى خود نگذرد، هيچ‌وقت به مقام وصل حضرت حقّ نائل نمى‌شود<ref>[https://noorlib.ir/book/view/10462/%D8%A7%D8%B3%D8%B1%D8%A7%D8%B1-%D8%A7%D9%84%D8%B4%D9%87%D9%88%D8%AF-%D9%81%DB%8C-%D9%85%D8%B9%D8%B1%D9%81%D9%87-%D8%A7%D9%84%D8%AD%D9%82-%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%B9%D8%A8%D9%88%D8%AF?sectionNumber=3&pageNumber=36&viewType=h ر.ک: همان، ص36]</ref>.
 
13. انسان داراى قيامت انفسى صغرى، وسطى، كبرى و عظمى مى‌باشد و در قيامت عظمى، هستى انسان در تجليات جمال حق محو شده و بالاخره وصال صورت مى‌گيرد<ref>[https://noorlib.ir/book/view/10462/%D8%A7%D8%B3%D8%B1%D8%A7%D8%B1-%D8%A7%D9%84%D8%B4%D9%87%D9%88%D8%AF-%D9%81%DB%8C-%D9%85%D8%B9%D8%B1%D9%81%D9%87-%D8%A7%D9%84%D8%AD%D9%82-%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%B9%D8%A8%D9%88%D8%AF?sectionNumber=3&pageNumber=37&viewType=h ر.ک: همان، ص37]</ref>.
 
14. در بهشت و دوزخ، نتايج اعمال و اخلاق هر انسانى تجسم پيدا مى‌كند<ref>[https://noorlib.ir/book/view/10462/%D8%A7%D8%B3%D8%B1%D8%A7%D8%B1-%D8%A7%D9%84%D8%B4%D9%87%D9%88%D8%AF-%D9%81%DB%8C-%D9%85%D8%B9%D8%B1%D9%81%D9%87-%D8%A7%D9%84%D8%AD%D9%82-%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%B9%D8%A8%D9%88%D8%AF?sectionNumber=3&pageNumber=37&viewType=h ر.ک: همان، ص37]</ref>.
 
15. ترقى انسان در طور مراتب نفس به طريق تنزل است<ref>[https://noorlib.ir/book/view/10462/%D8%A7%D8%B3%D8%B1%D8%A7%D8%B1-%D8%A7%D9%84%D8%B4%D9%87%D9%88%D8%AF-%D9%81%DB%8C-%D9%85%D8%B9%D8%B1%D9%81%D9%87-%D8%A7%D9%84%D8%AD%D9%82-%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%B9%D8%A8%D9%88%D8%AF?sectionNumber=3&pageNumber=39&viewType=h ر.ک: همان، ص39]</ref>.
 
16. میان آفاق و انفس مطابقت وجود دارد و انسان، در سايه‌ى معرفت نفس مى‌تواند به مراتب سه‌گانه وجودى خود نائل گردد<ref>[https://noorlib.ir/book/view/10462/%D8%A7%D8%B3%D8%B1%D8%A7%D8%B1-%D8%A7%D9%84%D8%B4%D9%87%D9%88%D8%AF-%D9%81%DB%8C-%D9%85%D8%B9%D8%B1%D9%81%D9%87-%D8%A7%D9%84%D8%AD%D9%82-%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%B9%D8%A8%D9%88%D8%AF?sectionNumber=3&pageNumber=43&viewType=h ر.ک: همان، ص43]</ref>.
 
17. مخالفت نفس، بهترين طاعت به شمار مى‌رود؛ ازاين‌روست كه جهاد با نفس جهاد اكبر نامیده شده است<ref>[https://noorlib.ir/book/view/10462/%D8%A7%D8%B3%D8%B1%D8%A7%D8%B1-%D8%A7%D9%84%D8%B4%D9%87%D9%88%D8%AF-%D9%81%DB%8C-%D9%85%D8%B9%D8%B1%D9%81%D9%87-%D8%A7%D9%84%D8%AD%D9%82-%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%B9%D8%A8%D9%88%D8%AF?sectionNumber=3&pageNumber=48&viewType=h ر.ک: همان، ص48]</ref>.
 
18. دل و حقيقت انسان، مظهر علم الهى و به مثابه‌ى لوح محفوظ است<ref>[https://noorlib.ir/book/view/10462/%D8%A7%D8%B3%D8%B1%D8%A7%D8%B1-%D8%A7%D9%84%D8%B4%D9%87%D9%88%D8%AF-%D9%81%DB%8C-%D9%85%D8%B9%D8%B1%D9%81%D9%87-%D8%A7%D9%84%D8%AD%D9%82-%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%B9%D8%A8%D9%88%D8%AF?sectionNumber=3&pageNumber=43&viewType=h ر.ک: همان، ص43]</ref>.
 
19. انسانيت انسان و كمال او، به دل است و نظرگاه حق غير دل نيست<ref>[https://noorlib.ir/book/view/10462/%D8%A7%D8%B3%D8%B1%D8%A7%D8%B1-%D8%A7%D9%84%D8%B4%D9%87%D9%88%D8%AF-%D9%81%DB%8C-%D9%85%D8%B9%D8%B1%D9%81%D9%87-%D8%A7%D9%84%D8%AD%D9%82-%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%B9%D8%A8%D9%88%D8%AF?sectionNumber=3&pageNumber=52&viewType=h ر.ک: همان، ص52]</ref>.


20. كسى كه معلم او حق تعالى باشد، از علم علماء و تعاليم آنها مستغنى است.


21. بر اساس حديث قدسى، هر كس ذرّه‌اى از محبّت دنيا در دلش باشد، حلاوت مناجات از او گرفته مى‌شود و به غفلت و خدافراموشى مبتلا مى‌شود<ref>[https://noorlib.ir/book/view/10462/%D8%A7%D8%B3%D8%B1%D8%A7%D8%B1-%D8%A7%D9%84%D8%B4%D9%87%D9%88%D8%AF-%D9%81%DB%8C-%D9%85%D8%B9%D8%B1%D9%81%D9%87-%D8%A7%D9%84%D8%AD%D9%82-%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%B9%D8%A8%D9%88%D8%AF?sectionNumber=3&pageNumber=55&viewType=h ر.ک: همان، ص55]</ref>.
==منابع مقاله==
مقدمه و متن کتاب


2. همه‌ى افعال به تقدير الهى است و صوفيان همواره اسرار الهى را مكتوم مى‌داشتند<ref>[https://noorlib.ir/book/view/10462/%D8%A7%D8%B3%D8%B1%D8%A7%D8%B1-%D8%A7%D9%84%D8%B4%D9%87%D9%88%D8%AF-%D9%81%DB%8C-%D9%85%D8%B9%D8%B1%D9%81%D9%87-%D8%A7%D9%84%D8%AD%D9%82-%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%B9%D8%A8%D9%88%D8%AF?sectionNumber=3&pageNumber=57&viewType=h ر.ک: همان، ص57]</ref>.
==وابسته‌ها==
{{وابسته‌ها}}


23. زاد و توشه رهروان الهى، صدق و اخلاص است<ref>[https://noorlib.ir/book/view/10462/%D8%A7%D8%B3%D8%B1%D8%A7%D8%B1-%D8%A7%D9%84%D8%B4%D9%87%D9%88%D8%AF-%D9%81%DB%8C-%D9%85%D8%B9%D8%B1%D9%81%D9%87-%D8%A7%D9%84%D8%AD%D9%82-%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%B9%D8%A8%D9%88%D8%AF?sectionNumber=3&pageNumber=58&viewType=h ر.ک: همان، ص58]</ref>.


24. معصيتى كه انسان را به عذر درآورد، بهتر از طاعتى است كه او را به عجب درآورد<ref>[https://noorlib.ir/book/view/10462/%D8%A7%D8%B3%D8%B1%D8%A7%D8%B1-%D8%A7%D9%84%D8%B4%D9%87%D9%88%D8%AF-%D9%81%DB%8C-%D9%85%D8%B9%D8%B1%D9%81%D9%87-%D8%A7%D9%84%D8%AD%D9%82-%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%B9%D8%A8%D9%88%D8%AF?sectionNumber=3&pageNumber=67&viewType=h ر.ک: همان، ص67]</ref>.
25. عشق، از هستى خود وارستن و به مقام سرمدى پيوستن است و در این میان گفت‌وگوى عشق و عقل جالب توجّه است<ref>[https://noorlib.ir/book/view/10462/%D8%A7%D8%B3%D8%B1%D8%A7%D8%B1-%D8%A7%D9%84%D8%B4%D9%87%D9%88%D8%AF-%D9%81%DB%8C-%D9%85%D8%B9%D8%B1%D9%81%D9%87-%D8%A7%D9%84%D8%AD%D9%82-%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%B9%D8%A8%D9%88%D8%AF?sectionNumber=3&pageNumber=68&viewType=h ر.ک: همان، ص68]</ref>.
26. خداوند متعال غير از شرك، همه‌ى گناهان را مى‌بخشد<ref>[https://noorlib.ir/book/view/10462/%D8%A7%D8%B3%D8%B1%D8%A7%D8%B1-%D8%A7%D9%84%D8%B4%D9%87%D9%88%D8%AF-%D9%81%DB%8C-%D9%85%D8%B9%D8%B1%D9%81%D9%87-%D8%A7%D9%84%D8%AD%D9%82-%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%B9%D8%A8%D9%88%D8%AF?sectionNumber=3&pageNumber=76&viewType=h ر.ک: همان، ص76]</ref>.
27. اهل عرفان داراى مراتب محو، صحو، فرق، جمع و جمع الجمع مى‌باشند و در این میان، مقام جمع الجمع از بقيّه مراتب بالاتر است و مرتبه‌اى فوق آن متصور نيست<ref>[https://noorlib.ir/book/view/10462/%D8%A7%D8%B3%D8%B1%D8%A7%D8%B1-%D8%A7%D9%84%D8%B4%D9%87%D9%88%D8%AF-%D9%81%DB%8C-%D9%85%D8%B9%D8%B1%D9%81%D9%87-%D8%A7%D9%84%D8%AD%D9%82-%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%B9%D8%A8%D9%88%D8%AF?sectionNumber=3&pageNumber=80&viewType=h ر.ک: همان، ص80]</ref>.
28. شخصى از پير بسطام سؤال مى‌كند كه راه به‌سوى حضرت ذو الجلال چيست؟ بايزيد در جواب مى‌گوید: وقتى تو از میان برخیزى و هستى خود را نيست كنى، آن وقت حقّ آشكار مى‌گردد.
29. اسيرى، شرح مسافرت خود را از لاهيجان و انگيزه‌ى آن و سپس توقف در رى و رسيدن به خدمت سيد‌ ‎محمد نوربخش را در خلال مثنوى با بيانى مؤثّر و شيوا مى‌آورد.<ref>[https://noorlib.ir/book/view/10462/%D8%A7%D8%B3%D8%B1%D8%A7%D8%B1-%D8%A7%D9%84%D8%B4%D9%87%D9%88%D8%AF-%D9%81%DB%8C-%D9%85%D8%B9%D8%B1%D9%81%D9%87-%D8%A7%D9%84%D8%AD%D9%82-%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%B9%D8%A8%D9%88%D8%AF?sectionNumber=2&pageNumber=4&viewType=ht ر.ک: مقدمه، ص 4]</ref>
30. ممات سالکان چهار نوع است: ابيض، اسود، اخضر و احمر<ref>[https://noorlib.ir/book/view/10462/%D8%A7%D8%B3%D8%B1%D8%A7%D8%B1-%D8%A7%D9%84%D8%B4%D9%87%D9%88%D8%AF-%D9%81%DB%8C-%D9%85%D8%B9%D8%B1%D9%81%D9%87-%D8%A7%D9%84%D8%AD%D9%82-%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%B9%D8%A8%D9%88%D8%AF?sectionNumber=3&pageNumber=115&viewType= ر.ک: متن کتاب، ص115]</ref>.
31. اعمالى كه بدون اخلاص انجام مى‌گيرد، شرك است و موجب قرب انسان به حق تعالى نمى‌گردد<ref>[https://noorlib.ir/book/view/10462/%D8%A7%D8%B3%D8%B1%D8%A7%D8%B1-%D8%A7%D9%84%D8%B4%D9%87%D9%88%D8%AF-%D9%81%DB%8C-%D9%85%D8%B9%D8%B1%D9%81%D9%87-%D8%A7%D9%84%D8%AD%D9%82-%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%B9%D8%A8%D9%88%D8%AF?sectionNumber=3&pageNumber=119&viewType= ر.ک: همان، ص119]</ref>.
32. هر عملى كه انسان در نشئه شهادت انجام مى‌دهد، در نشئه آخرت به خود وى برمى‌گردد و نیکى بر خلايق موجب رضاى خالق است<ref>[https://noorlib.ir/book/view/10462/%D8%A7%D8%B3%D8%B1%D8%A7%D8%B1-%D8%A7%D9%84%D8%B4%D9%87%D9%88%D8%AF-%D9%81%DB%8C-%D9%85%D8%B9%D8%B1%D9%81%D9%87-%D8%A7%D9%84%D8%AD%D9%82-%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%B9%D8%A8%D9%88%D8%AF?sectionNumber=3&pageNumber=121&viewType= ر.ک: همان، ص211]</ref>.
33. اسيرى، در خاتمه‌ى مثنوى، به مسئله وحدت وجود اشاره مى‌كند<ref>[https://noorlib.ir/book/view/10462/%D8%A7%D8%B3%D8%B1%D8%A7%D8%B1-%D8%A7%D9%84%D8%B4%D9%87%D9%88%D8%AF-%D9%81%DB%8C-%D9%85%D8%B9%D8%B1%D9%81%D9%87-%D8%A7%D9%84%D8%AD%D9%82-%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%B9%D8%A8%D9%88%D8%AF?sectionNumber=3&pageNumber=223&viewType= ر.ک: همان، ص223]</ref>.
==وضعيت کتاب==
کتاب، توسط سيد‌ ‎[[على آل داوود]] تصحيح و مقدمه‌نگارى شده است. وى، در مقدمه، از نویسنده کتاب، مقامات عرفانى او، تأليفات وى، نسخه‌هاى خطى کتاب، نسخه‌هاى مورد استفاده و شيوه تصحيح سخن گفته است و در پایان کتاب، زير عنوان «تعليقات»، از اختلاف نسخه‌ها و اختلاف نسخه کتاب‌خانه ملك با متن سخن به میان آورده و در زير عنوان «توضيحات»، به توضيح پيرامون برخى از اعلام کتاب، فرهنگ لغات و اصطلاحات و مآخذ توضيحات پرداخته است.
فهرست محتویات کتاب، در آغاز آن ذكر شده است.


[[رده:کتاب‌شناسی]]
[[رده:کتاب‌شناسی]]
[[رده:زبان و ادبیات فارسی]]
[[رده:زبان و ادبیات فارسی]]
[[رده:نویسندگان و آثار انفرادی]]
[[رده:نویسندگان و آثار انفرادی]]
<references />
[[رده:اسفند(1400)]]
۴۲۵٬۲۲۵

ویرایش