نهضت شعوبیه جنبش ملی ایرانیان در برابر خلافت اموی و عباسی: تفاوت میان نسخه‌ها

}}

==ساختار==

فصل هشتم تا سیزدهم، به موضوع موالی اختصاص یافته است. هر کس مالک اسیر می‌شد می‌توانست او را بفروشد یا نزد خود نگاه دارد یا آزاد کند. در این صورت بنده مزبور «مولی» یا آزادکرده آن شخص محسوب می‌شد. ازآنجاکه موالی از نظر اقتصادی برای مردم اهمیت بسیار داشت و اسلام یکباره نمی‌توانست به از بین بردن آن برخیزد. برای کاهش و بلکه انتفای بردگی بسیار کوشیده و مقداری از احکام فقهی خود را برای این مقصود وضع کرده و مبلغی از زکات را به خریدن و آزاد کردن برده اختصاص داده است. همچنین جهات دیگری چون مولای عتاقه، مولای مکاتبه، مولای تدبیر و مولای عقد نیز موجب رهایی بنده از رقیت بود<ref>ر.ک: همان، ص135-133</ref>‏.

عصبیت عرب برضد موالی، موالی در عصر بنی‌امیه و بنی‌عباس از موضوعات مطرح‌شده در فصل‌های نهم و دهم و یازدهم است. جنبش علمی موالی از نکات قابل توجه در فصل دوازدهم کتاب است. ایرانیان که دارای عظمت تاریخی و واجد دولت بزرگ باستانی بودند، در تلقی و نشر علوم از دیگران جلو افتادند. علمای حدیث و فقه و اصول و مفسرین و علمای علم کلام همه ایرانی بودند و غیر از ایرانی کسی به جمع و تدوین و حفظ و نشر علوم دست نزد<ref>ر.ک: همان، ص176-177</ref>‏. گذشته از علوم دینی و فقهی، ایرانیان در انشا و ترسل و کتابت جلوتر از اعراب بودند<ref>ر.ک: همان، ص178</ref>‏.

==وضعیت کتاب==

در پاورقی‌های کتاب، آدرس مطالب، معرفی برخی اعلام و توضیحات مفیدی ذکر شده است.  

==پانویس==

==منابع مقاله==